25 تا از مساجد استانبول؛ از ایاصوفیه تا مسجد آبی

در سایهٔ آسمان آبی استانبول، مساجدی وجود دارند که به هر کدام، داستانی از عبور تاریخ و ایمان را بازگو می‌کنند. این مکان‌های مقدس، همچون نقاشی‌های بافته شده در پارچهٔ آسمان، آرامش و زیبایی را به قلب این شهر زیبا می‌آورند. بیایید، در این سفر کوتاه، به گردش در میان مساجد استانبول بپیوندیم و از فرهنگ دینی و هنر معماری آن‌ها، لحظاتی شگفت‌زده را تجربه کنیم.

بلیط هواپیما تهران استانبول را همین حالا رزرو کنید.

مسجد ایاصوفیه؛ موزه، مسجد یا کلیسا

مسجد ایاصوفیه با تاریخ 1500 ساله‌اش یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی استانبول است. این بنا در دوره بیزانس به عنوان یک کلیسا ساخته شد و 900 سال نیز به عنوان یک کلیسا باقی ماند تا در قرن پانزدهم به مسجد تبدیل شد. ایاصوفیه از معتبرترین مکان‌ها برای عبادت در استانبول در طول تاریخ بوده است. این مسجد که برای مدت طولانی در دوران جمهوری‌خواهان به عنوان موزه خدمت می کرد، از سال 2020 دوباره به مسجد تبدیل شد. ایاصوفیه در فهرست بهترین مساجد استانبول رتبه اول را دارد، هم از نظر ویژگی‌های معماری و هم از لحاظ معنوی.

مسجد آبی؛ شگفتی از کاشی های آبی

مسجد آبی در منطقه سلطان احمد قرار دارد و با نام مسجد سلطان احمد نیز شناخته می‌شود. این مسجد با قدمتی از قرن هفدهم یکی از معروف ترین مساجد استانبول است. اگر از بیرون به مسجد آبی نگاه کنید معنای نام آن را متوجه نخواهید شد تا زمانی که وارد مسجد شوید و کاشی‌های آبی رنگ ایزنیک بر روی دیوارها را ببینید. 

مسجد سلیمانیه؛ از زیباترین مسجد استانبول

این مسجد بر فراز تپه‌ای در وسط شبه جزیره تاریخی شهر، با چشم‌اندازی از تنگه بسفر و شاخ طلایی قرار دارد. مسجد سلیمانیه یکی از بزرگ‌ترین مساجد استانبول به شمار می‌آید. آنچه سبب اهمیت مسجد سلیمانیه گشته این است که برای مشهورترین حاکم امپراتوری عثمانی، سلیمان باشکوه ساخته شده است. معمار این بنای زیبا نیز معمار مشهور امپراطوی عثمانی معمار سینان بوده است. 

مسجد فاتح؛ از معروف ترین مساجد استانبول 

مسجد فاتح نیز همچون مسجد سلیمانیه در مرکز شبه جزیره تاریخی واقع شده است. قدمت آن به قرن پانزدهم بازمی‌گردد و تقدیم به محمد فاتح، اولین سلطان عثمانی استانبول شده است. این مسجد بر پایه‌های کلیسای حواریون که دومین کلیسای بزرگ شهر در دوره بیزانس بوده است، بنا شده و جزء جاهای دیدنی استانبول است که به تازگی مورد بازسازی قرار گرفته است. 

مسجد بایزید؛ روایت هنر و دین

مسجد بایزید در یکی از شلوغ ترین میدان های استانبول، میدان بیازیت قرار دارد. این مسجد یکی از جاهای دیدنی استانبول در مجاورت بازار بزرگ و دانشگاه استانبول است. مسجد بایزید در کنار کاخ قدیم که اولین کاخ ساخته شده توسط عثمانی ها بوده ساخته شد و به بایزید دوم پسر سلطان محمد فاتح تقویم گردیده است. 

مسجد یاووز سلیم؛ زیبایی چشم‌اندازهایش

در لیست بازدید از مسجدهای استانبول، مسجد یاووز سلیم را به دلیل اینکه یکی از بناهای تشکیل دهنده نمای استانبول قدیم است، باید بازدید نمود. این مسجد در محله بالات از محله‌های توریستی شهر، بر روی یکی از 7 تپه استانبول مشرف به شاخ طلایی ساخته شده است. اگرچه سلیم اول تنها هشت سال سلطنت کرد، اما مرزهای امپراتوری عثمانی را سه برابر کرده بود. در این مدت شهرهای مقدس مکه، مدینه و بیت المقدس را تصرف کرد و میراث گرانبهایی برای پسرش به جای گذاشت.

با تور استانبول آفر، سفرتان را خاطره انگیز کنید.

مسجد مهری‌ماه سلطان؛ نقشی از زیبایی

مسجد مهری‌ماه سلطان از دیگر مساجد استانبول است که در قرن شانزدهم توسط معمار سینان ساخته شد و به مهری‌ماه دختر سلیمان اعظم وقف گردید. مهری‌ماه سلطان مسجد دیگری در سمت آسیایی استانبول ساخته بود که از این مسجد کوچک‌تر است و به بندر کشتی Uskudar نزدیک است. 

مسجد ایاصوفیه کوچک؛ کلیسا یا مسجد

در میان مساجد استانبول، مسجد ایاصوفیه کوچک کمتر شناخته شده است. نام اصلی این مسجد که در اصل یک کلیسای زمان بیزانس بوده، کلیسای مقدس سرجیوس و باکوس است. این بنا که در زمان امپراتور ژوستینیانوس، مشهورترین فرمانروای امپراتوری بیزانس ساخته شده، مانند ایاصوفیه دارای تاریخ 1500 ساله است. آنتمیوس، یکی از معمارانی که ایاصوفیه را ساخته، از سبک معماری انقلابی در این کلیسا استفاده کرده است. این بنا که در دوره عثمانی به مسجد تبدیل شد، به دلیل شباهت آن به مسجد ایاصوفیه، ایاصوفیه کوچک نام گرفت.

در موزه های باستانی استانبول، بیشتر با تاریخ این کشور آشنا شوید.

مسجد کاریه؛ از جاهای دیدنی استانبول

مسجد کاریه در ضلع غربی شبه جزیره تاریخی و در پای دیوارهای شهر قرار دارد. این بنا، کلیسای صومعه معروف به چورا در دوره بیزانس بوده است. کلیسای چورا در دوره عثمانی تبدیل به مسجد شد و در دوره جمهوری خواهان نیز به عنوان موزه فعالیت داشت تا نهایتاً در سال 2020 مجدد به عنوان یکی از مساجد استانبول فعالیت خود را از سر گرفت. بارزترین ویژگی مسجد کاریه این است که زیباترین موزاییک‌های دوره بیزانس را در خود جای داده است، مجموعه موزاییک کاریه بسیار غنی‌تر از ایاصوفیه است.

کلیساهای استانبول، شاهکارهای شگفت انگیز!

مسجد نوروسمانیه؛ معماری منحصربفرد

در بازدید از مسجدهای استانبول حتما باید مسجد نوروسمانیه در کنار ورودی اصلی بازار بزرگ استانبول را بازدید نمود. مسجدی که در قرن هجدهم ساخته شده و در آن آثار دوره گذار معماری از سبک کلاسیک به مدرن را می‌توان مشاهده نمود. خیابان نوروسمانیه که این مسجد در آن قرار دارد، پر از مغازه‌های لوکس است که از سلطان احمد تا بازار بزرگ امتداد دارد. اکثر افرادی که به بازار بزرگ می‌روند از حیاط این مسجد عبور می‌کنند اما از داخل ساختمان بازدید نمی‌کنند. با این حال، مسجد نوروسمانیه با دکوراسیون داخلی زیبا یکی از بهترین مساجد در استانبول است.

مسجد جدید؛ شگفتی هنر و معماری

مسجد جدید در Eminonu، مرکز حمل‌ونقل شهر قدیمی استانبول و در مجاورت بازار ادویه واقع شده است. مسجد جدید در قرن هفدهم توسط مادر سلطان ساخته شد و در دوره عثمانی بازاری در کنار مسجد برای تامین هزینه‌های نگهداری از آن احداث گردید. بدین‌گونه مسجد جدید و بازار ادویه که امروز جزو جاهای دیدنی استانبول هستند، طراحی شدند. 

مسجد سه‌زاده؛ برای شاهزاده

مسجد سه‌زاده از معروف ترین مساجد استانبول در قرن شانزدهم برای شاهزاده محمد، پسر مورد علاقه سلطان سلیمان که در سنین پایین از آبله مرغان مرد، ساخته شد. به گفته برخی از مورخان، سلیمان این مسجد را برای خود طراحی کرده بود اما وقتی فرزندش ناگهان درگذشت، او را در اینجا دفن کرد و به یاد او مسجد را به مسجد سه‌زاده (به معنی شاهزاده) تغییر داد.

بخوانید: بام استانبول؛ تماشای شهر از بالای تپه چاملیجا

مسجد رستم‌پاشا؛ از زیباترین مساجد استانبول

مسجد رستم‌پاشا بسیار نزدیک به بازار ادویه در Eminonu قرار دارد. در زمان امپراطوری عثمانی ساخت کاخ‌ها، مساجد و مقبره‌ها در دوره معماری کلاسیک شتاب بیشتری گرفت و عنصر ویژه معماری در این زمان کاشی‌های ایزنیک عثمانی بود. مسجد رستم‌پاشا با بهترین نمونه‌های کاشی ایزنیک تزیین شده است، به همین دلیل در بین مساجد استانبول جایگاه ویژه‌ای دارد.

مسجد ایوب سلطان؛ از مقدس‌ترین مساجد استانبول

مسجد ایوب سلطان از مقدس‌ترین مساجد استانبول محسوب می شود. این مسجد به ابوایوب الانصاری یکی از شخصیت‌های مهم دین اسلام، در منطقه ایوپ در ساحل شاخ طلایی تقدیم شده است. مسجد ایوب سلطان در واقع اولین مسجدی است که پس از فتح شهر توسط عثمانی‌ها در استانبول ساخته شد. اما از آن‌جایی که مسجد اولیه در اثر زلزله ویران شد در قرن هجدهم مجدد بازسازی شد.

بخوانید: کاخ دولما باغچه استانبول

مسجد لاللی؛ از معروف ترین مساجد استانبول

یکی دیگر از معروف ترین مساجد استانبول که در یکی از شلوغ‌ترین محله‌های شهر قرار گرفته، مسجد لاللی است. این مسجد در قرن هفدهم توسط سلطان مصطفی سوم ساخته شد و در طراحی آن از مسجد سلیمیه که اوج معماری کلاسیک عثمانی را دارد، الهام گرفته شده است. مسجد سلیمیه شاهکار معمار سینان بود که ده‌ها مسجد را در دوره عثمانی طراحی کرد. گنبد هشت ضلعی روی سازه که علامت تجاری سلیمیه است در اینجا نیز به کار رفته است. اگر وقت ندارید برای دیدن مسجد سلیمیه، اوج معماری عثمانی، به شهر ادرنه بروید، می‌توانید این مسجد را ببینید. علاوه‌براین، منطقه لاللی با هتل‌های بزرگی که در سال‌های اخیر افتتاح شده است، یکی از بهترین مکان‌ها برای اقامت در استانبول است.

مسجد والده سلطان پرتونهال؛ معماری عثمانی اما مدرن

مسجد والده سلطان پرتونهال در آکسارای یکی از مراکز حمل‌ونقل شبه جزیره تاریخی واقع گردیده است. این مسجد در قرن نوزدهم، زمانی که عثمانی‌ها معماری متأثر از غرب داشتند، توسط خانواده بالیان ساخته شد. خانواده بالیان در قرن گذشته امپراتوری عثمانی کمک‌های زیادی به استانبول کرده بودند. این خانواده که چندین نسل به عنوان معمار کاخ کار می‌کرد، در معماری دوره مدرن امپراتوری عثمانی نقش موثری داشت. 

بخوانید: لمس آرامش در حمام های تاریخی استانبول

مسجد سوکولو محمدپاشا؛ با کاشی های بی نظیر

سوکولو محمدپاشا که در زمان سلطان سلیمان به عنوان وزیر اعظم خدمت می‌کرد، این مسجد را ساخت. طراحی مسجد توسط معمار سینان بر روی تپه‌ای در یکی از شلوغ‌ترین آبادی‌های شهر در آن زمان ساخته شد که علاوه بر مسجد، مدرسه نیز بوده است. در میان مساجد استانبول، مسجد سوکولو محمدپاشا گرانبهاترین کاشی‌های ایزنیک عثمانی را دارد و شکوه آن هر بازدیدکننده‌ای را تحت تاثیر قرار می‌دهد. 

مسجد گل؛ از مساجد استانبول در بالات محله

مسجد گل نیز یک کلیسای بیزانسی از قرن یازدهم در محله بالات بوده که به مسجد تبدیل گشته است. این بنا به یک زن مذهبی با نام تئودوزیا اختصاص داده شده است و مکانی بوده که به اعتقاد مردم، شفادهنده است. در تور پیاده‌روی محله فنر به بالات، مسجد گل یکی از توقفگاه‌های بازدید کنندگان از جاهای دیدنی استانبول است. 

مسجد آراپ؛ بهشتی پنهان در کاراکوی

مسجد آراپ بهشتی پنهان در میان فروشگاه‌های منطقه کاراکوی است. این مسجد در اصل یک کلیسای کاتولیک رومی بوده که توسط لاتین‌ها در قرن سیزدهم ساخته شد و در قرن پانزدهم توسط عثمانی‌ها به یکی از مساجد استانبول تبدیل گشت. این ساختمان که در اواخر دهه 1400 به مسجد تبدیل شد، توسط سلطان به اعراب اندلسی که از تفتیش عقاید اسپانیا فرار می‌کردند، اختصاص یافت. نام مسجد نیز از آنها گرفته شده است.

بخوانید: راهنمای کامل تنگه بسفر استانبول در سال 2023

مسجد کیلیچ علی پاشا؛ با معماری خاص بیزانس

مسجد کیلیچ علی پاشا در کنار ایستگاه تراموا توپخانه قرار دارد. این مسجد برای علی پاشا از دریاسالاران دوران اوج امپراطوری عثمانی ساخته شد. علی پاشا که اصالت ایتالیایی داشت به سبب جسارتش لقب کیلیچ (شمشیر) را دریافت نمود. بارزترین ویژگی این مسجد طراحی فضای داخلی آن به شیوه کلیسای بیزانسی در معماری عثمانی است و دلیل آن، علاقه سازنده مسجد به ایاصوفیه بوده است. در کنار مسجد کیلیچ علی پاشا، حمام سنتی از جاهای دیدنی استانبول قرار دارد که می‌توانید در کنار بازدید مسجد به حمام نیز بروید. 

بخوانید: سافاری در استانبول؛ طرفدار آفرود سواری هستید؟

مسجد نصرتیه؛ با معماری غربی و باروک

مسجد نصرتیه در خط تراموا بین کاراکوی و کاباتاش واقع شده است. این مسجد سبک معماری باروک را دارد و توسط سلطان محمود دوم ساخته شده است. سلطان محمود از سلاطین عثمانی بود که اصلاحات بزرگی را در امپراطوری ایجاد نمود و به دنبال سبک‌های مدرن بود که این غرب‌زدگی را می‌توان در معماری نصرتیه از مساجد استانبول دید. 

مسجد دولماباغچه؛ با مناره هایی نازک

در بازدید از مسجدهای استانبول، مسجد دولماباغچه در کنار کاخ دولماباغچه را که به مادر سلطان عبدالمجید تقدیم شده، از دست ندهید. کاخ دولما باغچه از یک مسجد تک گنبدی و یک عمارت در مجاور مسجد تشکیل شده است. مناره ها در مجاورت عمارت قرار دارند که ورودی مسجد است. علاوه بر این، مناره های مسجد دولماباغچه در مقایسه با سایر مساجد شهر، نازک ترین مناره ها هستند.

مسجد اورتاکوی؛ با منظره‌ای خارق العاده

مسجد اورتاکوی در یکی از زیباترین نقاط تنگه بسفر واقع شده و از داخل مسجد منظره باشکوهی از تنگه بسفر دیده می‌شود. مسجد اورتاکوی با نام مسجد بویوک میدیه نیز شناخته می‌شود. برای بازدید از مسجدهای استانبول که اورتاکوی یکی از آنهاست، می‌توانید در تور پیاده‌روی از اورتاکوی تا ببک، این مسجد را بازدید کنید. 

مسجد بیلربی؛ از مساجد استانبول در قسمت آسیایی

مسجد بیلربی از معروف ترین مساجد استانبول در سمت آسیایی تنگه بسفر است. این مسجد در کنار کاخ بیلربی قرار دارد و یک مسجد با سبک معماری باروک عثمانی متعلق به قرن هجدهم است. یک جایگاه مخصوص بزرگ برای سلطان در قسمت رو به دریای مسجد بیلربی وجود دارد. این جایگاه بر خلاف مساجد دیگر درست در کنار محراب نیست. برعکس، جایگاه در موقعیتی قرار دارد که می‌توان فضای داخلی مسجد را مانند صحنه تئاتر تماشا کرد.

مسجد کاملیکا؛ مدرن اما کلاسیک

در لیست مساجد استانبول جدیدترین مسجد، کاملیکا است. این مسجد در تپه‌ای بلند در سمت آسیایی استانبول ساخته شده و با ابعاد خود جلب توجه می‌کند، چرا که از بسیاری از نقاط استانبول قابل مشاهده است. اگرچه مسجد کاملیکا در دوران مدرن ساخته شده، اما دارای ویژگی های معماری دوره کلاسیک امپراتوری عثمانی است. این مسجد که ترکیبی از زیباترین ویژگی‌های معماری عثمانی است، ارزش دیدن را دارد.

رزرو بهترین هتل های استانبول تنها با سه کلیک!

زمان بازدید از مساجد استانبول

مسلما ما ایرانی ها خیلی خوب می دانیم که در اوقات نماز به علت اینکه نمازگزاران مشغول عبادت هستند، نمی توان از مساجد بازدید کرد. بنابراین از ظهر و عصر رفتن به دیدن این مساجد بپرهیزید. در ساعات دیگر درب مساجد همیشه باز بوده و می توانید از معماری، هنر، فرهنگ و تاریخ این مکان های مقدس بازدید کنید.

لباس پوشیدن زنان در مساجد استانبول

هنگام بازدید از یک مسجد در استانبول، زنان باید سر، شانه ها، زانوهای خود را بپوشانند. مسلما بهتر است که یک روسری به همراه خود داشته باشید، اما اگر همراهتان نبود، معمولا در ورودی هر مسجد روسری وجود دارد.

حرف آخر

لیست ارائه شده از مساجد استانبول اگرچه تمام مساجد شهر را پوشش نمی‌دهد، اما بهترین و معروف‌ترین آنها معرفی شده‌اند. استانبول سراسر جاهای دیدنی و جاذبه‌های مسحورکننده است که مساجد بخشی از آنها هستند، برای اینکه در طول سفر به استانبول فرصت برای بازدید از مکان‌های دیدنی شهر را داشته باشید، بازدید از مساجد شاخص شهر انتخاب خوبی است. مساجد شهر را در مناطق بی‌اوغلو و بشیکتاش و بسفر می‌توانید در کنار ساختمان‌های تاریخی دیگر بازدید کنید.

سوالات متداول

جاهای تاریخی استانبول: از قصرهای عثمانی تا حمام‌های باستانی، سفری در زمان!