معماری استانبول: نقاشی از گذشته‌ای زنده و آینده‌ای درخشان

استانبول همیشه مرکز فرهنگ، تجارت و قدرت بوده است. این شهر پایتخت سابق سه امپراتوری و یک شهر مهم در قرن بیست و یکم است. انعکاس این امپراتوری‌ها را می‌توان در معماری جاذبه‌های دیدنی این شهر به وضوح مشاهده کرد. برای مثال، گنبدهای بیزانسی بزرگ، مناره‌های بلند و فضای داخلی پیچیده با کاشی‌های ایزنیک که ترکیبی از حساسیت‌های مسلمانان و مسیحیان و البته سبک‌های مختلف معماری قرن ششم را به نمایش می‌گذارند. صادقانه بگوییم خواندن درباره شگفتی های معماری استانبول چه تاریخی و چه حتی مدرن نمی‌تواند این شاهکارها را همان‌طور که هست به شما معرفی کند. اگر عازم استانبول هستید، به دیدن این معماری‌های خارق‌العاده بروید تا نفستان در سینه حبس شود و حیرت‌زده شوید.

خرید بلیط کنسلی هواپیما استانبول، فقط سه کلیک با شما فاصله دارد.

شگفتی های معماری مدرن استانبول

فرودگاه استانبول؛ معماری جدید و زیبا

بسیاری از پیشگامان و شرکت‌های معماری مشهور بین المللی، از جمله معماران گریم شاو، دفتر معماری نوردیک، معماران هپتیک و اسکات براونینگ، برای ایجاد دروازه عظیم به استانبول با یکدیگر همکاری کردند. بنابراین، فرودگاه استانبول با مفهوم طراحی منحصربه‌فرد خود، یکی از نشانه‌های این کشور و نمادین‌ترین ساختمان‌های مدرن در استانبول است.

“انتقال یکنواخت و بدون درز از سمت زمین به سمت هوا” به عنوان پایه‌ای برای ایده اولیه معماری عمل کرد. علاوه بر این، برج مراقبت لاله‌ای شکل آن به منطقه عثمانی ادای احترام می‌کند و حسی مدرن به آن اضافه می‌کند. همچنین تأثیرات فرهنگی شهر قدیمی را نشان می دهد. این فرودگاه با ظرفیت 90 میلیون مسافر در سال، در ژوئن 2022 شلوغ ترین فرودگاه اروپا اعلام شد. معماری استانبول به زیبایی در ساختمای این فرودگاه نمایان است که به محض رسیدن با آن مواجه خواهید شد.

بخوانید: جاهای دیدنی استانبول

برج مخابرات استانبول؛ سازه ای نمادین در شهر

برج تلویزیونی و رادیویی آینده نگر واقع در چاملیکا نمونه دیگری از ساختمان‌های نمادین و شگفتی های معماری استانبول است. این برج با ارتفاع 369 متر (589 متر از سطح دریا) مرتفع ترین سازه استانبول نیز  به حساب می‌آید که حتی از برج معروف ایفل 5 متر پیشی گرفته است.

Melike Altinsik، Daniel Widrig و Florian Dubiel برای خلق این شاهکار که دارای طراحی متمایز است، با یکدیگر همکاری کردند. به دلیل تغییر شکل ظاهری خود، نشاط و ریتم را از خود به نمایش می‌گذارد که واقعا دیدنی است. علاوه بر این، این برج از مواد پیشرفته از جمله 145 متر فولاد ساخته شده که توسط 203 متر بتن پشتیبانی می‌شود.

این برج با کافه‌ها، رستوران‌ها، سالن‌های نمایشگاه، اتاق‌های کنفرانس و سکوی مشاهده با منظره خیره‌کننده بسفر، به یک نقطه عطف در استانبول تبدیل شد.

بخوانید: جواهرات مخفی استانبول؛ از بازار آستارا تا رستوران پاندلی!

خانه باهچکوی؛ خانه ای متفاوت

این خانه که در باهچکوی استانبول متعلق به یک خانواده چهار نفره در سال 2018 است و توسط معماران حبیف طراحی شده است. ایده اصلی این پروژه ایجاد فضاهای نشیمن با پلان باز با پیوندهای قوی و انتقال صاف به بیرون از طریق دهانه‌ها و تراس‌های شفاف است. در نتیجه، فضای باز با طراحی معماری درونگرا و برونگرا ایجاد شد و انزوای داخلی را حفظ کرد. این خانه در واقع به لطف نمای بتنی و سنگی خود از نمای بیرونی ظاهری بزرگ و قدرتمند می دهد. اما از بیرون، ما به یک منطقه واقعاً باز و مطبوع با یک باغ سرپوشیده با نور طبیعی نگاه می‌کنیم. معمار اصرار داشت که از مواد طبیعی مانند چوب، بتن دستی و سنگ استفاده کند تا طراحی خود را تا حد امکان ارگانیک نگه دارد.

تور استانبول را همین حالا رزرو کن!

مسجد سنجاکلار؛ معماری جدید از مسجد

مسجد Sancaklar که توسط معماران Emre Aolat در منطقه حومه استانبول طراحی شده است، به دلیل معماری تفرقه‌انگیز آن موقعیت مهمی از جنجال ایجاد کرد. در واقع، تمام طرح‌های مرسوم مساجد را کنار گذاشت و ایده‌ای تازه ایجاد کرد که مرزی با بیرون ایجاد می‌کند. اما در عین حال «ارتباط با خدا» را حفظ می‌کند.

طراحی مسجد بر ارتباط آن با طبیعت از طریق اشکال بیرونی آن تاکید می‌کند. تنها جزئی که نمایان است و حضور مسجد را مشخص می‌کند؛ سایبانی به ارتفاع 6 متر است. بقیه مسجد با بیرون آمدن تدریجی از چارچوب طبیعی خود با محیط اطراف در می آمیزد. این سبک معماری بی‌سابقه به‌ویژه در ساخت‌وسازهای مذهبی، مسجد سنجاکلار را به یکی از بناهای نمادین معماری استانبول تبدیل کرد. موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی در سال 2018 به این مسجد جایزه جهانی اعطا کرد.

بخوانید: دست در دست جاهای رمانتیک استانبول را بگردید!

شگفتی های معماری تاریخی استانبول

ایاصوفیه؛ معروف ترین بنای جهان

ایاصوفیه با گنبد بزرگ 32 متری خود یکی از شناخته شده‌ترین بناهای تاریخی جهان و نمونه‌ای دیدنی از معماری بیزانسی است. کلیسای ایاصوفیه که در اصل یک کلیسای رومی بود که قدمت آن به سال 326 بازمی‌گردد؛ توسط امپراتور بیزانس، ژوستینیان اول، در قرن ششم به‌عنوان یک کلیسای گنبدی شکل با قرنیزها، سرستون‌ها و ستون‌های مرمری بازسازی شد. فضای داخلی جادویی، مجموعه‌هایی از موزاییک‌ها و پنجره‌های آجری را به نمایش می‌گذارد و گنبد مرکزی را معلق نشان می‌دهد.

زمانی که بزرگ‌ترین کلیسای جامع جهان و مرکز مذهب ارتدکس شرقی بود، این ساختمان را به مسجدی با مناره‌هایی که پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانی‌ها در سال 1453 به ساختمان اضافه شد، تبدیل کردند.

اگرچه بسیاری از موزاییک‌ها و نقاشی‌های دیواری اولیه توسط عثمانی‌ها پوشانده شده بودند، اما تصویری از مریم با عیسی مسیح هنوز هم در اپید باقی مانده است. تماشای این مسجد، کلیسا یا موزه به عنوان یکی از شاهکارهای معماری استانبول از اوجب واجبات برای هر گردشگری است.

بخوانید: مسجد عزیز محمد استانبول

مسجد آبی؛ نماد قدرت عثمانی

مسجد آبی در میدان سلطان احمد استانبول که نمادی از امپراتوری عثمانی است، نام مستعار خود را از 20000 کاشی ایزنیک با نقوش آبی و فیروزه‌ای رنگ که دیوارهای داخلی آن را تزئین می‌کنند، گرفته است.

به طور رسمی مسجد سلطان احمد (نام اصلی مسجد آبی) به افتخار سلطان احمد اول که آن را در سال 1609 ساخت، نام دارد و یکی از دیدنی‌ترین بناهای تاریخی استانبول به شمار می‌آید. این بنای تاریخی برای تقویت قدرت عثمانی پس از دست دادن آن‌ها در جنگ عثمانی و صفوی طراحی و ساخته شد.

مسجد آبی که در کنار ایاصوفیه قرار دارد، عناصر معماری اسلامی و بیزانسی را در هم می‌آمیزد و دارای گنبدهای متعدد و همچنین شش مناره مدادی شکل است.

در حالی که کاشی‌های طرح‌دار دست‌ساز که لاله‌ها، گل‌های رز، درختان سرو و میوه‌ها را برای تداعی فضل بهشت به تصویر می‌کشند، مهم‌ترین ویژگی مسجد است؛ محراب مرمری با طاقچه‌های استلاکتی و تابلوی کتیبه‌ای دوتایی که از خصوصیات خارق‌العاده آن به شمار می‌آید.

بخوانید: بهترین بیمارستان های استانبول؛ کجا بهترین خدمات پزشکی را پیدا کنیم؟

موزه کاخ توپکاپی؛ قصری وصف نشدنی

کاخ توپکاپی یکی دیگر از شگفتی های معماری استانبول است. این کاخ زیبا و وصف نشدنی که توسط سلطان محمد دوم پس از فتح قسطنطنیه در سال 1453 ساخته شد، ترکیبی از عناصر معماری اسلامی، عثمانی و اروپایی را به نمایش می‌گذارد؛ نتیجه تغییرات توسط حاکمان متوالی در طول زمان!

طرح اولیه شامل چهار حیاط بود که با دیوارهای بلند احاطه شده بودند که حیاط‌های سوم و چهارم خصوصی‌ترین حیاط بودند.

برج عدالت، بلندترین سازه کاخ که دارای فانوس نئوکلاسیک است و کتابخانه سلطان احمد سوم که با پنجره‌های شیشه‌ای رنگ‌آمیزی، کاشی‌های نقاشی شده و کرکره‌های منبت کاری شده با مروارید و عاج تزئین شده همگی از ویژگی‌های خاص و زیبای معماری این قصر هستند.

این موزه که درهای خود را در سال 1924 به روی عموم باز کرد، انباری از تاریخ و فرهنگ است و برخی از آثار محمد، گنجینه‌های سلطنتی از جمله خنجر توپکاپی زمرد را در خود جای داده است.

بخوانید: کاخ های استانبول

آب انبار باسیلیکا؛ فضای مرموز و ستون‎‌های شگفت انگیز

آب انبار باسیلیکا که در سال 532 توسط امپراتور بیزانس ژوستینیان اول ساخته شد، چشمگیرترین شبکه آب انبارهای زیرزمینی باستانی استانبول است. لازم به ذکر است این آب انبار برای ذخیره آب در مواقع خشکسالی یا جنگ ساخته شده بود و برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گرفت.

سقف این آب انبار توسط بیش از 300 ستون بلند و مملو از سرستون‌های کنده کاری شده که از خرابه‌های معابد پیش از مسیحیت نجات یافته‌ و به اینجا آورده شده‌اند، پشتیبانی می‌شود. در واقع، اصلی‌ترین بخش این آب انبار همین ستون‌ها هستند.

آب انبار باسیلیکا که آب کاخ بزرگ قسطنطنیه و ساختمان‌های اطراف آن را تامین می‌کرد، ظرفیت ذخیره سازی تا 80000 متر مکعب داشت. زمانی که کاخ جابجا شد، آب انبار از کار افتاد و در سال 1545 توسط عثمانی‌ها که از آن به عنوان محل تخلیه استفاده می‌کردند، دوباره کشف شد.

در دهه 1980، مخزن جوی با سقف طاقدار آن تمیز و به روی عموم باز شد تا همه شاهد یکی از شگفتی های معماری استانبول باشند و حیرت زده شوند. طرفداران جیمز باند ممکن است این سایت را از فیلم 1963 از روسیه با عشق بشناسند.

بخوانید: معرفی بهترین دانشگاه های استانبول+ معرفی رشته و رتبه

کاخ دولما باغچه؛ مجموعه ای دکورهای دیدنی

کاخ دولما باغچه قرن نوزدهمی که برای سلطان عبدالمسید اول عثمانی ساخته شده، در ساحل اروپایی بسفر واقع شده است؛ زمانی یکی از مجلل‌ترین اقامتگاه‌های سلطنتی جهان بود.

باید عنوان کنیم که این شاهکار شگفت‌انگیز نئوباروک که توسط معمار امپراتوری Garabet Amira Balyan طراحی شده است با رواق‌های دوبله، اتاق‌های طلاکاری شده و حمام‌های تزئین شده با سنگ سنگی، به عنوان یکی از شگفتی های معماری استانبول واقعاً دیدنی است.

این ساختمان پرآذین، که با کنده کاری‌های پیچیده تزئین شده است؛ نه تنها به عنوان محل سکونت خانواده امپراتوری و یک مرکز اداری برای دربار عمل می‌کرد، بلکه دارای یک سالن بزرگ رقص بود که سقف آن با گنبدی به ارتفاع 36 متر بود و مراسم‌های مختلفی در آن برگزار می‌کردند.

از طرفی پلکان کریستال آن نیز خیره کننده است و به دلیل طراحی نعل اسبی دوتایی و نرده‌های کریستالی شهرت دارد. در آخر نیز بد نیست بدانید که پس از اعلام جمهوری در سال 1923، این کاخ به محل اقامت پدر بنیانگذار ترکیه مصطفی کمال آتاتورک در استانبول تبدیل شد.

بخوانید: افسانه های قلعه یدیکوله

مسجد سلیمانیه؛ مسجدی با گنبدهای باشکوه

مسجد باشکوه سلیمانیه که یکی از مکان‌های دیدنی استانبول است که بر تپه سوم شهر خودنمایی می‌کند؛ به سفارش سلطان سلیمان اول و توسط معمار سینان، یکی از پرکارترین معماران امپراتوری عثمانی، طراحی و ساخته شده است.

این مسجد که در سال 1557 تکمیل شد و اوج معماری کلاسیک عثمانی به حساب می‌آید، توسط چهار مناره، که هر کدام دارای 10 سرف (بالکن‌های پیچیده) زیبا هستند، احاطه شده‌اند و بالای آن یک گنبد مرکزی 27 متری با الهام از معماری ایاصوفیه قرار دارد.

در مقایسه با سایر مساجد بزرگ، فضای داخلی مسجد سلیمانیه با پنجره‌های شیشه‌ای رنگارنگ و کاشی‌های ایزنیک به رنگ‌های مرجانی، آبی و فیروزه‌ای رنگی فضای جادویی و متفاوت را خلق کرده است که باید حتما از نزدیک آن را دید و احساس کرد. اضافه کنیم که این مسجد به عنوان یک مرکز اجتماعی عمل می‌کرد و دارای یک حوزه علمیه، حمام، بیمارستان، آشپزخانه و یک مسافرخانه در میان ساختمان‌های متعدد آن بود. امروزه نیز یکی از شگفتی های معماری استانبول به حساب می‌آید.

با رزرو هتل استانبول، با خیال راحت سفرتان را آغاز کنید.

حرف آخر

استانبول شهری باشکوه با تاریخی عمیق و شگفت‌انگیز است. برای کشف این شهر کافی است تا به دیدنی شگفتی های معماری استانبول بروید. بناهایی که هر کدام انعکاسی از تأثیرات امپراتوری‌های مختللف این شهر در طول زمان هستند. فقط باید از نزدیک این جزئیات حیرت‌انگیز را ببینید و لمس کنید. مطمئنا نفستان را بند می‌آورند.

سوالات متداول