آداب و رسوم ازدواج در استانبول؛ جشنواره رنگ و رقص و موسیقی
فهرست مطالب
استانبول، با قرارگیری خود بر سرزمینهایی که دو قاره را به هم میپیوندند، تمدنها و فرهنگهای متفاوتی را در دل خود جای داده است. این شهر، که به عنوان مهد تاریخ و فرهنگ شناخته میشود، نه تنها در معماری و هنر، بلکه در آداب و رسوم ازدواج خود نیز تجلی یافتهای از تنوع فرهنگی است. مراسم ازدواج در استانبول، ترکیبی بینظیر از سنتهای کهن و رویکردهای مدرن است که هر مراسم را به صفحهای از کتاب داستان عشق و همبستگی بدل کرده است. از مراسم نامزدی پرشکوه با تبادل حلقه و هدایای نفیس، تا جشنهای عروسی باشکوه که با ریتمهای دلنشین موسیقی ترکی، رقصهای سنتی و غذاهای خوشمزه محلی همراه است. در این مقاله، قصد داریم شما را به سفری در دل آداب و رسوم ازدواج در استانبول ببریم؛ جایی که هر جشن، پیامی از عشق را در برابر پسزمینهای از زیباییهای فرهنگی این شهر باشکوه بازگو میکند.
بلیط چارتری استانبول فقط با سه کلیک ممکنه!
انواع ازدواج در استانبول
استانبول شهری است که سنت و تاریخ بسیار پرباری دارد. مدرنیته و حرکت سریع این شهر به سوی دنیای مدرن باعث ایجاد تنوع فرهنگی در این شهر شده. برخی از مردم همچنان به باور و رسوم سنتی پایبند هستند و برخی نیز کاملا مدرن فکر و زندگی میکنند. بر همین اساس می توان گفت که ازدواج در استانبول نیز شکلهای مختلفی دارد که در ادامه آنها را معرفی میکنیم.
ازدواج سنتی:
در این نوع ازدواج که در بین خانوادههای سنتی استانبول دیده می شود،گزینش همسر توسط خانوادهها و بهشکل سنتی انجام میشود. یعنی و دختر و پسر توسط یک آشنا، معرف یا دوست مشترک بهیکدیگر معرفی میشوند. سپس مراحل خواستگاری و نامزدی و ازدواج طی میشود. در ازدواج بهسبک سنتی، مادر پسر نقش بزرگی ایفا میکند و سعی میکند بهترین دخترهای اطراف را برای پسرش درنظر بگیرد.
تور خوب استانبول سه کلیک را به راحتی و ارزان رزرو کنید!
ازدواج مدرن:
در خانوادهها و مناطقی از استانبول که دارای دیدگاه مدرن هستند، ازدواج کمتر بهشیوه سنتی انجام میشود و نقش معرف نیز کمرنگتر میشود. در ازدواج بهسبک مدرن، تصمیمگیرنده اصلی و حتی تعیینکننده تاریخ برگزاری مراسم، خود عروس است. معمولاً والدین در ازدواج و انتخاب همسر برای دختر یا پسرشان دخالت نمیکنند.
ازدواج فامیلی :
یکیاز گونههای ازدواجسنتی که در استانبول وجود دارد ازدواج فامیلی است. البته به دلیل بسیاری از مشکلات این شیوه از ازدواج در حال کمرنگ شدن است. در این سبک ازدواج، دختر از بدو تولد با پسرعمویش نامزد میشود و مانند ازدواج سنتی، در این نوع ازدواج نیز، خانواهها تصمیمگیرنده اصلی هستند. وقتی دختر و پسر به سن بلوغ و قانونی رسیدند، حق اعتراض به این تصمیم را ندارند. معمولاً وقتی دختر به سن 18 سالگی میرسد، ازدواج رسمی شده و مراسم عروسی برگزار میشود
بخوانید: راهنمای سفر به استانبول
ازدواج در استانبول، از خواستگاری تا شب عروسی
مراسم ازدواج در استانبول را در سه قسمت میتوان بررسی کرد: خواستگاری یا بله برون، نامزدی و جشن عروسی. بیشتر خانوادههایی که سبکهای سنتی را میپسندند به تمام جزییات مراسم توجه میکنند، اما برخی دیگر بدون توجه به خیلی از رسوم کوچک و جزئی مراسم را برگزار میکنند. بعضی از عروس و دامادها حتی ممکن است به یکباره سراغ ازدواج قانونی بروند بدون اینکه مراحل قبلی راپشت سر بگذارند. در ادامه به معرفی هر کدام از بخشهای مراسم ازدواج در استانبول و جزییات آن می پردازیم.
خواستگاری در استانبول
نکته قابل توجه است است که بسیاری از آداب و رسوم ازدواج در ترکیه شبیه ایران است. از جمله این آداب، رفتن به خواستگاری با شیرینی و دسته گل به خانه دختر و اجازه گرفتن از خانواده او برای ازدواج است.
بخوانید: بایدها و نبایدهای سفر به استانبول؛ 8 رازی که نمیدانید!
قهوه ترک خواستگاری از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
خواستگاری از جمله آداب و رسوم ازدواج در استانبول است. در مراسم خواستگاری که در زبان ترکی به آن Görücüllük و یا kız isteme میگویند، داماد به همراه خانواده اش با خانه عروس آینده می می آیند. در مراسم خواستگاری رسم بر این است که عروس قهوه ترک حاضر کرده و برای خانواده خواستگار ببرد. یا این تفاوت که در فنجان قهوه ترک داماد مقدار زیادی نمک و یا فلفل اضافه کرده تا داماد را آزمایش کند. داماد در حین خوردن قهوه نمکی ویا تند نباید اخم کند و باید مزه قهوه را تحمل کند تا به خانواده عروس و عروس صبر بالای خودش را نشان دهد.
در زمان میل کردن قهوه خانواده عروس و داماد با یکدیگر صحبت می کنند. در انتها اگر فنجان قهوه را روی میز بگذارند یعنی به تفاهم رسیده اند و اگر فنجان قهوه در دست شان باشد، یعنی نیاز به صحبت بیشتری دارند.
بخوانید: استانبول از نگاه گردشگران؛ در میان مساجد و بازار!
بعد از گذاشتن قهوه ها بر روی میز، بزرگ ترین فرد در خانواده داماد شروع به صحبت کرده و این جمله را بیان میکند که:« با امر خدا و گفته ی پیامبر، دختر شما را برای پسرمان مناسب دیدیم». به این ترتیب دختر را از خانواده اش خواستگاری کرده و منتظر جواب از خانواده عروس میشوند.
اگر جواب خانواده عروس مثبت باشد دو خانواده قول و قرار گذاشته و یک بقچه به عنوان هدیه به دختر تقدیم میشود و از این روز به بعد دختر و پسر برای مراسم نامزدی آماده میشوند. بسیاری از خانوادهها در همان روز خواستگاری مراسم نامزدی را انجام داده، بعضی دیگر نیز روز خاص دیگری را برای آن در نظر میگیرند.
نامزدی در استانبول
از مهم ترین مرحله ها و آداب و رسوم ازدواج در استانبول، انجام مراسم نامزدی است. معمولا نامزدی در منزل عروس انجام می گیرد . در منزل داماد نیز مهمانان حضور دارند و در ساعت معین شده به سمت منزل عروس برای انجام جشن و مراسم نامزدی حرکت می کنند.
لباس نامزدی و جواهرها (taki) از طرف مادرشوهر به عروس هدیه شده و عروس در روز نامزدی باید لباس و جواهرات را استفاده کند.
بعد از آمدن همه ی مهمان ها نوبت به رد و بدل کردن حلقههای نامزدی توسط اقوام نزدیک می رسد. از آداب نامزدی و ازدواج در استانبول این است که این دو حلقه را که توسط یک روبان قرمز رنگ به هم متصل میباشد در سینی تزیین شده قرار داده و در مراسم نامزدی در دست راست کرده و توسط یکی از اقوام نزدیک با آرزوی خوشبختی قیجی میشود. پاره کردن روبان قرمز برای نشان دادن رسمیت نامزدی است.
نکته جالب این است که بعد از ازدواج رسمی و روز عروسی انگشترها را از دست راست درآورده و در دست چپ میکنند.
بخوانید: دلایل سفر به استانبول
مراسم عروسی در استانبول
مهم ترین قسمت و آداب و رسوم ازدواج در استانبول، مراسم عروسی است که مراحل مختلف و هیجانانگیزی دار. در زمانهای گذشته مراسم عروسی معمولا روزهای پنجشنبه و یا جمعه آغاز میشد و شنبه و یا یکشنبه به پایان میرسید و ۳ تا ۴ روز طول میکشید. اما امروزه مراسم عروسی معمولا در یک روز برگزار می شود.
در گذشته همیشه این مراسم در خانه داماد برگزار میشد اما امروزه معمولا بنا بر خواسته عروس و داماد در مکانهای مختلفی مانند سالنهای بزرگ عروسی، یا در کنار ساحل و یا در باغی اختصاصی برگزار میشود.
مراسم عروسی در استانبول شامل بخشهای زیادی است. در ادامه به بخشهای مختلف مراسم عروسی را معرفی میکنیم.
حنابندان از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
یکیاز زیباترین قسمتهای آداب و رسوم ازدواج در استانبول، حنابندان است. حنابندان در استانبول تقریبا چیزی شبیه مراسم حنابندان در مناطق مختلف ایران است. معمولا سه روز قبل از مراسم عروسی حنابندان برگزار می شود . اما ممکن است در همان روز عروسی این مراسم به صورت نمادین برگزار شود.
در شکل سنتی، حنا بندان سه روز قبل از مراسم عروسی برگزار می شود و در طی آن خانم ها دور هم جمع شده و مراسم حنابندان را برپا میکنند.
عروس در روز حنابندان معمولا روبند قرمز و یا لباس قرمز می پوشد که نشان شادی است. حنا توسط خانواده و اقوام داماد در سینی نقره ای همراه با دو شمع روشن سمت عروس آورده می شود.مادر داماد حنا را کف دست عروس میگذارد اما معمولا عروس دستش را باز نمیکند تا از مادر عروس هدیهای بگیرد. معمولا مادر داماد سکه طلا در دست عروس می گذارد و سپس دست عروس را حنابندان می کند. مردم استانبول باوردارند حنا زوج را از شر بدی ها دور و آن ها را نسبت به هم وفادار میکند. در حنابندان دوستان عروس هم دستانشان را به شکلهای زیبایی از حنا می آرایند و طراحی میکنند.
بخوانید: افسانه های استانبول
در ادامه ماجرا آداب و رسوم ازدواج در استانبول
در ادامه آداب و رسوم ازدواج در استانبول، مادر داماد فرش ابریشمی و طلایی را که خودش به عنوان پیشکش برای عروس آورده است. به او هدیه میدهد و جلوی پای او باز میکند. عروس نیز با حرکت روی فرش ابریشمی به سمت مادر داماد رفته و دست مادر شوهر خود را میبوسد. بنابراین نهایت احترام را به مادر داماد نشان میدهد .
در ادامه دوستان بچه ها با شمعهای روشن دور عروس می چرخند و ترانههایی شاد می خوانند. همزمان سکه های طلا را به نشانه رونق زندگی بر سر عروس میریزند و به این شکل به او هدیه میدهند. دوستان عروس و خانواده او نیز ترانه هایی با مضمون رفتن عروس از خانه پدری میخوانند که گاهی موجب گریه عروسها می شود و لحظات احساسی مراسم را ایجاد میکند
معمولا شب هنگام داماد نیز به مراسم اضافه می شود و در کنار عروس مینشیند. همزمان با رقص و پایکوبی عروس کوزه ای از سکه برداشته و در برابر داماد شروع به رقص می کند و در یک حرکت آنی کوزه پر از سکه را جلوی پای داماد زمین می زند که پخش شدن سکهها نشانی از برکت برای زندگی آنان خواهد بود. در ادامه عروس و داماد به مهمانها خوش آمد گفته و به آنها هدیه می دهند. نکته جالب مراسم این است که داماد معمولا در مراسم حنابندان نمی رقصد مگر اینکه دوستان او را برای شوخی و خنده وادار به رقص کنند که به این ترتیب او را دوره کرده و همگی به رقص و پایکوبی میپردازند. مراسم حنا بندان، رقصها و آوازهای آن از زیباترین بخش مراسم عروسی در استانبول است.
بخوانید: برند معروف استانبول
دعوت مهمانان به عروسی
در آداب و رسوم ازدواج در استانبول حتی برای دعوت از مهمانان نیز آداب ویژهای وجود دارد. هرچند با فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی این رسم به جز برای افراد بزرگ فامیل انجام نمیشود اما دانستن آن خالی از لطف نیست.
چند روز قبل از برگزاری مراسم، دعوتیهای عروسی در میان دوستان و فامیل پخش می شد. نوع این دعوتیها و اینکه کدام طرف مسئول توزیع آنها باشد، از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت بود. در برخی از مناطق هدایایی از قبیل روسری، حوله، صابون، قاشق چوبی، دستمال، لیوان و نظایر آن انتخاب شده و به عنوان دعوتی عروسی برای مدعوین فرستاده میشد.
فردی که مسئول پخش دعوتیه ها بود، به خانه دوستان و فامیل می رفت، سلام برگزارکننده مراسم عروسی را به آنها می رساند و بعنوان دعوتی یکی از این هدایا را به آنها می داد و بدین شکل دوستان، فامیل و یا همسایه ها به عروسی دعوت می کرد.
بخوانید: مراکز خرید میدان تکسیم استانبول
روز عروسی مهمترین آداب و رسوم ازدواج در استانبول
صبح روز عروسی، عروس برای آخرین بار از خانه پدریاش راهی میشود، که خود آن نیز یک مراسم ویژه دارد. بعد از آرایش سر و صورت، او از آرایشگاه به خانه پدریاش بازمیگردد و منتظر میماند تا داماد و خانوادهاش دنبال او بیایند. بنا بر سنتهای استانبول داماد نباید تا روز جشن عرسی، عروس را در لباس سپید عروسی ببیند زیرا بدیمن است.
وقتی آرایش و لباس عروس حاضر شد، با داماد تماس گرفته میشود. او با عدهای از فامیل و دوستانش به همراه گروهی از نوازندگان طبل و سرنا، همراه با ماشین گل آرایی شده برای تحویل عروس از خانواده او حرکت میکند.
از رسم های جالب آداب و رسوم ازدواج در استانبول این است وقتی داماد برای تحویل گرفتن عروس می رود باید چندین مرتبه در خانه را بزند چرا که خانواده ی عروس به شوخی در را به رویش باز نمیکنند. بعد از باز شدن در نیز آخرین مانع سر راه او را میگیرد که معمولا پسربچه یا بچه های هستند که پرچم به دست جلوی داماد ایستاده و تا از او هدیه نگیرند اجازه خروج عروس را نمی دهند.به این ترتیب داماد باید به کودکان شیرینی و با مبلغی پول دهد تا اجازه آمدن عروس صادر شود.
بخوانید: بهترین سوغاتی های استانبول
جشن و پایکوبی خانه عروس از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
در هنگام خروج عروس از خانه پدری جلو در خانه عروس جشن موسیقی و رقص برپاست و همه آنقدر هلهله و شادی میکنند تا عروس به همراه خانواده و دوستانش بیرون بیاید.
یکی از رایجترین آداب و رسوم ازدواج در استانبول این است که عروس قبل از ترک خانه پدریاش به آینه نگاه میکند. این بیانگر هموار بودن مسیر خوشبختی برای او و طولانی بودن زندگی مشترکش خواهد بود. پدر عروس دخترش را با دعای خیر همراهی میکند و دست او را در دست داماد میگذارد. در دعای خیری که برای دخترش می خواند از خداوند می خواهد که پاقدم دخترش را خوش یمن کند. دخترش برای محلی که در آن قدم می گذارد، به همراه خود برکت، امید، شانس و اقبال ببرد.
کمربند دوشیزگی از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
یکی از مراسم سنتی ازدواج در استانبول بستن کمربندی به رنگ قرمز به کمر عروس است که در ایران نیز این رسم وجود دارد. این کمربند قرمز معمولا توسط پدر و یا برادر عروس سه دور به کمر او بسته می شود و سمبل بلوغ و گذر از مرحله دختری به مرحله زنانگی می باشد.
بخوانید: بهترین و ارزان ترین مراکز خرید لباس شب در استانبول
جهاز کشان از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
در گذشته عروس را سوار برمرکبی آراسته و به همراه طبقهای رنگارنگ خلعت و هدایا به خانه داماد می رساندند. اما امروزه این کار با ماشین گل آرایی شده انجام می شود. جهیزیه نیز از قبل در خانهای که داماد تهیه کرده چیده شده است. معمولاً وسایل اتاق خواب و کمی از وسایل دیگر را خانواده عروس میدهند ولی بقیه را مانند اجاق گاز، یخچال و … داماد تهیه میکند و در منزلی که تهیه کرده و یا منزل پدرش آماده می کند تا پس از عروسی با عروس در آنجا زندگی کنند.
عروس بران از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
داماد عروس را سوار کرده و به همراه دوستان و خانوادهها تا منزل خود میرساند. در جلوی خانه داماد نیز جشن برپاست. با پیاده شدن عروس و داماد، خانواده داماد بر سر عروس گندم و سکه میپاشند. گفته میشود کسانی که بتوانند از این سکهها و گندم که سمبل برکت است، برداشته و در توبره و یا کیف خود بگذارند، در طول آن سال ثروتمند میشوند.
بخوانید: آشنایی با بهترین مناطق استانبول-ایرانی ها به کدام منطقه علاقه دارند؟
مراسم شانه به شانه از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
شانه به شانه رسمی سنتی و از آداب و رسوم ازدواج در استانبول است که در برخی از خانوادههای استانبول برگزار میشود. از خانواده ها رسمی را برگذار میکنند در این رسم عروس که تا نزدیکی درب آمده، میایستد و قدم بر نمیدارد. داماد که در خانه منتظر عروس است، به بیرون از خانه آمده و بازو در بازوی عروس می اندازد. به این کار “مراسم شانه در شانه” گفته می شود.
در واقع داماد با این کار می خواهد بگوید که تمامی مسئولیت عروس را بر دوش خواهد کشید. اما عروس باز هم در جای خود می ایستد و قدم از قدم بر نمی دارد. این بار پدر داماد قول باغ، مزرعه و یا زمینی را به عروس می دهد. که به این ترتیب عروس راضی شده و به طرف خانه حرکت می کند. با ورود عروس به خانه داماد، پشت سر وی یک کوزه پر آب بر زمین زده شده و شکسته می شود که نشان برکت و روشنی برای این زوج است.
بخوانید: بهترین فستیوال های استانبول
جشن عروسی در خانه داماد
در ادامهی آداب و رسوم ازدواج در استانبول؛ در خانه داماد نیز جشن عروسی تا پاسی از شب ادامه خواهد داشت. جاری شدن خطبه عقد در خانه داماد انجام می شود مگر اینکه قبلاً بطور رسمی خطبه عقد را خوانده باشند. بعد از جاری شدن خطبه عقد، میهمانان با همراهی نوای ساز و دهل انواع رقصهای محلی را انجام می دهند. در این مراسم معمولا عروس به همراه دوستانش می رقصد و داماد نیز فقط با همراهی دوستان وارد مجلس رقص شده که همه او را دوره می کنند.
قبل از این که میهمانان به شادی و پایکوبی بپردازند هدایایی به عروس و داماد تقدیم میکنند و جشن با سرو غذاهایی چون kebab (کباب ) وflaky (پاستا و اسفناج و پنیر) ادامه پیدا میکند. در جشن عروسی در خانه داماد گاه مراسم سنتی و قدیمی وجود دارد که بسیار جالب است.
لگد کردن پای یکدیگر از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
یکی از رسومات عجیب عروسی در استانبول این است که بعد از جاری شدن خطبه عقد و بله گفتن عروس و داماد، آنها باید روی پای یکدیگر پا بگذارند. هرکسی زودتر پای دیگری را لگد کند، از دیگری هدیه خواهد گرفت.
اسم نویسی زیر کفش عروس
یکی از آداب و رسوم ازدواج در استانبول که در شب عروسی انجام میشود این است که دوستان عروس اسمشان را زیر کفش عروس مینویسند. بعد از رقصیدنهای فراوان در پایان شب کفش عروس را برسی میکنند و اسم هر کسی که پاک شده یاشد یعنی به زودی ازدواج میکند.
بخوانید: لباس مناسب در سفر استانبول چی بپوشیم؟
پیدا کردن سنگ درخشان
یکی دیگر آدابورسوم ازدواج در استانبول، تزئین موهای عروس با “ژلین تلی” است. ژلین تلی ریسهای از کریستال و مروارید و نگین است. سپس دوستهای عروس باید بزرگترین و درخشانترین سنگ ریسه را پیدا کنند و هر دختری که زودتر موفق به پیدا کردن آن شود، عروس بعدی است.
آشپزی داماد از آداب و رسوم ازدواج در استانبول
این مراسم معمولا در روستاها انجام می شود و یکیاز سنتی ترین مراسم عروسی در استانبول وسراسرترکیه است.
در مراسم عروسی و آداب و رسوم ازدواج در استانبول بهویژه در مناطق روستایی، مهمانیهای جداگانهای نیز توسط خانواده عروس و داماد برگزار میشود. در این مراسمها، سنتیترین غذای سروشده “keshek” است. که نوعی خورشت حاوی جوی آسیابشده و مرغ است و در مراسمهای خاص ترکی سرو میشود. نکته جالبتوجه این است که این غذا توسط داماد و دوستانش آماده میشود. در واقع داماد و دوستانش باید جو را چند روز قبل از مراسم عروسی آسیاب کنند تا در مراسم عروسی این غذای سنتی را تهیه نمایند.
بعد از عروسی
در ترکیه قانونی وجود دارد که زن بعد از ازدواج با نام فامیل شوهرش صدا زده می شود و در محافل قانونی و رسمی نیز او را با نام خانوادگی شوهرش می شناسند.در ترکیه مردان نمی توانند چند همسر داشته باشند و این امر به عنوان جرم تلقی می گردد.همچنین باید حتما ازدواج ها کاملا رسمی و قانونی صورت پذیرد و به صرف اینکه به صورت شرعی انجام شود اما در جایی ثبت نشود غیر قانونی می باشد.
هتل های ارزان استانبول فقط سه کلیک با شما فاصله دارند!
حرف آخر
فرهنگ و آداب و رسوم ازدواج در استانبول یکیاز قدیمیترین وزییاترین مراسمی است که میتوان در سفر به این منطقه شاهد آن بود. هر چند امروزه بیشتر ازدواجها به صورت مدرن و در تالارهای لوکس و مجلل برگزار میشود اما بسیاری از سنتها و رسوم ازدواج همچنان برگزار می شود. اگر در سفر به استانبول شانس این را داشته باشید که یک مراسم ازدواج را از نزدیک ببینید. مطمن باشید که خاطره خوش این مراسم شگفت انگیز یا نواها و رقصها و غذاهای خوشمزه برای همیشه در خاطر شما خواهد ماند.
سوالات متداول
بله، مراسم نامزدی در استانبول اغلب با تبادل حلقههای نامزدی و پوشیدن لباسهای سنتی همراه است، که در حضور خانوادهها و دوستان برگزار میشود.
در مراسم ازدواج در استانبول، موسیقی سنتی ترکی به همراه موسیقی مدرن و بینالمللی اجرا میشود، به ویژه رقصهایی مانند “زفه” بسیار محبوب است.
در حالی که بسیاری از عروسها ترجیح میدهند لباسهای سفید مدرن بپوشند، استفاده از لباسهای عروس سنتی ترکی، به ویژه در مراسم عقد، همچنان محبوب است.
بله، غذاهای سنتی ترکی مانند کبابها، مزهها و شیرینیهای ترکی مانند باقلوا، اغلب در جشنهای عروسی سرو میشوند.
مهمانان معمولاً با رقص، کف زدن و اهدای هدایای نقدی یا طلا به زوج جدید، ادای احترام و آرزوی خوشبختی میکنند.
نظرات کاربران