بلندترین کوه های ایران؛ از دماوند تا کوهان شتر!

چه اهل کوهنوردی باشید چه نه، بلندترین کوه های ایران همیشه شما را شگفت‌زده می‌کند. این کوه‌ها مانند ستون‌هایی استوار از دل زمین بیرون آمده‌اند و چشم‌اندازی رویایی به فضای کشورمان بخشیده‌اند. صعود به این کوه‌ها آنقدر شیرین و غرورآفرین است که افراد زیادی برای کسب این تجربه به آنجا می‌روند. از علم‌کوه تا سبلان و زاگرس و سهند، کوه‌های زیادی وجود دارد که عظمت طبیعت را به رخ می‌کشند. در این مقاله از سایت سه‌کلیک همراه ما باشید تا شما را با مرتفع ترین کوه های ایران آشنا کنیم.

برای رزرو بلیط هواپیما ارزان قیمت با سه کلیک همراه باشین!

دماوند؛ از بلندترین کوه های اتشفشانی ایران

همیشه عکس کوه دماوند با شقایق‌های سرخ  دامنه‌اش، روی جلد کتاب‌های درسی بود و حتی از روی کتاب هم عظمتی مثال‌زدنی داشت. کوه دماوند بلندترین قله در ایران و همچنین خاورمیانه است که در قسمت جنوبی دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل واقع شده‌است. این کوه قدبلند، 5610 متر ارتفاع دارد و برخلاف ظاهر سفیدش، آتشفشانی نیمه‌فعال در دل خود جای داده‌است. شاید از خود بپرسید که این آتشفشان، اولین بار چه زمانی فعال شده‌بود؟ برای رفع دغدغه ذهنی‌تان باید بگوییم که آتشفشان دماوند، اولین بار 1078 میلیون سال قبل فوران کرده‌بود. اکنون نیز دهانه 400 متری‌اش با آب یخ‌زده پوشانده شده‌است، اما نشانه‌هایی از دهانه‌های قدیمی‌تر در کنار کوه وجود دارد.

 اگر اهل داستان‌های اسطوره‌ای باشید، حتما می‌دانید که نام این کوه در داستان ضحاک آمده‌است؛ درواقع ضحاک در افسانه‌ها در این کوه به بند کشیده‌شد. جالب است بدانید که دماوند با نام «بیکن» حتی در تورات هم آمده‌است و بعضی به دماوند، «بیکنی» و «جبل لاجورد» هم می‌گویند.  این کوه که یکی از بلندترین کوه های ایران است، در فهرست آثار ملی نیز ثبت شده‌است. اواسط خرداد تا اوایل شهریور، زمان مناسبی برای صعود به این قله است.

علم‌کوه؛ آلپ ایران 

کوه‌های آلپ، نوستالژی کارتون‌های دوران کودکی را به خاطر دارید؟ باید بگوییم که علم‌کوه شباهت بسیار زیادی به آن کوه‌ها دارد؛ به‌طوری که وقتی به آنجا می‌روید، سرسبزی دامنه‌ها، رودخانه‌های جاری از میان صخره‌ها و یخچال‌هایی که در مسیر قرار دارد، شما را حیرت‌زده می‌کند و بیش از پیش به یاد کوه‌های آلپ درون کارتون‌ها می‌اندازد. البته باید بگوییم که این کوه با ارتفاع 4850 متری خود، سختی‌های زیادی برای صعود دارد؛ به‌عنوان مثال، دیواره‌های دامنه شمالی دارای مسیری سخت است که هر کوهنورد و صخره‌نوردی را به چالش می‌کشد. علاوه بر کوهنوردان کشورمان، کوهنوردان زیادی از دیگر کشورها به این کوه آمده‌اند تا خود را با دیواره‌نوردی‌های سخت این کوه به چالش بکشند. البته برای صعود به علم‌کوه، چند مسیر وجود دارد که مسیر سیاه‌سنگ، خطرناک‌ترین آن‌ها است و به دلیل ریزش سنگ، متاسفانه بلای جان خیلی از کوهنوردان شده‌است. علم‌کوه که بعد از دماوند، در لیست بلندترین کوه های ایران قرار دارد، در استان مازندران و در منطقه تخت سلیمان واقع شده‌است. فصل بهار و تابستان، زمان مناسبی برای صعود به آلپ ایران است.

سبلان؛ ردپای زرتشت در یکی از بلندترین کوه های ایران

سبلان، کوهی که بعد از دماوند و علم‌کوه، با ارتفاع 4811 متر، سومین رتبه از فهرست بلندترین کوه های ایران را به خود اختصاص داده‌است. سبلان مانند کوهی سخاوتمند، تفریحات زیادی در دل خود دارد؛ تفریحاتی مانند آبگرم‌های طبیعی، پیست اسکی و مراتع سرسبز و…

سبلان که در استان اردبیل قرار دارد، در ترکی با نام «ساوالان» نیز شناخته می‌شود. بعضی این کوه را مقدس می‌دانند؛ چراکه بر این باورند ردپای زرتشت در بالای کوه سبلان وجود دارد و زرتشت از آنجا ظهور کرده‌است. جالب است که نیچه نیز در آثارش به حضور زرتشت در سبلان اشاره کرده‌است.

سبلان همچنین یک آتشفشان غیرفعال در دل خود دارد. این کوه که از سه قله «سلطان ساوالان»، «هرم» و «کسری» تشکیل شده‌است، سالیانه افراد زیادی را برای فرار از گرما به سوی دشت‌هاس سرسبز و زیبایی‌هایش می‌کشاند. بهترین زمان برای صعود به کوه سبلان، فصل تابستان است.

کوهنوردانی که به سبلان صعود می‌کنند، می‌دانند که دریاچه‌ای 40 متری در دهانه کوه وجود دارد که آبی زلال و خنک دارد؛ درواقع آب این دریاچه از بارش برف تأمین می‌شود. لازم به ذکر است که این آب دریاچه به دلیل دمای محیط، در اغلب ماه‌های سال یخ‌زده‌است.

سهند؛ عروس کوه‌های ایران

سهند عروس قدبلندی با 3700 متر ارتفاع است که در 50 کیلومتری جنوب تبریز و 40 کیلومتر شمال مراغه قرار دارد. کوه سهند که یکی از بلندترین کوه های ایران است، دارای قله‌هایی به نام آتاشان، حرم داغی، درویش، گیرو داغی، شیر داغی، موتال داغی، آغ داغ، سلطان، دمیرلی، جام و کمال است که کمال بلندترین آن‌ها است. سهند نیز مانند سبلان، آتشفشانی غیرفعال دارد. فکرش را بکنید که 12 تا 14 میلیون سال پیش فعال بوده‌است! این قله که به عروس ایران معروف است، دارای زیبایی‌های محسورکننده‌ای از طبیعت همانند لاله‌های واژگون، دره‌های آبرفتی، روستاهای زیبا به همراه کشتزارها و باغ‌ها است. از کوه سهند نیز در اوستا یاد شده‌است. درواقع سهند را همان اسنوند می‌دانند؛ جایی که زرتشت و الهه آب‌ها یکدیگر را ملاقات کردند. در این رشته‌کوه، جاذبه‌هایی همچون رود و پیست اسکی نیز وجود دارد. می‌گویند که اردیبهشت و خرداد، زمان مناسبی برای صعود به این قله است.

دنا؛ یکی از بلندترین کوه های ایران با چشمه‌های زیبا

از میان فهرست بلندترین کوه های ایران، می‌رسیم به کوهی به نام دنا که 4448 متر ارتفاع دارد. این کوه که بین استان‌های اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد واقع شده‌است، دارای 49 قله با ارتفاعی بیش از 4000 متر است که بلندترین آن «قاش مستان» نام دارد. دنا که بام زاگرس نیز نامیده می‌شود، دارای چشمه‌های زیادی مانند شرنیک، اسپید، میشی است که از دل زمین بیرون آمده و رودهایی مانند بشار خرسان، مهریان، ریگان، ماربر، کوه‌گل، سریز، دیاشم، دژکرد و تیزاب است که در امتداد مسیر آن جاری شده‌است. کوهنوردان اغلب سه قله از کوه دنا را برای صعود انتخاب می‌کنند؛ قله‌هایی مانند قاش مستان، مورگل و حوض دال. حیواناتی مانند سمور، کرکس، خرس قهوه‌ای، سیاه‌گوش، راسو، بز و چکاوک در این کوه زندگی می‌کنند که البته شکار آن‌ها ممنوع است.

اشترانکوه؛ یادآور کوهان شتر

اشترانکوه یکی از بلندترین کوه های ایران است که در غرب کشورمان و در استان لرستان واقع شده‌است. این کوه دارای 8 قله است که بلندترین آن 4150 متر ارتفاع دارد. این 8 قله مانند کوهان شتر، پشت به پشت یکدیگر قرار دارند؛ به همین دلیل نام اشترانکوه را بر روی این کوه گذاشته‌اند. اشترانکوه نیز به آلپ ایران مشهور است و کوهپایه‌ای سرسبز و پوشش گیاهی مسحورکننده‌ای دارد و اتابکان لرستان در آن منطقه ساکن‌اند.

در اغلب دره‌های اشترانکوه، یخچال وجود دارد؛ به همین دلیل به این دره‌ها چال می‌گویند. رودهای گوناگونی نیز از ارتفاعات اشتراکوه جاری هستند؛ مانند ماربره، گهر رود، دره دایی، دره دزدان و مهره زرین. اگر اسم دریاچه گهر به گوشتان خورده‌است، باید بگوییم که این دریاچه از رودهای اشتارنکوه پر می‌شود.

کوه هزار؛ یکی از بلندترین کوه های ایران

هزار یعنی هزار گیاهی که در یکی از بلندترین کوه های ایران به نام کوه هزار می‌روید. این کوه که در جنوب ایران و در استان کرمان واقع شده‌است، 4501 متر ارتفاع دارد. جالب است بدانید مرتفع‌ترین منطقه مسکونی ایران که روستایی به نام باب‌زنگی است، در دامنه‌های این کوه زیبا قرار دارد. از زیبایی‌های کوه هزار می‌توانیم به آبشار راین، رودخانه‌های تهرود و مرغزار و چشم‌اندازهای زیبای طبیعت اشاره کنیم. آبشارهای زررود و کوه شاه، از دیگر آبشارهایی است که از این کوه به زیبایی پایین می‌ریزد. کوهنوردانی که به کوه هزار صعود می‌کنند، از آنجا شاهد عشایری هستند که چادرهای زیبای خود را با نظم و ترتیبی خاص، در پهنه‌ای سبز برپا کرده‌اند. رویایی است، مگر نه؟

الوند

کوه الوند که یکی از مرتفع ترین کوه های ایران است، 6 قله در دل خود دارد که بزرگ‌ترین آن‌ها قله الوند نام دارد که 3570 متر ارتفاع دارد. این کوه به شکل نعل اسب است و دره‌های پر آبی در دل خود دارد؛ دره‌هایی مانند دره مراد بیگ، دره گوساله، دره کیوارستان، سیمین دره، دره قز، دره حیدریه، دره عباس‌آباد، دره گنجنامه و دره برفین. علاوه بر این، دشت‌هایی سرسبز و خرم نیز در آنجا وجود دارد که کوهنوردان معمولا در آنجا استراحت می‌کنند. چشمه‌های جاری در این کوه، زلال و پر آب است. پوشش گیاهی این رشته‌کوه، گل‌های فصلی است؛ گل‌های مانند  آلاله، پونه، سوسن، توتیا، گل‌های زرد و بنفش و…

 فصل بهار، زمان مناسبی برای رفتن به آنجا است. جالب است بدانید که کوه الوند را در متن‌های باستانی «اروند» می‌گفتند و در اوستا نیز از آن با اسم «ائورونت» یاد کرده‌اند. حالا اینکه چرا اروند؟ دلیلش برمی‌گردد به مردی به نام اروند که در کوه الوند دفن شده‌است. در رشته کوه الوند، هیچگونه یخچال دائمی وجود ندارد و تنها در فصل‌هایی که برف می‌بارد، در اطراف قله‌ها یخچال‌هایی موقتی تشکیل می‌شود. کسانی که در همدان زندگی می‌کنند، همیشه منظره‌ای از این رشته‌کوه می‌بینند. اسم همدان آمد، باید به این موضوع اشاره کنیم که در بخش شمالی و شرقی این رشته‌کوه، دشتی وسیع به نام همدان وجود دارد.

شیرکوه؛ آثار زمین‌شناسی در یکی از بلندترین کوه های ایران

شیرکوه در قسمت جنوب غربی شهر یزد واقع شده‌است. در این کوه که 4075 متر ارتفاع دارد، ردپایی از دوره سوم زمین‌شناسی وجود دارد؛ چراکه دربافت کوه، سنگ‌هایی مانند آذرین و آهنگی وجود دارد. شیرکوه که در فهرست بلندترین کوه های ایران قرار دارد، کوه پربرکتی است و با منابع آبی زیادی که دارد، قنات شهرهای مهریز، تفت و بخشی از یزد را تأمین می‌کند.

دلیل نامگذاری شیرکوه نیز در نوع خود جذاب است. بعضی می‌گویند از آنجایی که این کوه شبیه به شیری است که روی دستان خود خوابیده، نامش را شیرکوه گذاشته‌اند. بعضی دیگر می‌گویند قله کوه به دلیل بارش برف همیشه به رنگ شیری است؛ به همین دلیل نامش شیرکوه است و گروهی نیز هستند که می‌گویند مانند مادری که با مهربانی به بچه‌اش شیر می‌دهد، شیرکوه نیز با سخاوت منابع آب شهرها را فراهم می‌کند؛ پس به این دلیل به آن شیرکوه می‌گویند.

حیوانات زیادی مانند گربه پالاس، آهو، یوزپلنگ، جبیر و میش وحشی در حیات وحش این کوه وجود داردو همچنین گیاهان و گل‌هایی مانند نسترن، آلاله، زارج، خارمریم، درختان گردو، زرشک، تبریزی، تمشک وحشی، سپیدار، بادام و در ارتفاعات بالاتر، گیاهانی همچون گونآ آویشن، ختمی و پر سیاوشان روییده‌است.

آزادکوه

آزادکوه که 4395 متر ارتفاع دارد، یکی از بلندترین کوه های ایران است. این کوه در محدوده شهرستان نور قرار داد. جالب است بدانید که به آزادکوه، لقب شاهزاده گردن کج داده‌اند؛ انگار که این کوه شبیه به شاهزاده‌ای است که با گردنی کج به دامنه‌های اطراف نگاه می‌کند. البته مردم محلی می‌گویند دلیل نامگذاری‌اش این است که آزاد و رها است و با هیچکدام از ارتفاعات اطرافش ارتباط ندارد. اگر می‌خواهید به این کوه صعود کنید، ماه‌های خرداد، تیر و اوایل مهر، زمان مناسبی برای شما است. هنگام زمستان به دلیل ریزش بهمن، صعود به آنجا بسیار خطرناک است. 

اگر به قله آزادکوه صعود کنید، می‌توانید چشم‌انداز زیبایی از علم کوه و تخت سلیمان در شمال غرب، ووشت و گرگ در شمال، دماوند در شرق و خط‌الرأس خلنو، کمانکو، سرکچال و کلون‌بستک در جنوب را ببینید.

زردکوه؛ از بلندترین کوه های ایران

زردکوه یکی از بلندترین کوه های ایران است. این کوه که در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد، میان دو رودخانه کوهرنگ و بازفت قرار دارد. رودخانه‌های زیادی مانند زاینده‌رود، کارون، دز، زاینده‌رود و..از این کوه سرچشمه می‌گیرند. کلونچین با ارتفاع 4221 بلندترین قله زردکوه است. دامنه‌های زردکوه در فصل بهار و تابستان، جلوه‌ای سبز و رویایی به خود می‌گیرند. دره‌های عمیقی در قسمت غربی زردکوه وجود دارد که مسیر کوهنوردی را سخت و پرچالش می‌کند. بهترین زمان برای صعود به زردکوه، فصل تابستان است؛ در این فصل، تورهای کوهنوردی زیادی به آنجا می‌روند. 

نکته جالب این است که در کوهستان‌های اطراف زردکوه، گیاهان و درختانی مانند کاج، سرو، بلوط، شیرین‌بیان، آویشن، آلوئه‌ورا، بید، بومادران و…گیاهانی مانند زعفران، بابونه، کرفس، آویشن وجود دارد.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم تا 11 تا از بلندترین کوه های ایران را به شما معرفی کنیم؛ کوه‌هایی که مظهر عظمت و قدرت خالقی بی‌همتا هستند  و مثل ستون‌هایی استوار، روی زمین کشورمان قرار گرفته‌اند. اگر اهل کوهنوردی هستید، حتما نکات ایمنی و زمان صعود به قله‌ها را درنظر بگیرید تا خداینکرده دچار آسیب نشوید. راستی، شما تجربه صعود در کدام یک از کوه‌های ایران را دارید؟ در دامنه کدام کوه‌ها گشت‌وگزار کرده‌اید؟ از تفریحات کدام رشته‌کوه استفاده کرده‌اید؟ مشتاقیم تجربیاتتان را در قسمت نظرات این مقاله با ما درمیان بگذارید.