میدان هیپودروم استانبول؛ از ارابه سواران رومی تا ختنه شاهزادگان

میدان هیپودروم استانبول (Hippodrome Meydani) فقط یک میدان نیست و دفترچه‌ای از تاریخ شهر را به نمایش گذاشته است. در زمان‌های قدیم برای مسابقات ارابه‌سواری از آن استفاده می‌شد و بعدها هم به موزه‌ای روباز تبدیل شد. هر چند که امروزه به عنوان یکی از مکان‌های دیدنی شهر استانبول شناخته می‌شود و به میدان سلطان احمد معروف است. 

موقعیت قرارگیری این میدان به همراه جاذبه‌های اصلی که در اطرافش قرار دارند، باعث شده تا خیل یاز گردشگران گشت‌و‌گذار خود را از این نقطه شروع کنند. اگر نمی‌دانید چرا، بیایید تا با یکدیگر یک سفر خیالی هیجان‌‌انگیز در این میدان داشته باشیم. 

بلیط هواپیما استانبول با سه کلیک خوبه!

آشنایی با میدان هیپودروم

میدان هیپودروم از مناطق گردشگری شهر استانبول به حساب می‌آید. میدانی که برای قرن‌ها مرکز زندگی اجتماعی امپراتوری بیزانس بوده و مسابقات ‌ارابه‌سوارای زیادی در آن برگزار شده‌است. اگر درباره تاریخ آن بدانید به محض دیدن میدان از نزدیک می‌توانید تصور کنید که ارابه‌ها در آن حرکت می‌کردند و حتی اگر قوه‌ی تخیل قوی هم داشته باشید، صدای پای اسب‌ها را نیز خواهید شنید. در ادامه بیشتر درباره داستان جذاب و خواندنی آن توضیح خواهیم داد.

اما امروزه این میدان به دلیل نزدیکی به مسجد آبی، ایاصوفیه و به صورت کلی قرارگیری در در قلب شبه جزیره تاریخی، تبدیل به جاذبه‌ای شده که خیلی از توریست‌ها در روز اول سفرشان، بازدید از آن را انتخاب می‌کنند.  

بخوانید: معرفی شهر استانبول؛ محبوب‌ترین شهر برای ایرانی‌ها

تاریخچه میدان هیپودروم استانبول

می‌دانیم که خیلی از افراد علاقه‌ای به خواندن تاریخچه ندارند و از نظرشان خسته‌کننده به نظر می‌رسد. در حالی که ارزش هر مکان به گذشته پرفراز و نشیبی است که پشت سر گذاشته و هنوز هم سرپا مانده است. در مورد میدان هیپودروم استانبول نیز تاریخچه آن بسیار خواندنی و ارزشمند است؛ اصلی‌ترین چیزی که باید در مورد آن بدانید و حتما از خواندش لذت خواهید برد. باید بگوییم که این تاریخ به دو بخش دوره بیزانس و دوره عثمانی تبدیل می‌شود. 

تور لحظه آخری استانبول را به راحتی و ارزان رزرو کنید!

میدان هیپودروم در دوره بیزانس

در سال 203 بعد از میلاد مسیح اپراتوری روم که «لوسیوس سپتیمیوس سوروس» نام داشت، قسطنطنیه را فتح کرد اما نام آن را آگوستینا آنتونینا گذاشت. این امپراتوری در زمان خودش ساخت‌وساز‌های زیادی در سطح شهر شروع کرد که مهمترین آن‌ها میدان هیپودروم بود. زمان گذشت و این میدان با بالا و پایین‌های زیادی روبرو شد تا سرانجام در سال ۳۳۰ پس از میلاد، پادشاه نام آشنایی به نام کنستانتین اول، آگوستینا آنتونینا را پایتخت بیزانس اعلام کرد و نام آن را به قسطنطنیه تغییر داد. کنستانتین تغییرات زیادی در میدان ایجاد کرد که اصلی‌ترین آن‌ها شاید اتصال میدان به کاخ خودش بود.

این آغازی برای تاریخ میدان هیپودروم استانبول بود. چراکه از آن زمان به بعد این میدان به محلی برای اجتماعات مردمی، دیدار مردم با امپراتور، ارابه‌سواری و مراسم‌های مختلف و کلی اتفاقات دیگر تبدیل شد. وسعت 40 هزار نفری این میدان از دلایلی بود که مردم را دور هم جمع می‌کرد، چون این قابلیت را داشت تا 8 بازی متفاوت را به صورت همزمان به اجرا در بیاورد. اما بیشتر از هر چیزی این محل، برای ارابه‌سواری و تاخت‌وتازها اسب‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. مسابقاتی که طرفدارای زیادی داشت و مردم را با شور و اشتیاق فراوان در اینجا دور هم جمع می‌کرد. در آن زمان برای پیروزی هر کدام از ارابه‌رانان شرط‌بندی‌های زیادی صورت می‌گرفت و تیم‌هایی هم که در مسابقات شرکت می‌کردند، اغلب از احزاب سیاسی آن دوره بودند. 

بخوانید: بازدیدی به یادماندنی از مسجد سلیمانیه استانبول: هر آنچه باید بدانید

مسابقات هیپودروم در دوران بیزانس

در دوره بیزانس مسابقات در دو تیم آبی و سبز انجام می‌گرفت. رقابت بین این دو گروه بسیار شدید و تنگاتنگ بود و از طرفی طرفدارانشان هم از یکدیگر متنفر بودند و با هم دشمنی داشتند. تیم سبز بیشتر توسط کشاورزان، تاجران و کارگران حمایت می‌شد، در حالی که تیم آبی بیشتر مورد حمایت جامعه ثروتمند بود.

تیم‌ها و رقیبانی که در میدان هیپودروم استانبول برای مسابقات گرد هم می‌آمدند، نه تنها از طبقات مختلف جامعه بودند، بلکه به فرقه‌های مختلف مسیحیت (ارتدوکس و مونوفیزیتیسم) نیز معتقد بودند. این تقسیم بندی به طور کلی به دشمنی دامن می‌زد. یک جرقه کوچک تمام چیزی بود که برای رخ دادن رویدادهای بزرگ نیاز داشتند و برای همین خیلی مواقع درگیری‌های شدیدی رخ می‌داد. 

حتی لحظاتی بود که امپراتوران به سختی جان خود را به دلیل شورش‌هایی که از هیپودروم شروع شد نجات می‌دادند. دو تا از این شورش‌های بزرگ در زمان سلطنت آناستاسیوس و ژوستینیانوس، دو تن از مشهورترین فرمانروایان امپراتوری بیزانس، رخ داد.

به عنوان مثال، “شورش نیکا”، مهمترین شورش در تاریخ قسطنطنیه، از اینجا شروع شد و در سراسر شهر گسترش یافت. شورشی که باعث سوزاندن و ویران شدن شهر شد. کشتاری که در آن 30000 نفر به شمشیر کشیده شدند و بر شهرت هیپودروم سایه افکند. با این حال، زمانی که شهر پس از این فاجعه بازسازی شد، ایاصوفیه امروزی پدیدار شد. در هر صورت جنگ‌ها، شورش‌ها و کشتارهای زیادی به واسطه‌ی همین مسابقات رخ می‌داد. 

از این بخش از تاریخ هیپودروم گذر می‌کنیم تا به دوره عثمانی برسیم.  

بخوانید: کاروانسرای والده خان استانبول و گرفتن عکس های اینستاگرامی!

میدان هیپودروم (میدان اسب) در دوره عثمانی

در دورانی که عثمانی‌ها بر شهر تسلط پیدا کردند و اولین کار آن‌ها توقف مسابقات ارابه‌رانی بود که همین باعث شده تا ابهت و کارایی این میدان دیگر همانند گذشته نشود و کلا تغییر پیدا کند. عثمانی‌ها میدان هیپودروم استانبول را تغییر نام دادن و اسمش را میدان اسب گذاشتند. 

هیپودروم (میدان اسب) در دوره عثمانی، میدانی عمومی بود که برای جشن‌ها و ضیافت‌ها استفاده می‌شد. بزرگ‌ترین جشن‌ها در هیپودروم زمانی بود که خواهران یا دختران سلاطین ازدواج کردند. علاوه بر این، ختنه شاهزادگان نیز دلیلی برای جشن بود که می‌گویند 15 روز به طول می‌انجامید. 

از طرفی، اعدام امپراتورهای مخلوع در هیپودروم یک رویداد رایج در دوره بیزانس بود و این کار نیز در دوره عثمانی هم ادامه داشت. حتی در تاریخ آن‌ها، برخی از دولتمردان توسط شورشیان در هیپودروم اعدام شدند. از سوی دیگر، زمانی که شورش‌ها سرکوب می‌شد، شورشیان برای درس عبرت در اینجا به دار آویخته می‌شدند.

بخوانید: جزیره بویوک‌ آدا مقصدی برای تمام فصول؛ از شکوفه‌های بهاری تا آرامش زمستانی

جاهای دیدنی میدان هیپودروم استانبول

هیپودروم امروز در توریستی‌ترین نقطه استانبول قرار دارد. هیپودروم که توسط ایاصوفیه، مسجد آبی و موزه هنرهای ترکی و اسلامی احاطه شده، امروزه بیشتر به عنوان میدان سلطان احمد شناخته می‌شود.

هیپودروم در استانبول اکنون یک موزه در فضای باز است و هزینه ورودی ندارد. سه اثر تاریخی که هنگام بازدید از هیپودروم می‌توانید ببینید به ترتیب ابلیسک مصری، ستون مار و ابلیسک بافتنی هستند. علاوه بر این‌ها، اثر دیگری به نام «چشمه آلمانی» در زمان عثمانی به میدان هیپودروم اضافه شده است. در صورت تمایل می‌توانید داستان هر یک از آن‌ها را در ادامه بخوانید.

ابلیسک مصری یا ابلیسک تئودوسیوس

ابلیسک‌ها در مصر باستان بناهایی بودند که به افتخار فراعنه ساخته می‌شدند. اما ابلیسک مصری که هیپودروم را تزیین می‌کند در اصل 1500 سال قبل از میلاد ساخته شد و مکان اصلی آن معبد کارناک در مصر بود. 

ابلیسک مصری در ابتدا یک ستون گرانیتی بزرگ به ارتفاع حدود 35 متر بود و در کنار آن ستون گرانیتی دیگری به همین اندازه قرار داشت. آن‌ها در ورودی معبد کارناک به عنوان ابلیسک دوقلو قرار داشتند. این بناها دوران سلطنت فرعون را از مصر تا بین النهرین به تصویر می‌کشیدند.

آوردن ابلیسک از مصر به قسطنطنیه و قرار دادن آن در میدان هیپودروم استانبول امروزی، پروژه بزرگی بود. یکی از مهیب‌ترین کشتی‌های نیروی دریایی روم باید به خدمت گرفته می‌شد. اما به نوعی حدود 60 سال طول کشید تا این پروژه به سرانجام برسد. چون ابلیسک سال‌ها در بندر اسکندریه باقی ماند و تنها نیم قرن بعد به قسطنطنیه آورده شد.

سرانجام کار…

کشتی که ابلیسک را آورد سرانجام در سال 390 در زمان امپراتور تئودوسیوس به قسطنطنیه رسید. پروکلوس “فرماندار قسطنطنیه” آن زمان، ابلیسک را به افتخار امپراتور در هیپودروم قرار داد. به همین دلیل است که در منابع خارجی از ابلیسک مصری به عنوان ابلیسک تئودوسیوس یاد می‌شود.

البته رسیدن به ستون 35 متری مصر تا استانبول کار آسانی نبود. به گفته برخی از مورخان در اسکندریه و در قسطنطنیه، این ستون دچار شکستگی شد و نتیجه آن باقی ماندن تنها حدود20 متر از آن ارتفاع 35 متری شد. اما ابلیسک بایستی به همان اندازه‌ی اولش می‌بود و برای همین پایه مرمری تزئین شده با نقش برجسته‌های تهیه شده توسط رومی‌ها در زیر آن قرار دادند تا به 35 متر برسد. جالب است بدانید که بر روی این نقش برجسته‌ها، امپراتور تئودوسیوس در حال تماشای مسابقات با پسرانش آرکادیوس و هونوریوس به تصویر کشیده شده است. 

بخوانید: محله کائیت هانه استانبول؛جاذبه هایی که باید ببینید!

ستون سرپانتین

ستون سرپانتین بنایی دیگر در میدان هیپودورم استانبول است که سال‌ها توانسته بر سر جای خودش باقی بماند و از این همه تاریخ پرفراز و نشیب جان سالم به در ببرد.  به عبارتی، ستون سرپانتین برای جشن گرفتن پیروزی 31 شهر-دولت یونانی متحد در برابر تهاجم پارسیان ساخته شد. مهمترین ویژگی ستون این است که از سپر سربازان شکست خورده ایرانی ساخته شده است.

جنگ‌های یونان و ایران یکی از مهمترین وقایع دوران باستان بود. این بنا که نماد پیروزی است، در معبد آپولون در دلفی، مقدس‌ترین مکان در یونان باستان ساخته شد و سپس آن را به قسطنطنیه آوردند. 

در تاریخ عنوان شده که در آن زمان بر روی ستون سرپانتین یک دیگ طلایی روی سر مارها قرار داشته است. اما این خصوصیت ستون متاسفانه امروزه دیگر وجود ندارد. برخی از مورخین می‌گویند در زلزله شکسته شده و برخی دیگر معتقدند که دشمنان آن را خراب کردند. در هر صورت قسمت فک یکی از مارها امروز در موزه باستان‌شناسی استانبول به نمایش گذاشته شده است.

بخوانید: 15 مورد از کلیساهای استانبول؛ داستان ها و اسرار کلیساهای باشکوه

ابلیسک بافتنی

ابلیسک بافتنی به افتخار امپراتور هفتم کنستانتین نامگذاری شد. با این حال، طبق برخی منابع، این ستون قبلاً در زمان ساخت هیپودروم توسط کنستانتین کبیر وجود داشته است. بعداً به دلیل اینکه در زمان سلطنت کنستانتین (Porphyrogenitus) بازسازی شد، با آن یکی شد. 

در زمان‌های اولیه ساخت ابلیسک بافتنی بسیار مورد توجه قرار گرفت و علت آن صفحات برنزی که دورتا دور آن احاطه شده بود و مانند طلا می‌درخشید. متاسفانه این بخش دیدنی ابلیسک بافتنی در طول تهاجم لاتین در سال 1204 غارت شد. حتی در طول تهاجم لاتین (یعنی جنگ صلیبی چهارم)، گنجینه‌های زیادی از قسطنطنیه به سرقت رفت و به ایتالیا برده شد.

در میان بناهای تاریخی به سرقت رفته، 4 مجسمه اسب برنزی وجود داشت که ورودی تاریخی میدان هیپودروم استانبول را تزئین می‌کردند. این اسب‌ها اکنون در کلیسای سنت مارک در ونیز به نمایش گذاشته شده‌اند. ماکتی از اسب‌ها نیز امروزه در باغ موزه Sakıp Sabancı دیده می‌شود.

بخوانید: کاخ بیلربی استانبول؛ مرواریدی در کنار دریای مرمره

فواره آلمانی

هنگام گشت‌وگذار در اطراف هیپودروم، فواره‌ای را خواهید دید که در اوایل دهه 1900 به میدان اضافه شده است. این اثر که فواره آلمان نام دارد توسط قیصر ویلهلم دوم (امپراتور آلمان) به شهر هدیه داده شد.

داستان از این قرار است که قیصر ویلهلم قبل از جنگ جهانی اول چندین بار از استانبول دیدن کرده بود و در آن زمان هم عثمانی‌ها و آلمانی‌ها با یکدیگر متحد و دوست بودند. به همین منظور امپراتور آلمان برای نشان دادن حسن نیت خودش، این فواره باشکوه به عنوان هدیه را در آلمان ساخت و قطعه قطعه آن را با قطار به استانبول فرستاد.

معماری فواره دارای ساختاری التقاطی است که به هنر عثمانی، هنر بیزانس و هنر اروپای غربی اشاره دارد و از این نظر بسیار جالب است.

بخوانید: راهنمای بازدید از مسجد شاکرین؛ نمادی از آزادی دینی و هنری

معماری میدان هیپودروم استانبول

در بیزانس (نام استانبول در دوره یونان باستان)، یک هیپودروم کوچک وجود داشت که توسط امپراتور روم Septimius Severus ساخته شد. هنگامی که کنستانتین شهر را پایتخت جدید (به عبارت دیگر، روم جدید) اعلام کرد، تصمیم گرفته شد که یک هیپودروم باشکوه‌تر بسازد.

به همین دلیل، هیپودروم که فقط ارابه‌ها در آن رقابت می‌کردند، در استانبول ساخته شد. معماری هیپودروم قسطنطنیه یا همان استانبول امروزی، به شکل یک پیست مسابقه ای “U شکل” بود. پیچ U شکل هیپودروم «اسفندون» و لژ امپراتور «کاتیسما» نام داشت. بخش میانی نیز با ابلیسک‌ها و بناهای مختلف به نام «اسپینا» شناخته می‌شد.

در آن زمان امپراتور کنستانتین همچنین می‌خواست شهر خود را به زیباترین شکل تزئین کند. برای این منظور آثار مهمی از شهرهای باستانی امپراتوری روم برای تزئین هیپودروم آورده شد. از این آثار تنها ابلیسک مصری، ستون مار و ابلیسک بافتنی باقی مانده است که در ادامه درباره این ابلیسک‌ها بیشتر توضیح می‌دهیم.

بخوانید: غذاهای محلی استانبول: رازهای آشپزخانه‌های ترکی، خوشمزه و اصیل

جاذبه های اطراف میدان هیپودروم استانبول

همان‌طور که در ابتدای این مقاله میدان سلطان احمد یا میدان هیپودروم استانبول یکی از جذابیت خاص این شهر است که توریست‌ها آن را انتخاب اول خود برای گشت‌وگذار قرار می‌دهند. وقتی وارد این میدان می‌شوید، فضای سرسبز آن، خیابان سنگ‌فرش شده، حوض بزرگ آبی و فواره‌هایی دیدنی‌اش حال و هوای شما را عوض می‌کند. چند ساعتی در اطراف این میدان قدم بزنید تا آنچه را که گفتیم را به تصویر و در واقعیت نیز ببینید. سپس می‌توانید چند عکس یادگاری با پیش‌زمینه مسجد آبی و ایاصوفیه بگیرید.

 در مورد دیدنی‌های داخل میدان حرف زدیم، اما حالا می‌خواهیم دست شما را بگیریم و به دیدن جاذبه‌های اطراف یعنی کلیساها، مکان‌های دیدنی و موزه‌ها برویم. ما این جاذبه‌های را برای شما لیست کرده‌ایم تا در هنگام بازدیدتان از میدان سلطان احمد استانبول از فرصت استفاده کنید و به دیدن آن‌ها بروید. 

مسجد آبی استانبول 

یکی از باشکوه‌ترین مساجد استانبول، مسجد آبی است که به دلیل استفاده از کاشی‌کاری‌ های رنگ آبی به این نام شناخته می‌شود وگرنه نام آن در واقعیت مسجد سلطان احمد است. از اسمش که بگذریم، معماری این مسجد شما را حیرت‌زده خواهد کرد؛ ترکیبی از معماری اسلامی و دوران بیزانس در کنار هم این شاهکار را خلق کرده‌اند. در کنار زیبایی ظاهری، بزرگی این مسجد نیز در نوع خودش جالب و دیدنی است. خیلی از گردشگران به دیدن این مسجد می‌روند تا زیبایی آن را از نزدیک ببینند. 

بخوانید: مسجد سلطان احمد استانبول یا همان مسجد آبی معروف!

مسجد ایاصوفیه

این جاذبه‌ی معروف یعنی مسجد ایاصوفیه، از مکان‌هایی است که از زیر دست هیچ توریستی خارج نمی‌شود و همه به دیدن آن می‌ روند. دلیل آن هم معماری خاص، باشکوه و باعظمت آن است که هنر رم را به نمایش می‌گذارد. جالب است بدانید که مسجد ایاصوفیه هشتمین عجایب دنیا و یکی از بزرگ‌ترین آثار معماری در جهان است. تاریخ پرفراز و نشیب این مسجد همانند دیگر آثار تاریخی این شهر جالب و خواندنی است، چراکه در دوره‌های مختلف به عنوان کلیسا و مسجد مورد استفاده قرار می‌گرفته است. 

بخوانید: حقایقی جالب درباره ایاصوفیه؛ رازهای مخفی پشت دیوارها!

ستون کنستانیتن استانبول 

کمی آن طرف‌تر در فاصله‌ی 500 متری، یک ستون سنگی بزرگ نظر شما را به خود جلب خواهد کرد. ستون کنستانیتن استانبول همانند میدان هیپودروم دنیایی از داستان را پشت سر خود دارد. یادگاری از روم‌ها که هنوز هم سر جای خود محکم و استوار باقی مانده است. 

حقایقی خلاصه درباره میدان هیپودروم استانبول

1. تاریخچه باستانی: میدان هیپودروم در اصل به عنوان یک استادیوم اسب‌دوانی و مرکز فعالیت‌های ورزشی و اجتماعی در زمان بیزانس ساخته شده بود. این میدان در قرن سوم میلادی توسط امپراتور سپتیموس سوروس تأسیس شد و توسط کنستانتین کبیر گسترش یافت.
2. ظرفیت بزرگ: در دوران اوج خود، میدان هیپودروم می‌توانست بین ۴۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ نفر را در خود جای دهد، که آن را به یکی از بزرگ‌ترین استادیوم‌های آن زمان تبدیل می‌کرد.
3. وقایع تاریخی: این مکان شاهد بسیاری از رویدادهای مهم تاریخی بوده است، از جمله شورش Nika در سال ۵۳۲ میلادی، که در آن هزاران نفر کشته شدند.
4. آثار باستانی: میدان هیپودروم خانه سه اثر باستانی مهم است: ستون سرپانتین، ستون معروف اوبلیسک تئودوسی، و ستون مرمری که هر یک از مناطق مختلفی به این میدان آورده شده‌اند.
5. تنوع فرهنگی: اشیاء و مجسمه‌های موجود در میدان از سراسر امپراتوری روم و بیزانس جمع‌آوری شده‌اند، که نشان‌دهنده تأثیرات فرهنگی گسترده‌ای است که این امپراتوری‌ها از آن‌ها بهره می‌بردند.
6. بقایای میدان: امروزه، از هیپودروم اصلی تنها چند قسمت و سه ستون باقی مانده‌اند که هنوز هم به عنوان یک نماد قدرتمند از تاریخ استانبول به شمار می‌روند.
7. جاذبه گردشگری: میدان هیپودروم اکنون یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری در استانبول است و هر ساله پذیرای هزاران بازدیدکننده از سراسر جهان است.

بخوانید: در میدان تکسیم استانبول چه کارهایی انجام بدهیم؟

میدان هیپودروم استانبول کجاست؟

میدان هیپودروم استانبول در بخش اروپایی و در یکی از مناطق مهم و دیدنی این شهر یعنی منطقه فاتح قرار گرفته است. اگر به فاتح بروید و محله سلطان احمد این میدان را خواهید دید. 

چطوری به میدان برسیم؟

همانند دیگر مناطق استانبول می‌توانید از کلیه وسایل نقلیه شامل تراموا، مترو، تاکسی و حتی خودروی شخصی برای رفتن به این منطقه استفاده کنید. 

تراموا: استفاده از ترموا در استانبول معمول‌ترین شیوه‌ی رفت‌وآمد در این شهر است. شما می‌توانید با انتخاب تراموا و پیاده شدن در ایستگاه چمبرلی تاش به میدان هیپودروم برسید. فقط کافی است 300 متر پیاده‌روی کنید. 

مترو: سریع‌ترین راه حمل‌ونقل مترو است که دو ایستگاه جان کورتاران و کومکاپی نزدیک‌ترین استگاه‌ها به میدان خواهند بود. فاصله آن‌ها تا هیپودروم چیزی در حدود 1400 متر است. 

بخوانید: از برج گالاتا در استانبول چه می‌دانید؟+ حقایق جالب!

شلوغ ترین و بهترین زمان بازدید از میدان هیپودروم

در طول روز معمولا در ساعت‌های 3 بعدازظهر تا 6 بعدازظهر شاهد شلوغ‌ترین ساعت بازدید خواهید بود. خیلی از محلی‌ها نیز در این ساعات به این منطقه می‌آیند. پس اگر می‌خواهید با حوصله اطراف را بگردید، صبح زود بهترین زمان برای شماست. 

بهترین و ارزان ترین هتل های استانبول را از سه کلیک بخواهید.

سخن آخر

از ما می‌شنوید برای رفتن و یک تجربه هیجان‌انگیز به میدان هیپودروم استانبول، از تورهای محلی استفاده کنید. آن‌ها داستان‌ها و رویدادهای افسانه‌ای زیادی را برای شما بازگو می‌کنند و اطراف را به صورت دقیق‌تر به شما نشان می‌دهند. در هر صورت چه با تور و چه خودتان شخصا، فرقی نمی‌کند، این منطقه جایی است که باید سفر گردشی خودتان را از آن شروع کنید. 

سوالات متداول