مانکن پیس بروکسل، مجسمه‌ای که بیشتر از آدم‌ها لباس دارد!

یکی از جاذبه‌های مشهور شهر قدیمی بروکسل، مجسمه پسر بچه‌ای برهنه است که به چشمه‌ای به نام Manneken pis نگاه می‌کند و همزمان در حال ادرار کردن است. این جاذبه به مانکن پیس بروکسل مشهور شده‌است. هیچ‌کس دقیقا نمی‌داند چرا و چگونه این مجسمه اینقدر به شهرت رسیده‌است؟! با اینکه هزاران فواره و مجسمه‌ مشابه در سرتاسر اروپا پراکنده شده‌اند، اما همه روزه گردشگران بی‌شماری از این مجسمه خاص عکس می‌گیرند. 

مانکن پیس بروکسل مجسمه شگفت‌انگیزی است که به اندازه چندین کمد لباس دارد و چندین بار در هفته لباس‌های آن را تعویض می‌کنند. برای مراسم‌های خاص به این مجسمه لباس خاصی هم پوشانده می‌شود. جالب است بدانید انجمنی به نام دوستان مانکن پیس از لباس‌های این مجسمه نگهداری می‌کند و مسئول تعویض لباس‌های آن است. مانکن پیس بروکسل طرفداران زیادی دارد که هرسال صدها لباس برای او می‌فرستند، هرچند که تنها تعداد کمی از این لباس‌ها استفاده می‌شود. 

در ادامه این مقاله می‌خواهیم درباره مانکن پیس بروکسل که یکی از پربازدیدترین جاذبه‌های این شهر است، بیشتر صحبت کنیم. 

مانکن پیس بروکسل دقیقا کجاست؟ 

رسیدن به این جاذبه از مرکز شهر اصلا سخت نیست. اگر بخواهید با مترو به مکان مجسمه بروید می‌توانید در ایستگاه Gare de Bruxellas-central پیاده شوید. نزدیک‌ترین ایستگاه‌های اتوبوس هم به آن ایستگاه‌های Platesteen و Parlement Bruxellois هستند. 

همان‌طور که انتظار می‌رود بازدید از این مجسمه رایگان است، اما برای بازدید از موزه لباس‌های آن باید هزینه بلیط را بپردازید. این موزه لباس‌های مختلفی را که مانکن پیس بروکسل در مناسبت‌های مختلف به تن می‌کند را به نمایش می‌گذارد. 

مانکن پیس بروکسل از چه زمانی ساخته شده است؟ 

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، مجسمه‌ای مشابه به مانکن پیس بروکسل از سال ۱۳۸۸میلادی درست در همین مکان وجود داشته‌است، اما مجسمه فعلی در سال ۱۶۱۹ توسط مجسمه‌سازی به نام ژروم دوکسنوی ساخته شده‌ است. ژست اصلی این مجسمه، یک کودک کوچک در حال ادرار کردن است. شاید در ذهنتان این سوال به وجود بیاید که چه بلایی سر مجسمه اصلی آمده است که مجسمه فعلی را ساخته‌اند؟ پاسخ این سوال بسیار جالب است، مجسمه اصلی بارها و بارها ربوده شد تا این که نهایتا گم شد! البته جالب‌تر از آن این است که مجسمه‌ای که ژروم ساخت هم بارها و بارها ربوده و پیدا شد! 

سنت تعویض لباس مانکن پیس بروکسل نیز از سال ۱۶۹۸ آغاز شد. زمانی که برای اولین بار امپراتور ماکسیمیلیان امانوئل، یک تونیک به آن پوشانید. همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، موزه‌‌ای کنار مجسمه در Grand place قرار دارد که تمام لباس‌های مانکن پیس را به معرض نمایش می‌گذارد. نام این موزه Musee du Medina به معنای موزه شهر است و داخل Maison du Roi (خانه پادشاه) قرار گرفته‌است. در این موزه شما می‌توانید بیش از ۸۰۰ دست از لباس‌های مجسمه را مشاهده کنید. 

همچنین قابل ذکر است که کپی‌های زیادی از مانکن پیس بروکسل در سراسر جهان ساخته شده‌است. برای مثال یکی از این کپی‌ها در مرکز خرید میدان مد اورلاندو ایالات متحده آمریکا قرار دارد. 

گاهی اوقات بازدید کنندگان پس از بازدید از مجسمه تعجب می‌کنند؛ زیرا توقع دارند مجسمه بزرگی را مشاهده کنند. علت این موضوع این است که عکس‌هایی که از این مجسمه در فضای مجازی و اینترنت وجود دارد از فاصله بسیار نزدیک گرفته شده‌است. اما، بهتر است بدانید که قد مانکن پیس بروکسل تنها ۶۱ سانتی متر است. 

مانکن پیس بروکسل تنها نیست! 

منصفانه نیست خواهر و سگ مانکن پیس را فراموش کنیم! جینکه پیس و زینکه پیس نیز دو مجسمه معروف در شهر بروکسل هستند که بعد از مانکن پیس ساخته شده اند. اگرچه این دو مجسمه به اندازه مانکن پیس، مشهور نیستند، اما بسیار جالب و دیدنی هستند. جینکه پیس مجسمه دختری است که صدف‌های دریایی تزیین می‌کند و در حال ادرار کردن است! جینکه پیس هم تقریبا نزدیک مانکن پیس قرار دارد و توسط هنرمندی به نام دنیس آدرین دبویوری در سال ۱۹۸۷ طراحی و رونمایی شد. دنیس آدرین دبویوری در سال ۲۰۰۸ درگذشت. 

زینکه پیس هم که به عنوان سگ مانکن پیس شناخته می‌شود بعد از جینکه پیس توسط تام فرانتز در سال ۱۹۹۹ ساخته و نصب شد. این مجسمه از جینکه و مانکن پیس دورتر است و باید با اتوبوس شماره ۸۶ به محل آن رسید. زینکه پیس در واقع مجسمه سگی است که روی مارمالاد ادرار می‌کند! 

علاوه بر این مجسمه‌ها، مجسمه‌های مشابه دیگری نیز در کشورهای اروپایی وجود دارد؛ البته بیشتر آن‌ها در طول زمان ناپدید شده اند و اکنون تعداد کمی از آن‌ها باقی مانده‌است. این مجسمه‌ها را معمولا به افتخار صنف دباغان می‌ساختند که از زمان رومیان به جمع آوری ادرار برای تجارت خود معروف بوده‌اند. دباغان از پسربچه‌ها می‌خواستند روی چرم‌ها ادرار کنند؛ زیرا آمونیاک موجود در ادرار باعث منعطف‌تر شدن و کشسان‌تر شدن چرم می‌شد. 

افسانه‌هایی راجع به مانکن پیس بروکسل 

افسانه‌های متعددی پیرامون این مجسمه وجود دارد و ما در ادامه به سه مورد از آن‌ها که معتقد هستیم اصلی‌ترین آن‌ها هستند، اشاره می‌کنیم. 

برخی افراد می‌گویند ابن مجسمه از افسانه‌ای الهام گرفته شده است که مربوط به نبرد قرن دوازدهم می‌شود. این نبرد میان نیرو‌های گادفری سوم دوک لوون و برتوتس، ارباب گریمبرگن شکل گرفته بود. گادفری سوم کوچک تنها دوسال داشت که سمت دوکی را به ارث برد. فرمانده لشکریانش برای تشویق سربازان گادفری سوم را با یک سبد به شاخه درختی آویزان کرد. طبق این افسانه، گادفری روی سر Berthout که بعدا در نبرد شکست خورد، ادرار کرد. 

افسانه دیگری ادعا می‌کند این مجسمه، پسر بچه کوچک دیگری است که در جنگ جهانی دوم بروکسل را نجات داد. داستان از این قرار است که بروکسل در قرن چهاردهم هجری محاصره شد و سربازان دشمن سعی داشتند با بمب دیوارهای شهر را منفجر کنند که به داخل شهر راه پیدا کنند. از این رو بمب‌ها را در نزدیکی دیوارها قرار دادند. پسربچه کوچکی در همان حوالی پرسه می‌زد و وقتی که سربازان رفتند، پسر بچه روی آتش بمب‌ها ادرار کرد و شهر را از این خطر قریب‌الوقوع نجات داد. 

افسانه سوم اذعان دارد که مانکن پیس بروکسل مجسمه پسر یک تاجر ثروتمند است که روزی او را در این شهر بزرگ گم می‌کند. این تاجر یک گروه جستجو ترتیب می‌دهد و کل شهر را زیر و رو می‌کند، اما گروه جستجو نمی‌تواند پسربچه را پیدا کند. سرانجام کودک در باغ شخصی فردی پیدا شد و تاجر این مجسمه را به صاحب باغ اهدا کرد. کپی‌های مانکن پیس که به عنوان زیورآلات باغ در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد، حقیقت این افسانه را تقویت می‌کند. 

ربودن و پیدا شدن مجسمه مانکن پیس

این مجسمه در طول تاریخ بارها و بارها ربوده، تخریب و بازسازی شده است. در سال ۱۷۴۵ مانکن پیس توسط سربازان انگلیسی به سرقت رفت و سپس در شهر جرارزبرگن یافت شد. از این رو، برای تشکر از مردم جراردزبرگن، نسخه دیگری از این مجسمه به مردم شهر هدیه داده شد. در سال ۱۷۴۷ برای بار دوم این مجسمه توسط گرانادیرهای فرانسوی و کسانی که در بروکسل به عنوان بخشی از ارتش لویی پنجم خدمت می‌کردند، به سرقت رفت. 

همه ساکنان بروکسل برای اصلاح رفتار این سربازان قیام کردند و در آخر لویی پانزدهم، به عنوان غرامت لباس‌ بافته شده از طلای زیبایی را به مجسمه هدیه داد. مورد بعدی ربایش مانکن پیس، توسط اتحادیه دانشجویی آنتورپ در زمستان ۱۹۶۳ با عنوان بخشی از شوخی‌های وایکینگی اتفاق افتاد. آخرین بار اما، یک جنایتکار بی رحم در سال ۱۹۶۵ مجسمه را از ناحیه پا برید و به سرقت برد! 

اهمیت بسیار زیاد این مجسمه در دنیا! 

مانکن پیس بروکسل اهمیت بسیار زیادی دارد. این مجسمه آنقدر مهم است که زمانی که بروکسل اجازه استفاده از آن را برای بزرگداشت بیست و پنجمین سالگرد تسلط پکن بر هنگ کنگ در روز جمعه نداد، باعث وحشت فعالان دموکراسی در جهان شد. 

برنامه اولیه این بود که به مناسیت تحویل مستعمره سابق بریتانیا به سرزمین اصلی چین در سال ۱۹۹۷، مانکن پیس لباس مخصوص هنگ کنگ را به تن کند. اما پس از سرکوب وحشیانه پکن علیه هنگ کنگ، مسئول بروکسل تصمیم گرفت مجسمه لباس معمولی تعطیلات خود را بپوشد.

سخن آخر 

مانکن پیس بروکسل بدون شک مجسمه معروفی است و به یکی از نمادهای بلژیک تبدیل شده است. اما، وجود شکل این مجسمه روی شکلات‌ها وآبجوهای بلژیکی هم مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد و تاثیر قابل توجهی در شهرت این مجسمه داشته‌است. البته سوای اینکه این مجسمه یکی از جاذبه‌های دیدنی بروکسل است، برای مردم یک نماد مقدس محسوب می‌شود و برای آن‌ ارزش زیادی قائل هستند.

همین حالا قیمت بلیط هواپیما را به مقصد بروکسل چک کنید!