همه چیز در مورد کاخ موزه توپکاپی

کاخ موزه توپکاپی، در­واقع موزه‌ای است در استانبول که کلکسیون­های سلطنتی امپراتوری عثمانی را به نمایش می گذارد و مجموعه گسترده ­ای از کتاب­ها و نسخه ­های خطی را در کتابخانه خود نگهداری می­کند. این مجتمع در یک مجموعه قصر واقع شده است که از حدود سال 1478 تا 1856 به عنوان مرکز اداری و محل اقامت دربار عثمانی سلطنتی بود. این بنا در سال 1924، یک سال پس از تأسیس جمهوری ترکیه، در لیست موزه های استانبول قرار گرفت و افتتاح شد. موزه توپکاپی نه تنها به دلیل معماری و حضور کلکسیون­ها بلکه به‌خاطر به نمایش گذاشتن تاریخ و فرهنگ امپراتوری عثمانی، یه شاهکار قابل توجه است. در این مطلب همراه ما باشید تا شما را با موزه توپکاپی بیشتر آشنا کنیم.

تاریخ موزه کاخ موزه توپکاپی

در طول 600 سال سلطنت امپراتوری عثمانی، حدود 30 سلطان در قصر Topkapı حکمرانی کردند؛ البته حضور در این قصر برای بار اول با «محمد دوم» آغاز شد. شایان ذکر است که قسطنطنیه (استانبول)، پایتخت امپراتوری بیزانس، در سال 1453 تسخیر شد و «محمد دوم» چند سال بعد یعنی در اواخر 1450 دستور ساخت این قصر را صادر نمود. «محمد دوم» که تحت عنوان «مد مد» نیز شناخته می­شود.

در سال 1478 در کارخ توپکاپی اقامت گزید و سه نسل بعد از مرگ او، سلطان­ها مرتباً این مکان را نوسازی کرده و آن را به طور مکرر گسترش دادند. اکنون به عنوان نتیجه می­توان مشاهده کرد که، کاخ تحت تاثیر سبک­های معماری اسلامی، عثمانی و اروپایی طراحی و دیزاین شده است. این کاخ فوق‌العاده که اکنون به عنوان موزه توپکاپی شناخته می­شود، زمانی در آن 1000 تا 4000 نفر ساکن بوده و زندگی می­کرد، که البته 300 نفر از این افراد در حرمسرا سکونت داشتند.

معماری و ساخت کاخ موزه توپکاپی

برای بررسی کاخ موزه توپکاپی باید بیان کرد که طرح اصلی Mehmed یا همان «محمد دوم»  که شامل چهار حیاط متوالی بود و با دیوارهای بلند احاطه شده است، همچنان در همان حالت باقی مانده. هر حیاط برای مقاصد و اهداف خاصی مورد استفاده قرار می­گرفت و به وسیله دروازه­ای از حیاط دیگری جدا می­شد تا بدین شکل امکان ورود به این مکان­ها محدود شود. این محدودیت ورودی در خصوصی­ترین حیاط که در­واقع حیاط سوم و چهارم است به بیش­ترین سطح خود می­رسید. بناهای برجای مانده از این کاخ به­طوری کلی از نظر تعداد بسیار کم است و معمولاً یک تا دو طبقه بوده که در طول قرن­ها عملکرد­ آن­ها تغییر یافته است.

حیاط اول

در کاخ موزه توپکاپی، حیاط اول (که گاهی حیاط بیرونی نیز نامیده می‌شود) بزرگ‌ترین و تنها حیاط عمومی است. در زمان امپراتوری عثمانی، هر فرد غیر مسلح می­توانست از طریق دروازه امپراتوری وارد شود. فضای باز این حیاط باعث شده بود که این مکان برای مراسم­ها و دورهمی­ها یک گزینه ایده­ال به شمار برود.احتمالاً به همین دلیل پر‌جنب‌وجوش­ترین نقطه در کاخ بود. در  این بخش از موزه توپکاپی آثار هنرمندان، صنعتگران، نجاران، خیاطان، خوش‌نویسان و دیگر موارد و صنف­ها همچنان زنده مانده است.

حیاط دوم

درکاخ موزه توپکاپی، دروازهSalutation  که به حیاط دوم منتهی می­گردد، میدان دیوان نیز نامیده می­شود و زمانی مرکز اداری کاخ بود. فقط بازدید­کنندگان رسمی و اعضای دادگاه می‌توانستند وارد این فضا شوند. اعضای شورا چندین بار در هفته برای بحث و گفت‌وگو در مورد امور دولتی در اتاق گنبد (که بعضاً سالن شورا نامیده می­شود) ملاقات می­کردند.

وزیر بزرگ (وزیر ارشد) جلسات ایالتی را رهبری می­کرد و سلطان گاهی از یک پنجره از یک اتاق کوچک در مجاور برج عدالت، بلندترین بنای کاخ، به آن گوش می­داد. اعضای شورا نمی­توانستند سلطان را ببینند، اما از حضور احتمالی او مطلع بودند. فانوس نئوکلاسیک برج همچنین نمایی از کل کاخ را به سلطان ارائه می­دهد.

حیاط سوم

دروازه Felicity کاخ موزه توپکاپی مجهز به سایه‌بان بوده به حیاط سوم یا درونی­ترین حیاط منتهی می­شود که محل اقامت شخصی سلطان و مدرسه کاخ داخلی بود. به این مکان فقط سلطان، اعضای خانواده­اش، خادمانش، ملاقات‌کننده مورد تأیید (آن هم بعضی وقت­ها) می­توانستند وارد شوند.

بازدیدکنندگان از سلطان فقط می­توانستند تا اتاق مخاطب پیش بروند و انتظار می‌رفت که آداب‌ورسوم سخت‌گیرانه را دنبال کنند. آن‌ها نمی­توانستند با چشمان‌شان ارتباط برقرار کنند یا مستقیماً با سلطان صحبت کنند؛ اما در عوض سر­ها و چشم­های خود را پایین انداخته و با مرید یا مترجم سلطان صحبت می­کنند.

قبل از این که سلطان «مراد سوم» در قرن شانزدهم اقامتگاه خود را به حرمسرا منتقل کند، آپارتمان­های سلطان در حیاط سوم ساختمان واقع شده بودند که اغلب اتاق مقدس نامیده می­شد.

این نام با توجهبه وجود آثار اسلامی، از جمله خرقه، شمشیر و کمان حضرت محمد (ص) در این مکان گذاشته شده است، که تمامی این موارد هنگامی که «سلیم اول» سلسله سرزمین­ها را در مصر در سال 1517 فتح کرد و خلافت را به عثمانی منتقل کرد، بدست آمد.

حیاط چهارم

در کاخ موزه توپکاپی، حیاط سوم به حیاط چهارم وصل شده و گسترش می­یابد که از باغ­های آلاچیق‌دار و غرفه­ ها تشکیل شده است. در این مکان که به زیبایی تزئین شده است، غرفه بغداد و غرفه ایروان قرار دارد. یکی از برجسته­ ترین سازه ­های حیاط چهارم، آلاچیق Iftar (افطار) است که از جنس برنز بوده و طلاکاری شده است؛ اگر ماه رمضان در فصل تابستان قرار می­گرفت، سلطان­ها در این آلاچیق افطار می­کردند. بسیاری از سلطان­های عثمانی به گل و باغبانی علاقه داشتند و به همین دلیل باغچه‌های حیاط چهارم پر از لاله است، همانطور که در زمان حکومت عثمانی وجود داشت.

حرمسرا

در بررسی کاخ موزه توپکاپی مشخص شد که حرمسرا محل زندگی خانواده سلطان بود و از نظر جنیست به شدت تقسیم­بندی شده بود. در قرن شانزدهم، زمانی که «مراد سوم» دستور ساخت تعدادی آپارتمان را در این مکان‌ها داد، در واقع حرمسرا به اقامتگاه سلطان تبدیل شد. مانند بقیه قصر توپکاپی، حرمسرا مرتباً نوسازی می­شد و با توجه به نیاز رشد می‌کرد. نتیجه یک طرح چند لایه است که سبک­های معماری متعددی را به نمایش می­گذارد.

موزه

با توجه به تاریخچه موزه توپکاپی، در اواسط قرن نوزدهم عبدولمسید اول، دربار شاهنشاهی را از کاخ توپکاپی به کاخ دولماباغچه تازه ساخته شده منتقل کرد. برخی از ساختمان­های کاخ Topkapı عملکرد خود را حفظ کردند و برخی دیگر خراب شدند. وقتی کاخ در سال 1924 به موزه تبدیل شد، بسیاری از ساختمان­ها مورد بازسازی قرار گرفتند و بخش­هایی از مجموعه اغلب به همین منظور یعنی جهت بازسازی بسته می­شوند. حائز اهمیت است که این موزه سالانه بیش از سه میلیون بازدید­کننده دارد.

جمع بندی

مشاهده موزه‌های مختلف می‌تواند سبب آشنایی شما با تاریخ ان کشور شود. در این مقاله کاخ موزه توپکاپی را برای شما توضیح دادیم. اگر تا به جال به این کاخ مجلل سفر کرده‌اید می‌توانید نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.