موزه هنرهای ترکی و اسلامی استانبول

موزه هنرهای ترکی و اسلامی استانبول یکی از ارزشمندترین گنجینه‌های فرهنگی ترکیه است که در قلب منطقه تاریخی سلطان‌احمد قرار دارد. اگر قصد دارید با تور استانبول به این شهر دیدنی بروید، بازدید از این موزه را حتماً در برنامه‌تان بگنجانید. در اینجا می‌توانید از نزدیک با تاریخ، فرش‌های نفیس، خوشنویسی اسلامی و آثار چوبی ارزشمند دوران عثمانی و سلجوقی آشنا شوید. در این راهنما، مسیر دسترسی، ساعات کاری، قیمت بلیط، بخش‌های مختلف و نکات بازدید از این موزه را مرور می‌کنیم تا قبل از خرید بلیط هواپیما استانبول، بدانید این گنجینه فرهنگی چه جذابیت‌هایی برایتان دارد.

موزه هنرهای ترکی و اسلامی کجاست؟

موزه هنرهای ترکی و اسلامی استانبول در میدان سلطان‌احمد و در قلب منطقه تاریخی شهر قرار گرفته است؛ درست روبه‌روی مسجد آبی و در کنار میدان باستانی هیپودروم، جایی که ابلیسک‌های معروف استانبول خودنمایی می‌کنند. این موزه در کاخ باشکوه ابراهیم پاشا، از وزیران بزرگ دوران عثمانی، قرار دارد و اطراف آن پر از جاذبه‌های دیدنی مانند کاخ توپکاپی، ایاصوفیه و بازار بزرگ استانبول است. موقعیت مرکزی آن باعث شده یکی از دسترس‌پذیرترین موزه‌های شهر باشد.

چگونه به موزه برویم؟

برای رسیدن به موزه هنرهای ترکی و اسلامی می‌توانید از وسایل حمل‌ونقل عمومی شهر استفاده کنید. اگر در منطقه سلطان‌احمد اقامت دارید، تنها چند دقیقه پیاده‌روی کافی است تا به ورودی موزه برسید.

اما اگر از دیگر نقاط شهر می‌آیید، بهترین مسیر استفاده از تراموای T1 است. در ایستگاه سلطان‌احمد (Sultanahmet) پیاده شوید و حدود پنج دقیقه تا ورودی موزه فاصله خواهید داشت.
مسافران ناحیه تکسیم (Taksim) می‌توانند ابتدا با فیونیکولار F1 تا ایستگاه کاباتاش (Kabataş) بیایند، سپس سوار تراموای T1 شده و پس از ۷ ایستگاه در سلطان‌احمد پیاده شوند.
اگر با تاکسی یا اتوبوس از فرودگاه جدید استانبول یا صبیحه گوکچن حرکت می‌کنید، کافی است مقصد خود را Sultanahmet Meydanı انتخاب کنید تا در نزدیکی موزه پیاده شوید.

برای دسترسی راحت به موزه، هتل‌های نزدیک سلطان‌احمد یا تکسیم را در صفحه رزرو هتل استانبول ببینید.

ساعات کاری و هزینه ورودی موزه

• در فصل تابستان (۱ آوریل تا ۳۱ اکتبر): از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۹:۳۰
• در فصل زمستان (۱ نوامبر تا ۳۱ مارس): از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۸:۳۰
  آخرین زمان ورود معمولاً ۳۰ دقیقه پیش از تعطیلی است.
• در سال ۲۰۲۵ بهای بلیط برای بازدیدکنندگان بزرگسال ۱۷ یورو (حدود ۶۰۰ لیر ترکیه) است.
• دارندگان کارت موزه استانبول (Istanbul Museum Pass) می‌توانند به‌صورت رایگان وارد شوند.
• ورود برای کودکان زیر ۱۲ سال، دانش‌آموزان ترک و دارندگان کارت فرهنگی یا مطبوعاتی نیز رایگان است.

آدرس سایت رسمی موزه: muze.gen.tr/muze-detay/tiem

معرفی هنرهای ترکی و اسلامی

موزه هنر ترکی و اسلامی به عنوان یکی از موزه های استانبول در سال 1983 از ساختمان آشپزخانه سوپ به کاخ ابراهیم پاشا منتقل شد. کاخ ابراهیم پاشا، که یکی از مهم­ترین نمونه‌های معماری مدنی عثمانی قرن شانزدهم است، که تاریخچه آن به دوره روم برمی‌گردد.

کاخ ابراهیم پاشا، که بنا به ادعای تاریخ بزرگ‌تر و باشکوه‌تر از کاخ Topkapı است، در بسیاری از عروسی­ها، اعیاد و جشن­ها، همچنین شورش‌ها و آشوب‌ها وجود داشته است و پس از مرگ این شخص در سال 1536، با همان نام ابراهیم پاشا شناخته شد. این مکان مهم که اکنون یکی از موزه های استانبول است توسط سایر وزیران بزرگ مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین به عنوان مکانی برای پادگان، کاخ سفارت، دفتر ثبت احوال، کارگاه خیاطی و زندان از آن بهره‌گیری شده است.

این کاخ در چهار حیاط بزرگ داخلی قرار دارد. برخلاف بسیاری از ساختمان­‌های مدنی عثمانی که بیشتر آن­ها از چوب ساخته شده است؛ در این بنا از سنگ برای ساخت­و­ساز بهره­گیری شده است؛ بنابراین مقاومت لازم را داشته و توانسته تا زمان حال باقی بماند. البته این بنا بین سال‌های 1966 – 1983 تعمیر و بازسازی شده و بدین شکل حیاتی دوباره در آن دمیده شده است؛ به طوری که اکنون آن افراد زیادی در میان انواع موزه های استانبول از ساختمان موزه آثار ترکی و اسلامی نیز دیدن می­‌کنند. شایان ذکر است این بخش که امروزه به عنوان موزه مورد استفاده قرار می گیرد، سالن بزرگی برای اجرای مراسم کاخ بوده و توسط حیاط دوم به طور کامل احاطه شده است.

اگر به هنر و تاریخ علاقه‌مندید، پس از بازدید از موزه هنرهای ترکی و اسلامی، بازدید از موزه پرا استانبول را هم از دست ندهید؛ جایی که آثار کلاسیک و معاصر ترکیه در کنار هم به نمایش درآمده‌اند.

بخش های مختلف موزه هنر های ترکی و اسلامی

موزه آثار ترکی و اسلامی به عنوان یکی از موزه های استانبول، در زمره موزه­‌های مهم جهان قرار دارد و می‌­توان گفت آثاری از تقریباً تمام دوره­‌ها و انواع هنرهای اسلامی با مجموعه بیش از چهل هزار اثر در آن قرار دارد. در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف این موزه خواهیم پرداخت.

بخش فرش

در میان انواع موزه های استانبول، برای دیدن انواع آثار هنر فرش باید به کلکسیون فرش در موزه هنرهای ترکی و اسلامی مراجعه کنید. بخش فرش در این موزه غنی­‌ترین و کامل­ترین مجموعه هنر فرش در جهان را تشکیل می‌دهد. این بخش از اهمیت فوق‌­العاده بالایی برخوردار بوده و برای سال‌های طولانی باعث شهرت این موزه به عنوان “موزه فرش” شده است. کلکسیون فرش در این موزه توانسته نه تنها در ترکیه بلکه در کل دنیا مقام اول را به خود اختصاص دهد. با ارزش­ترین فرش­های این موزه شامل مورد زیر می­شود:

• فرش­ های نادر سلجوقی
• فرش ­های نماز و فرش­های شکل حیوانات متعلق به قرن پانزدهم
• فرش­ هایی که در قرن­های 15 تا 17 با الگوبرداری از هندسه یا کوفی نویسی در آناتولی تولید شد که با عنوان “فرش هولباین” نیز یاد می‌شود.

مجموعه فرش‌­های موزه آثار ترکی و اسلامی که با حضور فرش‌­های ایرانی و قفقازی و نمونه­های معروف فرش اوشاک و کاخ غنی­تر از قبل شد و می‌­توان آن را به عنوان مرجعی در نظر گرفت. امروزه افراد و محققان فعال در زمینه تحقیق درباره هنر فرش در جهان، باید از آن استفاده کنند.

بخش آثار چوبی

مهم‌ترین قسمت‌­های این کلکسیون نمونه های هنر چوب آناتولی قرن 9 – 10 است. علاوه‌بر قطعات منحصربه‌فرد باقی مانده از سلجوقیان آناتولی و مملکت ­ها، موارد مهمی مانند مروارید، عاج، لاک پشت، آثار چوبی تزئین شده دوره عثمانی، نمونه­‌های منحصربه‌فرد هنر منبت کاری، قسمت­‌های قرآن، نگهدارنده کتاب و کشوها در این کلکسیون وجود دارد.

بخش خوشنویسی و نسخه‌های خطی

در بین گالری‌های متنوع موزه هنرهای ترکی و اسلامی استانبول، بخش خوشنویسی و نسخه‌های خطی یکی از چشم‌نوازترین و روح‌نوازترین بخش‌هاست. این قسمت، بازدیدکنندگان را به دنیایی از ظرافت، معنویت و زیبایی می‌برد؛ جایی که هر خط و هر نقطه روایتگر ایمان و هنر در تمدن اسلامی است.

در این بخش مجموعه‌ای از قرآن‌های نفیس، مرقعات خوشنویسی و لوح‌های خطی از دوران سلجوقی، مملوکی و عثمانی نگهداری می‌شود. آثار به‌نمایش‌درآمده شامل نمونه‌هایی از خطوط ثلث، نسخ و نستعلیق هستند که توسط بزرگ‌ترین خوشنویسان تاریخ اسلام نگاشته شده‌اند. یکی از آثار برجسته این بخش، آلبومی خطی متعلق به قرن شانزدهم میلادی است که مهارت استادان عثمانی در ترکیب حروف و آرایش متون را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد.

در کنار نسخه‌های مکتوب، قلمدان‌ها و جعبه‌های ظریف خوشنویسی نیز در ویترین مخصوص دیده می‌شود؛ برخی از آن‌ها با عاج، صدف و چوب لاک‌خورده تزئین شده‌اند و متعلق به دربار عثمانی هستند. این بخش، فرصتی است برای درک هنر مکتوبی که در طول قرن‌ها نه‌تنها وسیله‌ای برای نوشتن، بلکه زبان بیان زیبایی و ایمان بوده است.

بخش هنر سنگ

موزه هنر­های ترکی و اسلامی انواع آثار سنگی را نیز در خود جای داده است. این آثار سنگی متعلق به دوره‌های اموی، عباسی، مملوک، سلجوقی، عثمانی است که در برخی از آن‌ها نقوش و در برخی دیگر شکل وجود دارند.  اما همه آن‌ها دارای نوشته بوده و در موزه آثار ترکی و اسلامی به صورت کلکسیون قرار دارند. سنگ­‌های قبر با صحنه شکار، موجودات پری مانند ابوالهول، گریفون، اژدها، آثار سنگی دوره اولیه با نوشته­‌های کوفی و کتیبه­‌هایی که به روش­های مختلف نوشته شده‌­اند، نمونه­‌های منحصربه‌فرد از هنر سنگی دوره سلجوقی است.

بخش سرامیک و شیشه

شایان ذکر است که در موزه هنر­های ترکی و اسلامی که یکی از مهم­ترین موزه های استانبول است، مجموعه‌ه­ای تحت عنوان بخش سرامیک و شیشه وجود دارد. بیشتر اثار موجود در این مجموعه متشکل از آثار سرامیکی است که در کاوش‌های انجام شده بین سال‌های 1908 تا 14 به‌دست آمده است. در این کلکسیون آثار سامرا، راکا، تل هالپ و کشان در رتبه­‌های اول قرار دارند.

می‌­توان مراحل هنر سرامیک دوره اولیه-اسلامی  را در کلکسیون موزه آثار ترکی و اسلامی مورد مشاهده قرار داد. موزاییک، محراب و نمونه کاشی­‌های دیواری متعلق به حکومت­های آناتولی و دوره­های سلجوقی بوده است. همچنین تزئینات گچی کاخ قبرس یکی دیگر از بخش‌­های مهم این کلکسیون به شمار می­‌رود. کلکسیون شیشه با نمونه‌­های هنری شیشه اسلامی متعلق به قرن 9 آغاز می­‌شود و شامل شمع‌­های مملوک قرن پانزدهم و نمونه­‌های آثار هنری شیشه‌ه­ای دوره عثمانی است.

بخش مردم­نگاری

یکی دیگر از کلکسیون ­ها و بخش­های مهم در موزه های استانبول تحت عنوان بخش مردم­نگاری شناخته می­شود. بخش­های مردم نگاری در طی سال­ها جمع آوری شده که قابلیت نمایش انتقال موزه آثار ترکی و اسلامی به کاخ ابراهیم پاشا را امکان ­پذیر کرده است.

جوان‌ترین قسمت موزه در این کلکسیون به نمایش گذاشته شده است که شامل ماشین­های بافندگی فرش-گلیم است که از مناطق مختلف آناتولی گردآوری شده است. همچنین در این نمایشگاه تکنیک ­های نقاشی با پشم، نمونه ­های هنری بافندگی و تزئینات عمومی، لباس­های موجود در منطقه­، وسایل خانه، هنرهای دستی، انواع آلات موسیقی، چادرهای عشایر در مکان­‌های ویژه‌ به نمایش گذاشته شده است.

کافه موزه

پس از گشت و گذار در موزه، در کافه جذاب به سبک عثمانی استراحت کنید، جایی که می توانید از قهوه سنتی ترکی و تنقلات لذت ببرید. حتی می توانید طرز تهیه یک قهوه ترکی اصیل را از کارکنان خوش برخورد بیاموزید.

جوایز موزه هنرهای ترکی و اسلامی

موزه هنرهای ترکی و اسلامی یکی از معدود موزه‌های استانبول است که موفق به دریافت جایزه شورای اروپا در سال ۱۹۸۴ شد. این افتخار به‌دلیل نقش برجسته موزه در ترویج علاقه‌ به میراث فرهنگی میان کودکان و نوجوانان از سوی شورای اروپا و یونسکو به آن اهدا شد. این جایزه نشان‌دهنده جایگاه ویژه موزه در حفظ و معرفی فرهنگ اسلامی و ترکی است.

حقایق جالب و مهم درباره موزه

1. تأسیس تاریخی: موزه هنرهای ترکی و اسلامی در سال ۱۹۸۳ تأسیس شد و به عنوان یکی از مؤسسات فرهنگی برجسته در استانبول شناخته می‌شود.
2. مجموعه گسترده: این موزه بیش از 40,000 قطعه هنری را در خود جای داده است، از جمله تابلوها، زیورآلات، سفال‌ها، و اشیاء هنری اسلامی از دوران‌های مختلف تاریخ.
3. محله زیبا: واقع در محله گولهانه، این موزه در قلب استانبول و در نزدیکی منطقه الهساراپ قرار دارد که خود یک منطقه تاریخی و شاهکارهای هنری دارد.
4. معماری متنوع: ساختمان موزه، یکی از نمونه‌های معماری مختلف است که شامل اجزایی از دوران امپراتوری عثمانی و سلجوقیان است.
5. نقوش اسلامی: موزه دارای مجموعه‌های برجسته‌ای از نقوش هنری اسلامی است که تنوع و زیبایی هنر اسلامی را به تصویر می‌کشد.
6. گنجینه زیورآلات: یکی از جذابیت‌های این موزه، مجموعه گرانبهای زیورآلات اسلامی است که شامل گونه‌های مختلف سنگ‌های قیمتی و جواهرات است.
7. فعالیت‌های آموزشی: موزه هنرهای ترکی و اسلامی خدمات راهنمایی بازدیدکنندگان، تورهای هنری و کارگاه‌های آموزشی ارائه می‌دهد تا بازدیدکنندگان را به فرهنگ و هنر منطقه نزدیک‌تر کند.

نکاتی برای بازدید از موزه

• بهترین زمان برای بازدید از موزه در ساعات صبح است، زمانی که شلوغی کمتری دارد و امکان کاوش آرام‌تر در نمایشگاه‌ها را فراهم می‌کند.
• حداقل دو ساعت را برای بازدید خود اختصاص دهید، زیرا چیزهای زیادی برای دیدن وجود دارد
• در این موزه می‌توانید عکاسی کنید.
• برای تجربه آموزنده تر و جذاب تر، یک تور با راهنما را در نظر بگیرید.

در نزدیکی این موزه، جاذبه‌های فرهنگی دیگری هم قرار دارند؛ مانند موزه مادام توسو استانبول که تجربه‌ای سرگرم‌کننده از چهره‌های مشهور جهان را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.

جاذبه های نزدیک موزه هنرهای ترکی و اسلامی

موزه هنرهای ترکی و اسلامی در نزدیکی چندین جاذبه مهم دیگر در استانبول قرار دارد، از جمله:

موزه ایاصوفیه

ایاصوفیه، نماداستانبول، در ابتدا به عنوان یک کلیسای جامع توسط امپراتور ژوستینیان در سال 537 پس از میلاد ساخته شد. این بنا بعداً به عنوان یک مسجد تحت حکومت عثمانی عمل کرد و در نهایت در سال 1935 به موزه تبدیل شد. این شگفتی معماری دارای موزاییک های بیزانسی خیره کننده، گنبد مرکزی عظیم و اهمیت تاریخی غنی است که آن را برای هرکسی که در استانبول کاوش می کند یک بازدید ضروری است.

موزه کاخ توپکاپی

کاخ توپکاپی که زمانی محل اصلی اقامت و مرکز اداری امپراتوری عثمانی بود، مجموعه‌ای وسیع است که دارای حیاط‌ها، اتاق‌ها و آلاچیق‌های خیره‌کننده است. این موزه مجموعه وسیعی از مصنوعات عثمانی از جمله گنجینه امپراتوری، سلاح، آثار مذهبی و ظروف چینی نفیس را در خود جای داده است. حرمسرای امپراتوری را از دست ندهید، که بینشی از زندگی همسران و کنیزهای سلطان ارائه می دهد.

بازار بزرگ

بازار بزرگ استانبول، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان، هزارتویی از بیش از 4000 مغازه است که انواع مختلفی از کالاها، از ادویه و منسوجات گرفته تا جواهرات و سرامیک را به فروش می‌رسانند. بازار بزرگ با غرفه های رنگارنگ، فضای پر جنب و جوش، و تاریخ غنی که به قرن پانزدهم باز می گردد، تجربه خرید منحصر به فردی را ارائه می دهد که اساسا استانبول است.

آب انبار بازیلیکا

این آب انبار باستانی زیرزمینی در زمان امپراتور ژوستینیان برای ذخیره آب برای کاخ بزرگ و ساختمان های اطراف ساخته شد. آب انبار باسیلیکا دارای 336 ستون مرمری است که فضایی ترسناک و در عین حال فریبنده ایجاد می کند. بازدیدکنندگان می‌توانند در امتداد سکوهای مرتفع قدم بزنند و از بزرگی آب انبار و مجسمه‌های منحصربه‌فرد سر مدوسا که به عنوان پایه ستون‌ها عمل می‌کنند، شگفت زده شوند.

مسجد آبی

مسجد آبی که به طور رسمی با نام مسجد سلطان احمد استانبول شناخته می شود، یک شاهکار معماری است که در اوایل قرن هفدهم توسط سلطان احمد اول ساخته شده است. این مسجد به دلیل بیش از 20000 کاشی آبی ایزنیک که فضای داخلی آن را تزیین می کند، نامگذاری شده است. و همچنین یک مقصد گردشگری محبوب. شش مناره، گنبدهای آبشاری و صحن وسیع مسجد، آن را تبدیل به یک مسجد کرده است.

حرف آخر

موزه هنرهای ترکی و اسلامی در استانبول یک جاذبه فرهنگی و هنری منحصر به فرد است که تاریخ و هنر را در آغوش گرفته و به تبادل فرهنگی و زیبایی‌هایی ژرف و گوناگون دعوت می‌کند. این مکان با ارائه‌ی مجموعه‌ای بی‌نظیر از تابلوها، زیورآلات، و نمونه‌های هنری اسلامی و ترکیه، آغازی تازه در داستان هنر و تاریخ به ما هدیه می‌دهد. زمانی که در معابر گالری‌های این موزه پیش قدم می‌شویم، احساس می‌کنیم که خود به یک سفر خاص به دنیایی از زیبایی و تاریخ غوطه ور شده‌ایم. اینجا نه تنها یک مجموعه از اثار هنری بلکه یک راهی برای درک عمیق‌تر فرهنگ و تمدن اسلامی و ترکیه است. موزه هنرهای ترکی و اسلامی، نقطه ای که هنر و تاریخ به یکدیگر می‌پیوندند و در دل استانبول، این شهر زیبا، یک صفحه جدید از کتاب هنر و انسانیت باز می‌کند.

سوالات متداول