افسانه‌های قلعه یدیکوله یا قلعه هفت برج استانبول!

اولین برج در قلعه یدیکوله استانبول توسط تئودوسیوس دوم ساخته شد. در سال 413، تئودوسیوس -امپراطوری روم شرقی- و پسرش که پس از او به سلطنت رسید، چهار برج دیده‌بانی بلند ساختند. پس از فتح شهر توسط عثمانی‌ها نیز سه برج دیگر توسط فاتح سلطان محمد اضافه شد. قلعه یدیکوله استانبول در مجموع دارای هفت برج است؛ ازهمین‌رو به قلعه هفت برج شهرت یافته‌است. با تکمیل برج‌ها در سال 1457، یدیکوله ظاهر قلعه داخلی امروزی را به خود گرفته‌است. در دوره روم شرقی، برج‌های قلعه هفت برج استانبول به عنوان رصدخانه، زندان، محل اعدام، انبار خزانه، انبار مهمات و انبار باغ مورد استفاده قرار می‌گرفتند؛ برج عثمان جوان، برج اسلحه‌خانه، برج احمد یا برج پاستوراما، برج خزانه، برج سیاه‌چاله یا برج کتیبه، برج توپ یا برج دختران و برج پرچم.

بلیط هواپیما ارزان قیمت استانبول با سه کلیک!

تاریخچه قلعه هفت برج یا قلعه یدیکوله

منطقه‌ای که امروزه یدیکوله می‌نامیم، در دوره بیزانس «هپتابورگون» نامیده می‌شد. پایه‌های قلعه یدیکوله استانبول برای اولین بار در دوره امپراتوری روم شرقی بنا شد. تئودوسیوس دوم دیوارهای شهر را ساخت که بیشتر آن‌ها امروزه نیز وجود دارد. با افزایش حملات در دوره بیزانس، دیوارها مستحکم شده؛ به‌طوری‌که یک سطح اضافه شده و یک خندق در جلوی سطح دوم قرار داشت. اگرچه هدف جلوگیری از حملات بود، اما حدود منطقه‌ قلعه هفت برج استانبول نیز با ساخت این دیوار مشخص شد.

تاریخچه قلعه هفت برج استانبول، پر از رویدادهای افسانه‌ای است که به دوره بیزانس برمی‌گردد. به هر حال، دلیل شهرت و جذابیت قلعه یدیکوله، رمز‌و‌راز و افسانه‌های موجود در آن است که طی نسل‌ها منتقل شده و با اغراق، سوژه داستان‌ها شده‌اند. دلیل بسیاری از افسانه‌ها و شایعات در شهر برج مرمره است. این برج چهار طبقه درست در کنار دیوارهای تئودوسیوس ساخته شده و در دوره بیزانس به عنوان برج اعدام و زندانیان مورد استفاده قرار می‌گرفت.

گنجینه‌های قلعه هفت برج در استانبول

گنجینه‌های امپراطوری و اتاق‌هایی که با فلزات گران‌بها پوشیده شده‌ بودند، هنوز رمزوراز خود را حفظ کرده‌اند. اما متاسفانه آثاری از کاخ ساحلی در اطراف قلعه هفت برج استانبول در دست نیست؛ احتمال می‌رود در آتش‌سوزی و زلزله استانبول ویران شده باشد. با فتح استانبول توسط امپراطوری عثمانی، مردم از خارج آمدند و در خط ساحلی ساکن شدند.

تور استانبول را رزرو کرده اید؟

یدیکول در دوره دوره عثمانی

با فتح استانبول توسط امپراتوری عثمانی، افرادی که از خارج آمده بودند، به‌ویژه در خط ساحلی که از سواحل شاخ طلایی تا توپکاپی و یدیکوله کشیده شده بود، سکونت کردند. در یکی از برج‌های قلعه هفت برج استانبول، شمش طلا و پول، در دیگری کالاهای قدیمی و باارزش، اسناد رسمی و در دیگری غنایمی که یاووز سلطان سلیم از ایران آورده بود، نگهداری می‌شد. در همین دوره، یعنی پس از فتح استانبول در سال 1458، دو ستون دروازه طلایی که طاق پیروزی امپراطوران بیزانس برای ورود به شهر بود و دو برج استحکاماتی در یک ردیف دیوار سه برجی به این چهار سنگر اضافه شد و قلعه یدیکوله توسط فاتح سلطان مهمت به عنوان قلعه داخلی ساخته شد.

سیاه‌چاله‌های قلعه یدیکوله

سیاه‌چاله که وسط دکل در قسمت جنوبی یدیکوله قرار دارد و به چاه خونی نیز معروف بوده، مکانی است که شاهد اتفاقات زیادی بوده‌است. مشخص است که خلیل‌پاشا و پسرانش پس از فتح برای اولین بار در این برج‌ها زندانی شدند. پس از ساخت کامل سیاه‌چاله یدیکول، آخرین امپراطوری یونانی ترابزون، دیوید دیوید کومننوس، در سال 1461 به سرزمین‌های عثمانی پیوست و پسرانش در سال 1463 در قلعه هفت برج استانبول اعدام شدند.

افسانه سیاهچاله‌های قلعه هفت برج استانبول

افسانه‌های متعددی در مورد سیاه‌چاله‌های قلعه یدیکوله استانبول نقل شده‌است که یکی از آن‌ها چنین است: زمانی‌که یدیکول به عنوان سیاه‌چاله مورد استفاده قرار گرفت، یک زندانی بت‌پرست مهم اسیر شد، اما بدون آن‌که کسی بداند فرد اسیر یک بت‌پرست بوده‌است، به عنوان افسر عالی‌رتبه دشمن در نظر گرفته می‌شود. شکنجه‌های بت‌پرستان انجام می‌شود، اما بت‌پرست هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد؛ زیرا خود را در برابر درد تربیت کرده‌است. پس از آن، اشکال جدیدی از شکنجه در مورد او اعمال می شود و از او انتظار می‌رود که تمام دانش خود را اعتراف کند.

پس از مدتی، بت‌پرست که دیگر تحمل شکنجه را نداشت، قبل از مرگ چیزی شبیه به زبان لاتین باستانی را بیان می‌کند. جسد بت‌پرست اسیر به سرعت از بین می‌رود که از آن به نفرین مشرک اسیر تعبیر می‌شود. براساس این نفرین، هر روحی که در سیاه‌چاله‌های یدیکول به دام افتاده باشد، با تولد عیسی مسیح آزاد می‌شود. به همین دلیل است که می‌گویند از سیاه‌چاله‌ها گاهی کلمات و ناله‌هایی به زبانی شبیه به زبان لاتین به گوش می‌رسد.

اثرات شکنجه در قلعه هفت برج استانبول

در داخل قلعه یدیکوله استانبول، نوشته‌های زندانیان محکوم به اعدام بر روی دیوارها و تخته شکنجه مربوط به دوره بیزانس، نام اسیران و لنگرهای کشتی روی دیوارها که با میخ نوشته شده‌اند، آثار میخ، قمه، خطوط و سوراخ‌های گلوله در تخته شکنجه توسط سربازان خارجی که در طول جنگ بالکان و اشغال استانبول در این‌جا ساکن شده بودند هنوز مشهود است.

زندانیان سیاه‌چاله‌های قلعه 

مشهورترین زندانی در سیاه‌چاله‌های قلعه هفت برج استانبول بدون شک سلطان دوم عثمانی است. عثمان در سال 1622 از سلطنت خلع شد و مصطفی به قدرت رسید، پس از برگزاری مراسم تاج‌و‌تخت در کاخ توپکاپی، وزیر اعظم داوودپاشا و جنیچرآقا، درویش‌آقا و رؤسای گروهش، عثمان را در ارابه‌ای در بازار گذاشتند و به سیاه‌چاله یدیکول بردند. در نیمه شب داوود‌پاشا با لشکر خود، به یدیکوله رفت، اما علی‌رغم تلاش عثمان، هر دو را در قلعه کشتند.

طاق پیروزی قلعه یدیکوله در استانبول 

در سال ۳۸۸ میلادی، در زمان امپراطوری تئودوسیوس، با‌شکوه‌ترین دروازه دیواره‌ای بیزانس با طول کلی ۲۲ کیلومتر در این نقطه که نقطه آغاز راه قسطنطنیه-روم شرقی است، به ارتفاع 8 متر برای بزرگداشت یک پیروزی ساخته شد. به این معنا که این طاق پیروزی به تنهایی در یک زمین خالی ایستاده‌است. بیزانسی‌ها آن را پورتو اورئا یعنی دروازه زیبا نامیدند. بالای این دروازه باشکوه، مجسمه‌های هرکول و مجسمه‌هایی که شکنجه پرومتئوس را به تصویر می‌کشید، مجسمه‌های تئودوسیوس کبیر، یک صلیب بزرگ و نقش برجسته‌هایی که نشان‌دهنده پیروزی بود، وجود داشت. به جز نقش برجسته عقاب که در گوشه برج شمالی قلعه یدیکوله استانبول دیده می‌شود، مجسمه یا نقش برجسته دیگری باقی نمانده‌است؛ زیرا مجسمه‌ها در زمان لئون –پادشاه اسرائیل- در زلزله ویران شدند؛ مانند صلیب که در زمان ژوستینیانوس در اثر طوفان ویران شد. جالب است بدانید وقتی پسر تئودوسیوس اول امپراطور شد، مجسمه خودش را روی در گذاشت. 

برج توپ 

طبقات چوبی داخل برج در اثر آتش‌سوزی از بین رفته‌است. این برج نیز مانند سایر برج‌ها به عنوان سیاه‌چاله به‌کار گرفته می‌شد و پس از فتح استانبول، توپی در این‌جا قرار گرفت و به همین دلیل این نام  را از آن خود کرد. کتیبه مرمری بالای در ورودی برج نیز مخروب شده‌است.

برج احمد سوم

این برج در دوران بیزانس به نام برج پاستروما شناخته می‌شد و در‌حالی‌که یک برج مراقبت چهارگوش بود، طی زلزله‌ای در قرن هجدهم تخریب شد. بازسازی این برج توسط سلطان سوم و احمد به صورت هشت ضلعی اغاز شد و در زمان عثمان تکمیل شد؛ ازهمین‌رو این برج به برج احمد سوم نیز معروف است. در پایین‌ترین طبقه برج، یک بلوک سنگی به شکل صلیب وجود دارد که حدود ۳ متر ارتفاع دارد و روی آن عبارت، «ماشاالله الله تعالی» نوشته شده‌است.

برج خزانه 

این برج را برج ارزن نیز می‌نامند. پس از فتح، این برج محل نگهداری خزانه دولت عثمانی بوده‌است. برج خزانه در سمت راست دروازه ورودی قلعه قرار دارد و علاوه بر خزانه دولت، محل نگهداری برخی اسناد مهم نیز بوده‌است.

دروازه طلایی قلعه یدیکوله

دروازه طلایی قلعه یدیکوله استانبول، که زمانی دیوارها را با شکوه خود در شهر زینت می‌داد، توسط امپراطور سوم روم شرقی –تئودوسیوس- ساخته شد. پس از قلعه هفت برج، امپراطور برای تقویت دفاع از سمت ساحلی شهر، دروازه‌ای ساخت. این دروازه که در سال 413 ساخته شده، همان طاق پیروزی است. دروازه طلایی که با نام دیوارهای تئودوسیان نیز شناخته می‌شود، وظیفه پذیرایی از امپراطورانی را بر عهده داشته که قرن‌ها پیروزمندانه به شهر بازمی‌گشتند. در این دروازه برای امپراطورانی که پیروزمندانه برمی‌گشتند، مراسمی شکوهمندانه برگزار می‌شد. دروازه تشریفاتی اصلی، دروازه طلایی، در دوره روم شرقی «پورتا اوره» و در دوره عثمانی «دروازه یدیکوله» نامیده می‌شد.

زمان و شرایط بازدید از قلعه یدیکوله

تورهای فرهنگی همراه با راهنما در قلعه هفت برج استانبول وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها شرکت کنید. اما توجه داشته باشید که ظرفیت این تورها 20 نفر است و در 6 روز هفته، به غیر از دوشنبه‌ها، برگزار خواهند شد. شما می‌توانید به همراه خانواده یا دوستانتان در این تور شرکت کنید؛ این تور هیچ محدودیت سنی ندارد. لازم به ذکر است 20 دقیقه پیش از شروع تور، در محوطه حضور داشته باشید.

ارزانترین هتل های استانبول را از سه کلیک بخواهید.

در آخر

قلعه هفت برج یا قلعه یدیکوله یکی از جاهای دیدنی استانبول است که شامل هفت برج بوده و هر کدام مورد استفاده خاصی قرار می‌گرفته‌اند؛ از انبار مهمات گرفته تا سیاه‌چاله و خزانه. پشت ‌سر این قلعه، افسانه‌ها و داستان‌های زیادی گفته می‌شود. هم‌چنین اسامی اسیران و کشتی‌هایی که از آن‌جا رد می‌شدند، خطوطی که زندانیان با میخ و قمه روی دیوار کشیده‌اند و اثرات شکنجه روی تخته شکنجه پیدا است.

سوالات متداول