تخت جمشید شیراز؛ بقایای دیدنی تاریخ هخامنشی

حتی اگر تخت جمشید را از نزدیک ندیده باشید حداقل آوازه جهانی‌اش را شنیده‌اید یا تصویرش را درکتاب‌های مدرسه و یا حین جستجوی گوگل دیده‌اید. در این مقاله با هم به تخت جمشید شیراز سفر می‌کنیم. اگر به سفرهای تاریخی علاقه دارید این مقاله را از دست ندهید. آماده‌اید؟

رزرو اینترنتی بلیط هواپیما شیراز

مجموعه تاریخی پارسه دقیقا کجاست؟

مجموعه تاریخی تخت جمشید یا پارسه در 57 کیلومتری شهر شیراز در نزدیکی مرودشت قرار گرفته است. راه دسترسی به تخت جمشید شیراز از بزرگراه مرودشت – سعادت‌شهر می‌گذرد. اگر با خودرو شخصی به شیراز سفر کرده‌اید که همین مسیر را در پیش بگیرید. در ضمن با تاکسی دربستی، مینی‌بوس‌های شیراز و تورهای مجموعه پارسه هم می‌توانید خودتان را به مجموعه تخت جمشید شیراز برسانید. مینی بوس‌ها و تاکسی‌های بین شهری را در ترمینال شهید کاراندیش شیراز پیدا خواهید کرد.

تخت جمشید یا پرسپولیس؟ کدام نام؟

نام تخت جمشید در ایران باستان پارسه بود. پارسه به معنای شهر پارسیان. نام پرسپولیس هم توسط یونانیان بر پارسه نهاده شد. در یونان باستان پرسپولیس به معنای پارسه شهر است. در زمان ساسانیان هم به تخت جمشید صد ستون می‌گفتند. عبارت صد ستون در سنگ نبشته شاپور ساسانی نیز آمده است. 

اما تخت جمشید یعنی چه؟ این نام به قصر شاهی جمشید اشاره دارد. در شاهنامه فردوسی درباره شاه جمشید آمده ‌است: 

جمشید پادشاهی عادل و زیبارو بود که نوروز را برپا داشت و هفتصد سال بر ایران پادشاهی کرد. اورنگ یا تخت شاهی او چنان بزرگ بود که دیوان به دوش می‌کشیدند. 

شاید به همین خاطر این مجموعه بزرگ را تخت جمشید می‌خوانند.

بخش‌های مختلف تخت جمشید شیراز

بنای عظیم پارسه دارای بخش‌های مختلفی است که هر یک چیزهای زیادی برای آموختن به ما دارد. در بخش بعدی با بخش‌های مختلف مجموعه پارسه از پلکان ورودی مجموعه تا دروازه ملل، تالار تخت یا کاخ صد ستون، کاخ بار یا آپادانا و کاخ اختصاصی داریوش آشنا می‌شویم.

ورودی درگاه شاهانه

مسیر رسیدن به سکوی بزرگ از دو پلکان قرینه می‌گذرد که در دو طرف سکو واقع شده است. ویژگی جالب این پلکان پهن بودن پله‌ها و کوتاه بودن ارتفاع آن‌ها است. باوری عامه وجود دارد که به اشتباه می‌گوید علت کم بودن ارتفاع پله‌ها امکان تردد به سکوی بارگاه شاهی با اسب بوده است. اما باید در نظر داشت که چنین چیزی ممکن نیست چرا که تردد به کاخ شاهی با اسب نشانه بی‌احترامی بوده است. بنابراین تنها دلیل می‌تواند راحتی تردد به هنگام گفت‌وگو و بالا رفتن از پلکان به صورت جمعی و گروهی باشد. 

برای سفر به شیراز با رزرو بلیط هواپیما میتوانید راحت تر سفر کنید.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که در زمان برگزاری جشن‌های ملی، رجل ایرانی از طریق پلکان سمت راست و نجبای قبایل دیگر از پلکان سمت چپ بالا می‌رفتند. پله‌ها معماری عجیبی دارند. سنگ‌هایی چنان پهن و بزرگ بدون هیچ ملاطی و تنها با بست‌های مستطیلی مخصوص به هم پیوند خورده‌اند و در کنار هم برای سال‌های طولانی قرار گرفته‌اند.

کاخ دروازه ملل

در امتداد پلکان کاخی قرار گرفته است که به نام دروازه ملل یا دروازه خشایارشا مشهور است. وقتی صحبت از دروازه ملل می‌شود تصور بر این است که با دروازه ورودی شهر روبرو هستیم اما دروازه ملل یک کاخ کوچک برای ورود نمایندگان اقوام مختلف بوده است. در واقع می‌توان گفت این کاخ در نوع خودش یک اتاق انتظار برای نجبای پارسی و غیر پارسی بود.

کاخ دروازه ملل از مجموعه تخت جمشید شیراز دارای چند تالار، درگاه و چهار ستون بسیار بزرگ است. بر دیوارهای بارگاه چند سنگ نبشته وجود دارد که معنی آن‌ها چنین است: هرچه به دیده زیباست، به خواست اورمزد انجام پذیرفته‌است. این کاخ دو خروجی دارد که یکی به کاخ آپادانا و دیگری به کاخ صد ستون راه داشته است. 

کاخ صد ستون؛ دومین کاخ از نظر وسعت

این کاخ نامش را از ستون‌های تالار اصلی گرفته است. در تالار مرکزی کاخ صد ستون از مجموعه تخت جمشید شیراز ده ردیف ده تایی ستون تعبیه شده است تا سقف را نگه دارد. کتیبه‌های پیدا شده در نزدیکی تالار صد ستون نشان می‌دهد که ساخت این کاخ حدود 20 سال طول کشیده است. کاخ صد ستون حدود 4300 متر مربع وسعت دارد و بعد از آپادانا بزرگ‌ترین کاخ مجموعه پارسه شیراز از حیث وسعت است. باستان شناسان می‌گویند کاخ صد ستون برای پذیرایی و ملاقات با نجبای پارسی طراحی شده بود.

کاخ آپادانا؛ زیباترین و عالی‌ترین کاخ هخامنشی

اریک اشمیت حفار تخت‌جمشید درباره کاخ آپادانا می‌گوید: آپادانا عالی‌ترین، باشکوه‌ترین و وسیع‌ترین ساختمان‌های تخت‌جمشید است. کاخ آپادانا را با نام کاخ بار داریوش نیز می‌شناسند. شروع ساخت کاخ آپادانا در زمان داریوش بود و اتمام ساخت آن در دوره خشایارشاه بوده است. هدف از ساخت این کاخ در مجموعه پارسه طراحی محلی برای برگزاری جشن‌ها و پذیرایی از مهمانان غیر پارسی بود. کاخ آپادانا توسط پلکان مخصوصی به کاخ تچرا یا کاخ آینه راه دارد.

کاخ آینه یا تچر؛ کاخ اختصاصی داریوش تخت جمشید شیراز

شاید فکر کنید که نام تالار آینه به دلیل آینه‌کاری‌های این تالار انتخاب شده است. خب باید بگوییم که در اشتباه هستید. در کاخ تچر یا کاخ اختصاصی داریوش هیچ آینه کاری‌ای دیده نمی‌شود بلکه سنگ‌های کاخ آنقدر زیبا تراش داده شده‌اند که عکس‌ بیننده در آن می‌افتاده است. بنابراین این کاخ را تالار آینه نام نهادند.

 ستون‌های کاخ تچر احتمالاً از چوب بوده، ولی هیچ اثری از آن‌ها نمانده است. کف اتاق‌ها را نیز با فرش قرمز رنگ ویژه دوره داریوش پوشانده بودند که اثر آن در اتاق‌های شمالی دیده شده است.

تچر در زبان فارسی به معنای خانه زمستانی است اما هنوز مدرکی دال بر اینکه کاخ تچر محل اقامت زمستانی داریوش بوده به دست باستان شناسان نرسیده است.

رزرو تور اینترنتی شیراز با سه کلیک!

ستون‌های تخت جمشید؛ معماری و مهندسی بی نظیر

در دل دشت‌های خیره‌کننده مرودشت، جایی که خورشید طلایی بر تندیس‌های سنگی می‌درخشد، ستون‌های باشکوه تخت جمشید شیراز به زیبایی در برابر نگاه‌ها قد علم کرده‌اند. این ستون‌های دیدنی نه تنها نمایانگر قدرت و شکوه تمدن پارس باستان هستند، بلکه بیانگر دانش و مهارت مهندسی فراتر از زمان خود می‌باشند.

تکنیک‌های پیشرفته‌ای که برای ساخت و نصب این ستون‌ها به کار رفته، شاهکارهای معماری را به نمایش می‌گذارد. تخته‌سنگ‌های عظیم، ابتدا در جایی دور از محل فعلی شکل گرفته و سپس با استفاده از جرثقیل‌های چوبی و تکنیک‌های مهندسی پیچیده به این مکان منتقل و با دقت فراوان نصب شده‌اند. دروازه‌ی نیمه‌تمام موجود در محوطه نیز نشان‌دهنده‌ی این روند است، که همچون پنجره‌ای به روزگاران گذشته، ما را با نبوغ بی‌پایان بنا‌سازان آن دوران آشنا می‌سازد.

این ستون‌ها تنها سازه‌هایی معمولی نیستند، بلکه سندی از تلاش‌ها و دستاوردهای انسانی هستند که با ابتکار و دانش خود توانسته‌اند در برابر چالش‌های بزرگ مقاومت کنند و از زمان خود پیشی بگیرند. تخت جمشید و ستون‌های آن نه تنها به مثابه‌ی یادمان‌هایی از یک تمدن باشکوه شناخته می‌شوند، بلکه به عنوان نمادی از مهارت‌های فنی و مهندسی که حتی امروزه نیز شگفت‌زده‌مان می‌کند، باقی می‌مانند.

با سه کلیک میتوانید بهترین هتل های داخلی را رزرو کنید.

هتل‌های نزدیک تخت جمشید شیراز

در نزدیکی مجموعه پارسه شیراز اقامتگاه و یا هتلی وجود ندارد. می‌توانید در شیراز بزرگ اقامت کنید و بعد به تخت جمشید بروید.

قیمت بلیط ورودی و ساعت بازدید 

مجموعه پارسه شیراز هر روز از ساعت 8 صبح تا 17 میزبان گردشگران علاقه‌مند به تاریخ باستان ایران است. همچنین قیمت بلیط ورودی مجموعه تخت جمشید برای گردشگران ایرانی هر نفر 50000 تومان و گردشگران خارجی در حدود 400000 هزار تومان است. 

رزرو سریع هتل شیراز

حرف آخر

تخت جمشید شیراز، نمادی باشکوه از فرهنگ و تمدن کهن ایران، با دیوارهایی حکایتگر داستان‌هایی از دوران شکوه و عظمت امپراطوری پارسیان است. این میراث جهانی یونسکو نه تنها نشان‌دهنده قدرت و بزرگی حکمرانان پیشین است، بلکه به عنوان پلی بین گذشته باشکوه و حال پرشور ایران عمل می‌کند. گذراندن زمان در میان ستون‌های سر به فلک کشیده و کاخ‌های دست‌نخورده‌ی تخت جمشید، فرصتی است بی‌نظیر برای تجربه تاریخ زنده این سرزمین و درک عمیق‌تری از هویت فرهنگی ایران.

سوالات متداول