موزه سنندج
31 اردیبهشت 1403
کردستان

موزه سنندج؛ شاهد آنچه در پیش از تاریخ افتاده است، باشید!

افرادی که به تاریخ علاقه‌مندند در سفر به هر شهری حتما برای بازدید از موزه آن شهر‌‌ برنامه‌ریزی می‌کنند. موزه‌ها محل قدم‌زدن در تاریخ است که با گذراندن وقت در آن‌ها‌ می‌توان از گذشته هر منطقه و آداب‌ورسوم آن اطلاعاتی به دست آورد. اگر به شهر سنندج سفر کردید پیشنهاد می‌کنیم از موزه این شهر که در عمارت سالار سعید قرار دارد، دیدن کنید. در موزه سنندج به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر کردنشین غرب ایران اشیا با قدمتی بسیار وجود دارند که هر بیننده‌ای از دیدن آن‌ها لذت خواهد برد. اگر در سفرتان برای دیدن از موزه سنندج‌‌ برنامه‌ریزی کرده‌اید و مایلید قبل از رفتن به موزه درباره آن اطلاعاتی داشته باشید در این مقاله همراه ما باشید.‌ 

فرصت رزرو بلیط هواپیما از سه کلیک را از دست ندید

معرفی موزه سنندج

اگر به دنبال بازدید از یکی از مهم‌ترین موزه‌های ایران و دیدن یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر سنندج هستید بازدید از موزه سنندج را از دست ندهید. این موزه در سال 1354 در بخش بیرونی عمارت سالار سعید افتتاح شد. این موزه، چهار بخش پیش ‌از تاریخ، تاریخی، دوران اسلامی و بخش نمایش موقت دارد. قبلا یک بخش مردم‌شناسی هم داشته که این بخش بعد از افتتاح خانه‌ کرد به آنجا منتقل شده است. در هر یک از این بخش‌ها آثار و اشیا باارزشی از سنندج و شهرهای دیگر به نمایش گذاشته شده است که قدمتشان به ماقبل تاریخ تا دوره قاجار‌ می‌رسد ازاین‌رو موزه سنندج به‌عنوان یکی از موزه‌های غنی و پربازدید کشور شناخته می‌شود. اهمیت این موزه آن قدر زیاد است که هر ساله افراد زیادی‌ از آن بازدید‌ می‌کنند. 

تاریخچه موزه سنندج

موزه سنندج

اگر بخواهیم به تاریخچه این موزه بپردازیم از آن جایی که این موزه در عمارت سالار سعید برپا شده است ابتدا باید تاریخچه عمارت را بررسی کنیم. عمارت سالار از زیباترین و باشکوه‌ترین بناهای تاریخی شهر سنندج و استان کردستان است. ملا لطف‌الله شیخ‌الاسلام، یکی از علمای برجسته کردستان، در اواخر دوره قاجار دستور ساخت این عمارت را به‌عنوان منزل شخصی خود صادر کرد. عمارت سالار سعید در زمینی به مساحت حدود 7هزار مترمربع و در دو بخش اندرونی و بیرونی ساخته شده. این عمارت زیبا دارای سقفی گنبدی‌شکل است که به‌طرز حرفه‌ای تزئین شده و بنای آن را از سنگ، آجر و چوب ساخته‌اند. 

همچنین در این ساختمان سالن بزرگی دیده‌ می‌شود که پنجره‌های ارسی بزرگ و هفت در، شاهکار معماری ایرانی و جلوه‌ای منحصربه‌فرد از هنر و معماری دوران قاجار را به نمایش می‌گذارد. بعد از فوت ملالطف‌الله بازماندگانش این خانه تاریخی را که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است، به دو قسمت تقسیم کردند و هر قسمت را به شخصی فروختند. در دوره قاجار و در زمان حکومت امان‌الله خان اردلان، قسمت اندرونی را خانواده حبیبی و قسمت بیرونی را عبدالحمید خان سنندجی‌ ملقب به سالار سعید خریداری کردند و ازاین‌رو هر قسمت از عمارت، به نام مالکان جدید نام‌گذاری شد. 

بخش اندرونی تا سال 1371 در اختیار خانواده حبیبی بود و در این سال به تملک اداره میراث فرهنگی درآمد که در حال حاضر، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان در این محل مستقر شده است. در سال 1336 سالار سعید (عبدالحمید خان سنندجی) بخش بیرونی عمارت را که محل فعلی موزه سنندج است به اداره فرهنگ واگذار کرد و این بخش از عمارت تا سال 1351 در اختیار این اداره بود و به‌عنوان محلی برای دانشسرا، کتابخانه و خانه پیشاهنگان استفاده می‌شده. 

رزرو هتل 5ستاره با سه کلیک خوبه

بخش پیش از تاریخ 

اولین بخش موزه که هنگام ورود به ساختمان با آن روبه‌رو‌ می‌شوید؛ بخش پیش از تاریخ موزه سنندج کردستان است این بخش در راهروی ورودی قرار دارد. آثاری که در این بخش به نمایش گذاشته شده به دوره پیش از تاریخ تا پایان دوره‌ ساسانیان اختصاص دارد که از منطقه کردستان و بیشترشان در بانه و کنگاور کشف شده‌اند. مهم‌ترین آثار بخش پیش از اسلام، آثار سفال، مفرغ و استخوان‌هایی هستند که از حفاری‌های تپه زیویه و غار کرفتو به دست آمده‌اند. در میان اشیا این بخش پیه‌سوزهای کشف شده از بانه بسیار باارزش و درخورتوجه‌اند. هنگام تماشای آثار موزه به گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های زیبای تالار شاه‌نشین هم دقت کنید.

بخش عص‍ر ت‍‍اریخ 

موزه سنندج

اصلی‌‌ترین بخش موزه سنندج، عصر تاریخ نام دارد که سالن اصلی، راهرو خروجی و یکی از اتاق‌های مجاور سالن مختص آن است. اصلی‌‌ترین آثاری که‌ می‌توانید در عمارت سالار سعید مشاهده کنید، مربوط به دوران تاریخی است. عمده‌‌ترین وسایل و اشیا موزه در این بخش قرار دارند که با ارزش‌‌ترین آثار تاریخی کشور به شمار‌ می‌روند.‌ اشیا کشف‌شده از تپه زیویه کردستان مهم‌ترین اشیا موجود در این موزه محسوب‌ می‌شوند که شامل وسایل طلایی و سنگی هستند. در این بخش‌ می‌توانید انواع سردوک‌ها، مهره‌ها، زیورآلات زنانه، ظروف و اشیا سفالی، وسایل مفرغی و اشیا با جنس استخوان و عاج، سنجاق‌های تدفینی، انواع تبر، سوزن‌های دوخت‌ودوز، حلقه‌‌ها، مجسمه‌های کوچک و بزرگ، خنجر، سرنیزه، انواع پیاله و … اشاره کرد. در قسمت عصر تاریخی موزه سنندج خمره‌هایی وجود دارد که در گذشته برای مراسم تدفین استفاده‌ می‌شده. نسخه‌های کوچک‌تر این خمره‌ها در فضای داخلی و برخی از خمره‌ها به‌دلیل بزرگ‌بودن در فضای باز موزه سنندج نگهداری‌ می‌شوند و بازدیدکنندگان‌ می‌توانند از نزدیک این خمره‌های بزرگ را مشاهده کنند. بعضی از افراد به اصطلاح این خمره‌ها را به نام خمره‌های تدفینی‌ می‌شناسند و آخرین اشیا بخش اصلی به حساب‌ می‌آیند. 

بخش دوران اسلام‍‍ی 

در طبقه دوم عمارت سالار بخش دوران اسلامی موزه قرار دارد که به دو بخش اشیای سفالی و فلزی تقسیم‌ می‌شود. در سالن مختص به اشیای سفالی، اشیای زیبایی از هنر سفالگری هنرمندان دوره اسلامی نگهداری می‌شود. این اشیا که عبارتنداز تنگ، کاسه، قدح، بشقاب و مجسمه و ریتون که به‌طرز استادانه‌ای ساخته شده و با لعاب، نقوش و خطوط تزئین شده‌اند. تعداد بسیار کمی از اشیا این بخش در منطقه‌ کردستان و بیشتر آن‌ها در شهر‌های دیگر و مخصوصاً شهر ری، کاشان و نیشابور کشف شده‌اند. در قسمت اشیای فلزی بخش دوران اسلامی موزه سنندج انواع پیه‌سوز، بادیه، تنگ، کاسه، سینی، سنگابه و دیگچه به نمایش گذاشته شده است. 

بخش نمایش موقت

در زیرزمین که حوض‌خانه عمارت سالار است، بخش نمایش موقت موزه قرار دارد.‌ می‌توان از حیاط، در ورود به حوض‌خانه را دید. بخش نمایش موقت به نمایش اشیای هنری خارجی اختصاص دارد که از اشیای مهم این بخش‌ می‌توان به مجسمه‌های برنزی و ظروف شیشه‌ای اشاره کرد. اشیای این بخش بر مبنای برنامه‌های موزه هر چند وقت یک‌بار تغییر‌ می‌کنند. علاوه‌بر این اشیا، کتیبه و سنگ‌نوشته و سنگ قبر‌های دوران مختلف هم مرتبط به این بخش از موزه سنندج‌ است که در فضای باز موزه نگه‌داری‌ می‌شوند.

موزه‌ اسلامی در ایوان مزین

موزه سنندج

برای دیدن آثار دوران پس از اسلام باید به طبقه‌ دوم موزه سنندج بروید. اتاق‌های بزرگ این طبقه و ایوانی که تزیینات زیبا و چشم‌نوازی دارد به نمایش آثار این دوره اختصاص دارند. آثاری از اوایل ورود اسلام تا دوره‌ قاجاریه را می‌توانید در این قسمت ببینید. جالب‌ترین آثار هم سفالینه‌هایی هستند که از نقاط مختلف فلات ایران کشف شده‌اند و قدمت بیشتر آن‌ها به قرن‌های 6 و 7 هجری‌ می‌رسد در کنار این آثار اشیای دیگری مثل انواع مهرها، سکه‌ها و انواع ظروف مسی و نقره‌ای به نمایش گذاشته شده‌ است. 

موزه مردم شناسی 

قسمت مردم‌شناسی موزه سنندج‌ در دوران قبل از انقلاب در قالب نمایشگاه موقت اداره می‌شد و هرچند وقت یک‌بار، اشیای یکی از استان‌های کشور را در این بخش در معرض نمایش می‌گذاشتند. بعد از انقلاب اسلامی این قسمت، فقط مختص آثار مردم‌شناسی کردستان شد. در سال ۱۳۸۲ با تاسیس خانه کرد، وسایل مردم‌شناسی موزه سنندج کردستان به خانه آصف وزیری یا خانه کرد منتقل شد. 

موزه سنندج کجاست؟ 

اگر‌ می‌خواهید از موزه سنندج بازدید کنید باید خبر خوبی به شما بدهیم؛ برای بازدید از این موزه به‌سختی نخواهید افتاد؛ زیرا آدرس موزه سنندج در مرکز شهر و بسیار دم‌دست است. برای رسیدن به موزه سنندج، اول باید به میدان انقلاب و از آنجا به‎سمت بالای خیابان امام خمینی بروید سپس در کوچه حبیبی بخش بیرونی عمارت سالار، موزه سنندج را خواهید دید. برای دسترسی می‌توانید از خودروی شخصی یا وسایل نقلیه‌ عمومی استفاده کنید. اگر برای رفتن به موزه، وسایل نقلیه عمومی را انتخاب کردید به پایانه اتوبوس‌رانی ناصر خسرو بروید که در فاصله‌ حدود یک کیلومتری از عمارت سالار سعید قرار دارد. 

اگر هم با وسیله نقلیه شخصی به‌سمت موزه رفتید دو پارکینگ عمومی ملت و فردوسی در این محدود قرار دارد که‌ می‌توانید برای پارک ماشینتان از امکانات آن‌ها استفاده کنید. این موزه جذاب و دیدنی در شیفت صبح از ساعت ۹ تا 1 ظهر و در شیفت بعدازظهر از ساعت 3:۳۰ الی 8 شب، میزبان علاقه‎مندان است. لازم است بدانید که موزه سنندج کردستان در روزهای جمعه، شهادت امام علی (ع)، تاسوعا و عاشورا، رحلت پیامبر (ص)، شهادت امام جعفر صادق (ع) و رحلت امام خمینی (ره) تعطیل است. هزینه بلیط ورود به موزه سنندج در سال ۱۴۰۱ برای هر نفر ۴هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۳۰هزار تومان بوده است. 

شماره تماس موزه

 ۰۸۷۳۳۱۷۷۷۴۴

 جاذبه‌های نزدیک به موزه سنندج

 جاذبه‌های نزدیک به موزه سنندج

ازآنجایی‌که موزه سنندج در مرکز شهر قرار دارد؛ شما‌ می‌توانید هم‌زمان از دیدنی‌های دیگر شهر سنندج  دیدن کنید که در اطراف و نزدیک به موزه سنندج قرار دارند. در ادامه چند جاذبه نزدیک به این موزه‌ را معرفی کرده‌ایم. 

 عمارت آصف 

این عمارت در میان جاذبه‌های سنندج جایگاه ویژه‌ای دارد؛ زیرا به‌عنوان نمادی از فرهنگ غنی یکی از اقوام ایرانی است. عمارت آصف که با نام خانه‌ کرد شناخته‌ می‌شود، عمارتی مرتبط با دوران صفویه است که در دوره‌های بعدی؛ یعنی قاجار و پهلوی قسمت‌هایی به آن اضافه شده است. معماری این خانه هماهنگ با اقلیم سرد و کوهستانی منطقه است که‌‌ باتوجه‌به اینکه در سال‌های گذشته بنا شده است معماری جالب و شگفت‌انگیزی دارد. 

شما در بازدید از این عمارت با یک تیر، دو نشان را خواهید زد؛ زیرا در ابتدا از یکی از عمارت‌های زیبای شهر سنندج دیدن‌ می‌کنید و بعد از آن، از بزرگ‌‌ترین موزه مردم‌شناسی مختص یک قوم؛ یعنی قوم کرد بازدید خواهید کرد. عمارت آصف یا خانه کرد که موزه‌ مردم‌شناسی در آن قرار دارد، درست روبه‌روی عمارت سالار سعید است. تمام اشیای بخش مردم‌شناسی موزه سنندج به این عمارت منتقل شده. این موزه و تمام اشیا موجود در آن به آداب‌ورسوم، فرهنگ و زندگی مردم کردستان در گذشته اختصاص دارد. در این بخش، لباس‌های محلی، زیورآلات، لوازم زندگی، ابزاروادوات کشاورزی، ظروف و اشیا مورد استفاده در منازل و … به نمایش گذاشته شده است.

عمارت مشیر دیوان

این بنای مشهور شهر سنندج مربوط به دوره قاجار است که به نام صاحب خود میرزا یوسف مشیر دیوان، عمارت مشیر دیوان نامیده‌ می‌شود. ازآنجایی‌که میرزا یوسف مشاور و جانشین میرزا رضای وزیر کردستانی، حاکم منطقه، بوده است او را مشیر دیوان‌ می‌خواندند. این عمارت با شیوه معماری کاملا ایرانی با عمارتی زیبا و کاشیکاری شده، ایوانی بزرگ و باشکوه با گچ‌بری‌ها و حجاری‌هایی با طرح گیاه و پرنده و حیاطی بزرگ با حوضی مستطیل‌شکل و کشیده، باغچه‌هایی سبز در اطراف ساخته شده است. 

عمارت مشیر دیوان در زمان خود محل برگزاری جلسات مهم استانی بوده است و ازاین‌رو از نظر امنیتی خیلی به آن توجه‌ می‌شده است تا جایی که روی سر در عمارت، جان‎پناه و محل‌های نگهبانی تعبیه شده است. این عمارت که در محله قدیمی سرتپوله در خیابان شهدا قرار دارد یکی از بناهای زیبایی است که گردشگران زیادی از آن بازدید‌ می‌کنند. سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی این عمارت را از دیگربناهای موجود در سنندج متمایز‌ می‌کند. این عمارت در نزدیکی عمارت سالار یا موزه سنندج قرار دارد. 

 عمارت خسرو آباد

 عمارت خسرو آباد

یکی دیگر از جاذبه‌های سنندج که در نزدیکی موزه سنندج قرار دارد؛ عمارت خسرو آباد است. این عمارت که در مساحتی حدود 6هزار مترمربع بنا شده از مهم‌‌ترین بناهای شهر سنندج است که در سال 1223 هجری قمری به دستور امان‌الله خان اردلان والی، حاکم وقت کردستان، ساخته شده است. قدمت ساخت این بنا به دوره قاجار‌ می‌رسد. معماری این بنا، تمام ویژگی‌های معماری یک بنای متعلق به دوره قاجار را دارد. در حقیقت این عمارت مقری برای حکومت در سنندج بوده است و کارهای مرتبط با حکومت مثل تشریفات و استقبال از شاهان و مقامات حکومتی در این عمارت انجام‌ می‌شده. به‌طور مثال از مهم‌‌ترین مراسمی که در این عمارت برگزار شده است‌ می‌توان به‌ برگزاری جشن عروسی دختر فتحعلی‌شاه قاجار با پسر امان‌الله خان اشاره کرد. 

کلام آخر سه کلیک درباره موزه سنندج

شهر سنندج‌‌ باتوجه‌به فرهنگ و آداب‌ورسوم، اقلیم و آب‌وهوا و بناهای تاریخی که دارد همیشه مورد استقبال گردشگران زیادی قرار گرفته است. ما در این مقاله سعی کردیم یکی از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی این شهر را به شما معرفی کنیم تا در سفرتان به سنندج برای بازدید از موزه سنندج‌‌ برنامه‌ریزی کنید. اگر این مقاله برایتان مفید بود؛ خوش‌حال‌ می‌شویم نظراتان را با ما در میان بگذارید.

رزرو تور ارزان فقط با سه کلیک خوبه

نظرات کاربران