آشنایی با صنایع دستی مشهد؛ ارمغانی از دیار مقدس

هر شهر و دیاری به فراخور قدمت، فرهنگ و آداب‌ورسومی که دارد از سوغاتی‌های متنوعی نیز برخوردار است. مشهد که یکی از شهرهای زیارتی و سیاحتی ایران است در کنار حرم مطعهر امام رضا و سایر جاذبه‌های دیدنی و تاریخی از سوغاتی‌ها و صنایع‌دستی متنوع و متعددی نیز برخوردار است که هر شخص با هر سبک و سلیقه‌ای که به این شهر سفر می‌کند، می‌تواند ارمغانی از این دیار مقدس برای خود یا عزیزانش به یادگار بیاورد. اگر قصد سفر به این شهر را دارید و می‌خواهید با صنایع دستی مشهد آشنا شوید بی‌شک این مقاله از سه کلیک باب میل شما خواهد بود پس همسفر ما تا آخر این مقاله باشید.  

سفر به هر منطقه‌ای و آشنایی با آداب‌ورسوم مردم محلی و همچنین بازدید از اماکن گردشگری و دیدنی هر شهری، مجموعه‌ای از تجربیات به یاد ماندنی و لذت‌بخشی را برایمان به ارمغان می‌آورد. در کنار تماشای جاذبه‌های دیدنی، بازارگردی و خرید سوغاتی و یادگاری برای خود یا عزیزانمان نیز یکی دیگر از جذاب‌ترین بخش‌های سفر به شمار می‌رود. خریدن سوغاتی از شهر مقصد یکی از آداب زیبای سفر است. در واقع سوغاتی‌ها غنائم با ارزشی هستند که با خریدن و نگاه کردن به آن‌ها به طور ملموس خاطرات خوش سفر در ذهن مان تداعی می‌شود. علاوه‌بر خودمان، خریدن و هدیه دادن سوغاتی‌ها به دوستان و نزدیکان نیز باعث می‌شود که آن‌ها هم درتک تک لحظات به یادماندنی سفر با ما شریک شوند. به همین دلیل است که خرید سوغاتی‌های مخصوص شهر مقصد جزئی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر سفر به شمار می‌رود. 

بلیط هواپیما مشهد را رزرو کرده اید؟

فرش بافی

صنعت قالی‌بافی تقریباً در تمام نقاط کشور رواج دارد؛ اما فرش‌های تولید شده در برخی از شهرهای ایران ازجمله کاشمر، نیشابور، سبزوار و مشهد از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار هستند. مشهد یکی از پنج شهر مهم تولید فرش، به‌خصوص فرش دستباف در ایران است و فرش‌های بسیار بزرگ آن، شهرت جهانی دارند. قدمت فرش بافی در این شهر که یکی از شاخص‌ترین صنایع دستی مشهد محسوب می‌شود، به دوره صفویه یعنی حدود قرن پنجم می‌رسد.

قالی‌ها و فرش‌های مشهد عمدتا از ابریشم، پشم و کرک بافته می‌شوند و طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها را شامل می‌شوند. این قالی‌ها معمولا زمینه لاکی یا لاجوردی دارند و در حاشیه باریک آن‌ها رنگ‌های زرد روشن به چشم می‌خورد. طرح و نقش این فرش‌ها نیز بسیار متنوع هستند و عموماً از طرح‌های ترنج، هراتی و غیره در بافت آن‌ها استفاده می‌کنند. فرش‌های مشهد از ارزش بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل اکثر موزه‌های کشور به ویژه موزه فرش آستان قدس رضوی و همچنین موزه‌های دنیا با قالی‌های مشهد، آراسته شده‌اند. اگر در سفرتان به مشهد به دنبال خرید یک سوغات هنری نفیس و ارزشمند هستید فرش‌ها و قالی‌های دستباف مشهد گزینه مناسبی به شمار می‌روند.

زینت‌آلات عقیق و فیروزه؛ خاص‌ترین سوغات مشهد

فیروزه تراشی و عقیق تراشی ازجمله معروف‌ترین و خاص‌ترین صنایع دستی مشهد به شمار می‌روند. فیروزه یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین سنگ‌های شناخته شده در جهان است که زیبایی‌های بی حد و اندازه‌اش آن را در زمره سنگ‌های قیمتی قرار داده است. هرچند که این سنگ کمیاب و ارزشمند با آن رنگ سبز و آبی خاصش در کشورهای مختلفی ازجمله، هندوستان، مصر و آمریکا یافت می‌شود اما مرغوب‌ترین نوع فیروزه در ایران است و معدن‌های آن در نیشابور قرار دارد.

اما چیزی که بیشتر از همه این سنگ خوش رنگ را خاص کرده است، تراش فیروزه است که در این زمینه نیز ایران به خصوص استان خراسان رضوی سرآمد دیگر مناطق است. مشهد مقدس نیز که یکی از شهرهای خراسان است، به دلیل نزدیکی به نیشابور از دیرباز تا به امروز محل تراش و عرضه فیروزه بوده و این هنر قدیمی و صنایع دستی اصیل، در این شهر قدمتی بالغ بر شش‌هزار سال دارد. در سفرتان به مشهد مقدس اگر به‌دنبال هدیه‌ای ارزشمند هستید می‌توانید زیباترین و خوش‌تراش‌ترین سنگ‌های فیروزه را در ترکیب با آثار هنری، انواع صنایع دستی و زیورالات مختلف مثل گردنبند، انگشتر، دستبند و گوشواره و همچنین سنگ‌های چشم‌نظر فیروزه‌ای و تسبیح فیروزه پیدا کنید. 

پوستین دوزی

در میان صنایع دستی مشهد پوستین دوزی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این هنر اصیل و ارزشمند دست‌سازه‌هایی از جنس پوست گوسفند یا سایر حیوانات است که توسط هنرمندان این منطقه به صورت ماهرانه و به زیبایی هرچه تمام رنگ‌آمیزی و سوزن‌دوزی می‌شوند. پوستین دوزی در مشهد قدمتی چند هزار ساله دارد و بیشتر در شهرهای ییلاقی، قوچان و شاندیز رواج دارد. حاصل هنر پوستین دوزی مشهد محصولاتی متنوعی از قبیل پالتو، شال گردن، پاپوش، دستکش، جلیقه، کلاه، سجاده و انواع پادری است.

مراحل ساخت این صنایع دستی زیبا نیز به این صورت است که ابتدا پوست تازه گوسفندان را دباغی کرده و پس از رنگ‌آمیزی به‌صورت چرم نرم زرد رنگ در می‌آورند و جلوی آفتاب پهن می‌کنند. بعد از آماده شدن پوستین‌ها طرح و الگو مورد نظر را روی پوست‌ها کشیده و پس از برش زدن آن را با سوزن می‌دوزند. برای تزئین این هنر زیبا نیز از سوزن‌دوزی و رنگ‌آمیزی استفاده می‌کنند. هر چند که امروزه ساخت پوستین کم شده است؛ اما هنوز هم می‌توانید به‌راحتی محصولات هنر پوستین دوزی را در جای جای مشهد ازجمله بازارهای طرقبه و شاندیز پیدا کنید.

گلیم بافی؛ جزو منسوجات دستی زیبا

گلیم بافی ازجمله منسوجات دستی زیبایی است که قدمت آن به دوران پیش از اسلام می‌رسد. گلیم‌بافی از زیرشاخه‌های هنر بافندگی و نساجی است و برخلاف فرش، خواب یا پرز ندارد. همچنین گلیم بافی جزو صنایع دستی مشهد محسوب می‌شود. این صنایع دستی زیبا در هر منطقه‌ای از ایران بسیار متفاوت بافته می‌شود و هرچه بافت گره‌های گلیم ظریف‌تر باشد به همان اندازه نیز ارزش آن‌ها بیشتر است.

در استان خراسان به ویژه شهرهای قوچان، شیروان و مشهد نیز گلیم‌های مختلفی در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی به دست زنان روستایی و عشایر تهیه می‌شوند. گلیم‌های این منطقه دارای نقش و نگار زیبایی هستند که زیبایی‌های طبیعت را به تصویر می‌کشند و معمولا از نخ پنبه، پشم، کنف و با استفاده از دار بافته می‌شوند. گلیم‌ افشار، سوماک، سوزنی و ترکمنی از انواع مشهور طرح‌های گلیم در منطقه خراسان به شمار می‌روند.

نمد بافی؛ معروف‌ترین صنایع دستی مشهد

نمد بافی یکی از هنرهای دیرینه ایرانی و ازجمله معروف‌ترین صنایع دستی مشهد است که در تهیه آن از پشم استفاده می‌شود. نمد بسیار با رنج و زحمت حاصل  می‌شود و تهیه آن دارای مراحل بسیار سخت و زمان‌بری است و نیاز به افراد ماهر و نیرومند دارد. تهیه نمد به این صورت است که ابتدا پشم‌ گوسفند را حلاجی و رنگرزی کرده و سپس بر روی آن ترکیبی از آب و صابون می‌ریزند و بعد به صورت مداوم آن را فشرده و نمد مالی می‌کنند تا در نهایت مصول نهایی یعنی، نمد تولید شود. 

نمدبافی مشهد یکی از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین هنرهای این منطقه است و به دلیل استفاده از رنگ‌های طبیعی و برخورداری از طرح‌ها و رنگ‌های متنوع و زیبا زبانزد عام و خاص است. زیرانداز، کلاه، انواع عروسک، تن پوش، انواع کیف، کفش، پادری، رومیزی و انواع تزئینات نمدی ازجمله محصولات نمدی هستند که در سفرتان به مشهد می‌توانید از بازار‌های طرقبه و شاندیز انوع مختلف آنها را پیدا کرده و برای خود یا عزیزانتان یادگاری بخرید.

ارغوان بافی

ارغوان بافی هنری زیبا، دیدنی و جزو صنایع دستی مشهد است که از به هم تنیده شدن ترکه‌های نازک درختچه ارغوان به‌صورت تاروپود در هم خلق می‌شود. انواع سبد میوه، سبد گل، سبد خرید، آبکش برنج و غیره ازجمله محصولات این هنر زیبا هستند که در بافت آن‌ها علاوه‌بر ترکه‌های بسیار نازک درختچه‌های ارغوان، گاهی هم شاخه‌های بیدمشک به چشم می‌خورد.

ارغوان درختچه‌ای خودرو است و بیشتر در دره‌های روستای مایان واقع در ۳۵ کیلومتری مشهد، یافت می‌شود به همین دلیل این روستا قطب ارغوان بافی کشور است. درختچه ارغوان از اواسط بهار رشد می‌کند و شاخه‌های آن در اواخر پاییز قابل برداشت هستند. پس از جمع‌آوری، ترکه‌ها و شاخه‌ها را در محیط خیس و مرطوب قرار می‌دهند و سپس به شکل سبد و کالاهای تزئینی می‌بافند.

در سفرتان به مشهد اگر قصد خرید محصولات این هنر زیبا را دارید، می‌توانید در بازارهای صنایع دستی طرقبه، شاندیز و همچنین فروشگاه‌های صنایع دستی شمال مشهد انواع و اقسام محصولات ارغوان بافی را پیدا کنید.

آینه‌کاری؛ هنری ماندگار از دوران صفویه

آینه کاری از آن هنرهای زیبا و دیدنی در این شهر است که نسبت به دیگر صنایع دستی مشهد یک سر و گردن بالاتر است. این هنر زیبا و اصیل، درخشندگی خاصی به فضا می‌دهد و با  طرح و اندازه متنوع آینه‌ها و زاویه‌ها، منظره‌ای فوق‌العاده دیدنی را به وجود می آورد. آینه کاری یکی از آرایه‌های معماری دوره اسلامی به شمار می‌رود و از این هنر برای نخستین بار در تزیین بنای دیوان‌خانه شاه‌تهماسب صفوی در قزوین استفاده شده است.

در مشهد مقدس نیز دلیل مذهبی بودن این شهر و وجود اماکن متبرکه و زیارتگاه‌ها آینه‌کاری بسیار رواج دارد. ناگفته نماند که این هنر زیبا و چشم‌نواز در دوران صفویه به اوج رسیده و از آن زمان تا به امروز نیز رونق خود را حفظ کرده است. رایج‌ترین طرح‌های آینه‌کاری، تمونی، اسلیمی، شمسه، گره، نیم گره، ترنج، ، قطارسازی و غیره است که در سفرتان به مشهد می‌توانید نمونه‌هایی از این طرح‌ها را در دیوارهای حرم و حتی برخی از هتل‌ها و مسافرخانه‌ها ببینید. علاوه‌بر این امروزه تولید ظروف و وسایل تزیینی با استفاده از آینه‌کاری نیز بسیار رواج یافته و می‌توانید از آن‌ها به عنوان سوغاتی برای عزیزانتان تهیه کنید.

شَعر بافی

شعربافی یکی از صنایع دستی مشهد و جزو منسوجات قدیمی و سنتی ایران است که قدمت آن به بیش از هزار سال می‌رسد. شَعر به معنی موی انسان یا حیوان است؛ اما در هنر بافندگی به نوعی پارچه گفته می‌شود که در تاروپود آن‌ از پشم و ابریشم استفاده می‌شود. برای بافت این پارچه‌ها نیز از دستگاه‌های مخصوصی مثل دستگاه سنتی نساجی یا دستگاه چهار ورودی استفاده می‌شود. این هنر دیرینه یکی از شغل‌های صنعتگران خراسانی بوده و بسیاری از افراد در بیشتر شهرهای این استان از جمله مشهد، سبزوار، تربت حیدریه و گناباد از دیرباز در خانه و یا در کارگاه‌ها به این حرفه مشغول بودند.

برای تولید پارچه شعر بافی نقشه خاصی وجود ندارد و معمولا از دو روش ساده و میله‌ای در بافت آن‌ها استفاده می‌شود. حوله، دستمال کمر، چادر شب، کلاه، دستمال و همچنین لباس‌های مردانه و زنانه از جمله محصولات تولیدی این هنر هستند. برای لباس‌های زنانه از شَعر ساده در رنگ‌های بنفش، زرد، زرشکی، بادمجانی، مشکی و سبز و برای لباس‌های مردانه نیز از طرح‌های میله‌ای یا راه‌راه در رنگ‌های سفید و سیاه استفاده می‌شود. 

جام چهل کلید؛ جزو صنایع دستی سنتی و قدیمی مشهد

برای زائران قدیمی مشهد قطعا نام جام چهل کلید آشنا است؛ چراکه این جام ازجمله صنایع دستی مشهد و یکی از سوغاتی‌های قدیمی، نفیس و سنتی به شمار می‌رود. جام چهل کلید که به آن جام چهل بسم الله نیز می‌گویند، یک ظرف طلایی ازجنس مس یا برنج است که در بخش داخلی آن چهل آیه قران که با «قل» شروع می‌شوند و همچنین ادعیه، آثار مینیاتوری و اذکاری حک شده است. چهل کلید کوچک نیز که معنی و فلسفه دینی دارند با زنجیر به این جام متصل شده‌اند.

هرچند که جام چهل کلید در گذشته نماد تبرک بود و بیشتر از آن برای نوشیدن آب به نیت شفا استفاده می‌شد؛ اما امروزه این جام بیشتر جنبه دکوری دارد و در ابعاد و اشکال متنوع ساخته می‌شود. بر روی بخش بیرونی این جام نیز با خط زیبای ثلث اسامی دوازده معصوم، آیه‌های قرآنی، آیه و ان یکاد، دوازده صورت فلکی و دعای نادعلی حکاکی و متبرک شده است.

سنگ تراشی و هرکاره تراشی

هرکاره تراشی هنری دیرینه است که قدمت آن به حدود 14 قرن پیش می‌رسد و از دیرباز تا به امروز جایگاه خود را به عنوان هنر قدیمی، سوغات و صنایع دستی مشهد حفظ کرده است. این هنر زیبا در شهر مشهد بسیار رواج دارد به این دلیل که سنگ دیگ یا سنگ هرکاره در کوه‌های بینالود اطراف مشهد، به‌وفور یافت می‌شوند. سنگ هرکاره از نوع آذرین و به رنگ سیاه است، با ناخن خط برمی‌دارد و به دلیل نرم و مقاوم بودن و قابلیت شکل‌گیری از آن برای ساخت انواع ظروف، اشیا و ابزارآلات زینتی استفاده می‌کنند.

قلم‌زنی و تراشکاری روی منسوجات دستی هرکاره ازهنرهای باستانی مشهد به شمار می‌رود. یکی از مراکز شناخته شده قلم‌زنی روی هرکاره نیز کوهسنکی مشهد است. با سنگ هرکاره محصولات بسیاری ازجمله هاون، قابلمه دیزی سنگی، قندان، بشقاب، ظروف پذیرایی، انواع مجسمه، ظروف تزیینی، سماور، تزیینات سنگی و غیره تولید می‌شود. وجه تسمیه نامگذاری این سنگ به هرکاره نیز به دلیل تولید محصولات بسیار متنوع از آن است. نوع بدون طرح و نقش سنگ‌های هرکاره که از آن‌ها بیشتر برای ساخت قابلمه استفاده می‌شود، ارزان‌تر است و برای آشپزی مناسب است؛ اما انواع سنگ‌های لعاب‌کاری‌شده و قلم‌کاری‌شده جنبه دکوری و زینتی‌ دارند. 

سماورسازی

سماور تقریبا در تمام خانه‌های ایرانی وجود دارد، درواقع استفاده از سماور با فرهنگ ایرانیان آمیخته شده است. سماور یک واژه روسی به معنی خودجوش است و توسط روس‌ها اختراع شده است. برای اولین بار شاهرخ، نوه نادر شاه سماور را وارد ایران کرد و احتمالا در آن زمان از آن برای تهیه قهوه استفاده می‌شد .سماورسازی بعدها در بیشتر مناطق ایران از جمله مشهد و در بین عشایر و روستایی‌‎ها رونق گرفت و در کنار آن، وسایلی نظیر جام، پارچ و لگنچه نیز ساخته شد.

البته سماور چون یک کالای وارداتی است نمی‌توان از آن به عنوان صنایع دستی اصیل مشهد نام برد؛ اما چون مشهد یکی از تولیدکنندگان اصلی سماور در ایران است می‌توانید در بازارهای این شهر نمونه‌هایی از سماورهای تولیدی مشهد را با  نقش و نگار سنتی ایرانی و گاهاً آبکاری شده با ورشو را ببینید. این صنایع دستی دیرینه و کاربردی را می‌توانید از بازارهای قدیمی و سنتی مشهد تهیه کنید. 

فرت بافی 

فرت در فرهنگ معین به معنی تاروپود آمده است. فرت بافی نیز نوعی نساجی سنتی است که قدمتی چند صدساله دارد و بیشتر در خراسان بزرگ رایج است. این هنر زیبا و قدیمی از تاریخچه مکتوبی برخوردار نیست و شیوه‌ی بافت آن توسط بافندگان به صورت شفاهی و سینه به سینه به نسل های امروزی انتقال داده شده است. با استفاده از فرت بافی که از صنایع دستی مشهد به شمار می‌رود منسوجات مختلفی ازقبیل شال گردن، چادر، دستمال، بقچه، چادر شب، لباس، حوله و روسری بافته می‌شود.

برای بافت محصولات فرت بافی هم از نخ‌های تابیده یا ابریشم و از دستگاه بافت مخصوص فرت که دارای چهار ورودی و شانه مخصوص است، استفاده می‌شود. طرح و نقش به کار رفته در بافت محصولات فرت بافی نیز متنوع است و بیشتر از نقوش رایج چهارخانه و جودانه پیچازی استفاده می‌شود. برخی از محصولات فرت بافی جنبه تزیینی دارند؛ بنابراین می‌توانید از آن‌ها به عنوان سوغات و صنایع دستی مشهد خریداری کرد.

مهر، تسبیح، چادرنماز و سجاده

مهر، تسبیح، چادرنماز و سجاده پای ثابت سوغاتی‌های مشهد هستند و بیشتر افرادی که به قصد زیارت راهی مشهد می‌شوند، حتما در میان سوغاتی‌های خود یک یا چند نمونه از این اقلام را دارند. انواع مهر، سجاده و جانماز که ازجمله صنایع دستی مشهد به شمار می‌روند را می‌توانید در بازار رضای مشهد و همچنین بازارهای اطراف حرم پیدا کنید. بیشتر جانمازها و سجاده‌هایی که در مشهد وجود دارند معمولا گلدوزی شده هستند و جنس آن‌ها مخمل یا ترمه است.

همچنین مهرهایی که در بازارهای اطراف حرم عرضه می‌شوند معمولاً از آنجایی که به عنوان سوغاتی توسط زائران خریداری می‌شوند به شکل بسته‌بندی شده هستند و با تعداد نسبتاً زیاد به فروش می‌رسند. تسبیح هم همانند مهر و سجاده از سوغاتی‌های محبوب و پرطرفدار مشهد است. تسبیح‌ها دارای رنگ‌های متنوعی هستند و با سنگ‌های مختلفی ازجمله سنگ فیروزه، کهربا، عقیق، شاه مقصود، سندلوس، یشم و غیره آراسته شده و به فروش می‌رسند.

محصولات چرمی دست‌دوز مشهد

چرم مشهد در ایران و دنیا شناخته شده است به طوری‌که مشهد به داشتن محصولات چرمی با کیفیت و متنوعش معروف است؛ بنابراین می‌توانید در هنگام خرید سوغاتی‌ها و صنایع دستی مشهد روی محصولات چرم این شهر نیز حساب باز کنید. صنایع دستی و محصولات چرمی مشهد دست دوز هستند و از نمونه‌های مرغوب ساخته می‌شوند به همین دلیل مقاومت بسیار بالایی دارند؛ بنابراین می‌توانید تا چند سال بدون هیچگونه آسیب و ایرادی از آن‌ها استفاده کنید.

همین کیفیت مناسب باعث شده این محصولات از قیمت بالایی نیز برخوردار باشند. چرم مشهد و چرمیران دو برند معروف و مهم تولیدکننده چرم در مشهد هستند که در بیشتر نقاط کشور شعبه دارند و محصولات آن‌ها در همه جای ایران شناخته شده است. انواع کیف، کفش، کمربند، لباس، دستبندهای چرمی از انواع محصولات چرمی هستند که برخی از این محصولات مزین به نقاشی و هنر سوخت هستند که بر ارزش زیبایی این اقلام دست‌دوز افزوه است. این محصولات چرمی را می‌توانید در بیشتر بازارها و مراکز خرید مشهد پیدا کنید. ازجمله معتبرترین این مراکز خرید می‌توان به بازار درسا واقع در بلوار احمد و فروشگاه چرم آفتاب واقع در پاساژ ترنج در بلوار سجاد اشاره کرد.

تابلو‌ نقره

صنعت نقره یکی از صنایع پیشرو در شهر مشهد به شمار می‌رود و ازجمله دست‌سازه‌های مرغوب و نفیسی است که پرچمدار هنر و مهارت هنرمندان این خطه بوده و جایگاه ویژه‌ای در میان سایر صنایع دستی مشهد دارد. درواقع مشهد به داشتن نقره‌هایش معروف است و به همین دلیل هنرمندان مشهدی از این فرصت استفاده کرده و در نهایت ظرافت و زیبایی تابلوهای نفیسی از جنس نقره را خلق کرده‌اند.

بر روی این تابلوهای ارزشمند و نفیس معمولا طرح‌های اسلیمی، اسم‌های مطهر و آیات قرآن و احادیث نقش بسته‌اند که بسیار دیدنی هستند. به همین دلیل تابلوهای نقره مشهد معمولاً به عنوان اولین انتخاب مسافران و گردشگران برای خرید یک سوغاتی ارزشمند به شمار می‌روند. این تابلوها دارای اندازه و قیمت متفاوتی هستند و در بازار رضا و مراکز خرید شمال شهر مشهد می‎توانید نمونه‌هایی از آن‌ها را پیدا کنید. 

خلعت یا کفن

خلعت آخرت یا لباس متبرک میت یکی از سوغاتی‌های معروف شهرهای مذهبی و زیارتی و جزو صنایع دستی مشهد است که بیشتر در میان افراد مسن محبوبیت دارد. کفن‌ها دارای دو نوع زنانه و مردانه هستند و معمولا با آب زعفران بر روی آن‌ها، دعای نور، زیارت عاشورا، دعای چهل مومن، جوشن کبیر، آیات چهارقل و دعای دوازده امام نوشته می‌شود. اگر در مشهد به دنبال خرید این صنایع دستی ارزشمند هستید می‌توانید آن را از فروشگاه‌هایی که محصولات دیگری همچون عبای روحانیون، پرچم های مذهبی، چادر نماز و چادر مشکی می‌فروشند، تهیه کنید.

عطر مشهدی

حتما در اطراف مغازه‌های حرم شیشه‌های رنگارنگ عطر به چشمتان خورده است. این عطرها ازجمله سوغاتی‌های معروف و نوستالژی مشهد هستند که با نام عطر حرم یا عطر مشهد شناخته می‌شوند. عطرهای مشهد قیمت متفاوتی دارند و دارای رایحه‌های متنوعی ازجمله رایحه‌ی جذاب گل محمدی، گل یاس، گل مریم، بهار نارنج، گل نرگس، زعفران و غیره هستند. بیشتر زائران برای تشرف به حرم از عطرهای حرم استفاده می‌کنند، برخی از افراد نیز از این عطرها به عنوان سوغاتی در کنار مهر و سجاده خریداری می‌کنند.

سخن آخر

مشهد پایتخت معنوی ایران است که به علت وجود بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) در این شهر و همچنین برخورداری از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوان در دل خود به یکی از شهرهای پرگردشگر ایران تبدیل شده است. به همین دلیل این شهر مقدس سالانه مسافران و گردشگران بسیاری را از داخل و خارج از کشور میزبانی می‌کند. مشهد در کنار جاذبه‌های دیدنی در زمینه صنایع دستی نیز با دست پر به استقبال مسافران و زائران می‌رود.

صنایع دستی که با بهره‌گیری از توانایی‌های مردمان این دیار و با اصالتی که آمیخته با نقش و نگار زیبا هستند، خلق شده‌اند و نشانگر ذوق، هنر و سلیقه هنرمندان این سرزمین هستند؛ بنابراین به عنوان یادگاری از شهر مشهد گزینه مناسبی به شمار می‌روند. در این مقاله به طور کامل درباره صنایع دستی مشهد برایتان گفتیم تا در سفر به این شهر دست خالی از آنجا برنگردید.