معرفی کامل مسجد جامع همدان؛ از تاریخچه تا معماری

این مسجد جامع که در مرکز شهر همدان قرار دارد، یکی از قدیمی‌ترین مسجدهای این شهر محسوب می‌شود. در فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی، مسجد جایگاه ویژه‌ای دارد. این مسجد علاو‌ه‌بر جایگاه ویژه، یک یادگاری باستانی در شهر زیبای همدان نیز محسوب می‌شود. اگر به بناهای تاریخی ایرانی علاقه‌مندید، حتما از این بنا بازدید کنید. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری سه کلیک می‌خواهیم شما را به‌طور کامل با مسجد جامع همدان آشنا کنیم.

فرصت رزرو بلیط هواپیما از سه کلیک را از دست ندید

مسجد جامع همدان

در این بخش تمام چیزهایی که پیش از بازدید از مسجد جامع همدان باید بدانید را برای شما شرح می‌دهیم. ساختار این مسجد جامع با شرایط آب‌وهوایی همدان مطابقت دارد. این مسجد در امتداد بازار شهر قرار گرفته است، به‌همین دلیل به‌جز رویکرد مذهبی نقش ویژه‌ای در طراحی نظام‌ها و حرکت‌های عمومی در همدان ایفا می‌کند. این مسجد باستانی دارای کاشی‌کاری‌های بسیار زیبایی در شبستان و مناره‌ها است. این کاشی‌ها هنر معماری ایرانی اسلامی را به نمایش می‌گذارد. البته اکنون در ساختمان قدیمی مسجد تغییراتی داده‌اند. در این تغییرات مناره‌های مسجد جامع از قسمت‌های جدید و الحاقی این مسجد شده است. در ساخت این مسجد جامع از مساجد شبستان ستون‌دار ایده گرفته‌اند. همچنین این مسجد گنبد، گلدسته و سنگاب نیز دارد و تنها نمونه‌ای از مساجد گنبددار با قدمت تاریخی در بافت شهری همدان محسوب می‌شود. این مسجد جامع در مرکز و در بخش تجاری شهر همدان قرار گرفته است و فاصله  کمی (حدود ۱۰۰ متـر) بـا میـدان مرکزی همدان (میدان امام) دارد. فضای اطراف مسجد شامل راسته‌ها و کوچه‌های سرپوشیده‌ می‌شود. این مسجد در بافت قدیمی همدان قرار گرفته‌است. با توجه به احداث خیابان اکباتان در دهه‌های گذشته در سمت شمالی بنا، مجموعه بافت قدیمی دیگر مانند قبل نیست و اکنون به‌جز بخشی از مجموعه بازار در اضلاع شرقی، غربی و جنوب مسجد، سایر بناها اغلب جدید است.

تاریخچه مسجد جامع همدان

قدمت مسجد جامع همدان به قرن‌های اولیه اسلام می‌رسد. ساختمان اولیه این مسجد مربوط به اوایل ورود اسلام در ایران است. در سال‌های قبل به این مسجد جامع، مسجد عتیق و مسجد اعظم نیز می‌گفتند. قدمت ساختمان مسجد به دروان قاجار، زمان حکومت فتحعلی‌شاه یا محمد شاه قاجار بازمی‌گردد. این مسجد در دوران‌های گوناگون بازسازی شده، اما بیشتر این بازسازی‌ها در زمان قاجار انجام شده است. به گفته حسین‌بن محمدتقی، معروف به (عندلیب)، این مسجد ساختمان قدیمی‌تری داشته است، اما سال‌ها بعد تعدادی از شبستان‌های آن را بازسازی کرده‌اند. برای تخمین تاریخ ساخت بنای مسجد جامع دو کتیبه در حاشیه نمای بیرونی سنگاب دهلیز غربی این مسجد، که دورتا دور آن‌ها ابیاتی به خط زیبای نستعلیق کنده کاری شده است، وجود دارد. در بیتی از این کنده‌کاری‌ها از واقف مسجد و نام حاجی محمد خان بانی به عنوان بانی خیر‌، نام برده‌اند. کتیبه دیگری نیز در ایوان جنوبی و به تاریخ ۱۲۵۳هجری قرار گرفته است. توصیه می‌کنیم رفتن به مسجد جامع همدان را در برنامه سفرتان قرار دهید.

بهترین زمان بازدید از مسجد جامع همدان

 شهر همدان در منقطه‌ای کوهستانی قرار گرفته است. به‌همین دلیل این شهر زمستان‌های بسیار سردی دارد. هوای همدان در فصل تابستان بسیار ملایم و خوب است و اکثر گردشگران این فصل را برای سفر به این شهر انتخاب می‌کنند. اگر می‌خواهید در سفرتان به شهر همدان و بازدید از مسجد جامع همدان در هوایی مطبوع لذت ببرید، تابستان بهترین زمان برای شما است. اگر می‌خواهید از هوای سرد و بارانی همدان لذت ببرید و از مسجد جامع بازدید کنید، بهار و پاییز بهترین موقع برای سفر شما به این شهر تاریخی است. همچنین اگر می‌خواهید منظره زیبای برفی مسجد جامع را ببنید، زمستان بهترین زمان برای سفر شما محسوب می‌شود.

رزرو هتل 5ستاره با سه کلیک خوبه

معماری مسجد جامع 

ساختمان این مسجد با پلانی مربع مستطیل و به شکل چهار ایوانی ناقص ساخته شده است. مسجد جامع صحن وسیع مستطیل شکلی دارد که در میان سه ایوان در جهت‌های جنوبی، شرقی و شمالی قرار دارد. همچنین این مسجد جامع دارای چندین شبستان، گنبد تک‌پوش آجری و گنبدخانه و چند حجره است. ساختمان مسجد جامع همدان از نظر معماری از بخش‌های گوناگون و مرتبط مثل سردر، هشتی، ایوان‌ها، حجره‌ها و شبستان‌ها تشکیل شده است. درِ ورودی اصلی مسجد در سمت غربی و در طرف بازار قرار داشت، اما با ساخته شدن بناها و مکان‌های دیگر، ورودی جدید مسجد در ضلع شمالی و از طرف خیابان اکباتان قرار گرفت. از سردر قدیمی مسجد در جهت بازار می‌توانید از راه یک هشتی به بخش‌های دیگر مسجد جامع وارد شوید. یک ورودی‌ دیگر این مسجد در ضلع جنوب شرقی و از طرف بازار و در راه یک دالان قرار گرفته است. تزئینات فضای داخلی شبستان‌های مسجد اکثرا آجرکاری، کاشی‌کاری و کتیبه‌های مذهبی است که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید. در سفرتان به شهر همدان بازدید از مسجد جامع همدان را در برنامه خود قرار دهید.

جاذبه‌های گردشگری اطراف مسجد جامع همدان

در اطراف مسجد جامع همدان، جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بسیاری قرار دارد که پس از بازدید این مسجد می‌توانید از آن‌ها لذت ببرید. در این بخش شما را با جاذبه‌های گردشگری محبوب و مشهوری که در اطراف مسجد جامع واقع شده است، نظیر آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر، موزه هگمتانه، اما‌مزاده عبدالله و کلیسای گریگوری استفان همدان آشنا می‌کنیم.

آرامگاه بوعلی سینا

آرامگاه بوعلی سینا یکی از مشهورترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری همدان است. بوعلی سینا دانشمند و پزشک مشهور ایرانی است که هرساله گردشگران داخلی و خارجی بسیار زیادی از آرامگاه او بازدید می‌کنند. آرامگاه بوعلی سینا چند بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و اکنون شامل مقبره‌ها، محوطه آرامگاه، موزه آرامگاه و تندیس بوعلی سینا می‌شود. پس از رفتن به مسجد جامع همدان به راحتی می‌توانید از آرامگاه بوعلی سینا دیدن کنید. اگر می‌خواهید از محوطه سرسبز آرامگاه و بنای باشکوه آن لذت ببرید، حتما رفتن به آرامگاه بوعلی سینا را برنامه سفر خود قرار بدهید. این آرامگاه در میدان بوعلی سینا شهر همدان قرار گرفته است‌.

آرامگاه باباطاهر

آرامگاه باباطاهر یکی دیگر از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی همدان محسوب می‌شود که در نزدیکی مسجد جامع همدان قرار دارد. باباطاهر شاعر و عارف و همچنین یکی از معروف‌ترین دوبیتی سرایان ایرانی است. آرامگاه این شاعر مشهور در میدان باباطاهر همدان قرار دارد. پس از بازدید مسجد جامع همدان به راحتی می‌توانید از آرامگاه باباطاهر دیدن کنید. پیشنهاد می‌کنیم بازدید از آرامگاه باباطاهر را در برنامه سفر خود به شهر همدان قرار دهید. این آرامگاه فضای سبز بسیار زیبایی دارد که از گشت‌وگزار در آن می‌توانید لذت ببرید. آرامگاه باباطاهر روی قاعده‌ای هشت ضلعی قرار گرفته است و ارتفاع آن از کف خیابان به ۲۵ متر می‌رسد. 

بازدید از موزه هگمتانه پس از رفتن به مسجد جامع همدان

موزه هگمتانه یکی از مشهورترین موزه‌های ایران محسوب می‌شود. این موزه در بلوار ایثار، در ضلع جنوبی میدان هگمتانه قرار گرفته است. اگر به آثار باستانی علاقه‌مندید، حتما از این موزه بازدید کنید. انواع سنگ‌های تزیینی و مهره‌های بسیار قدیمی، سر ستون‌های سنگی و انواع خشت‌های چهار گوش، مجسمه‌های گلی تابوت‌ها، ظروف سفالی مانند کاسه، کوزه و خمره در این موزه نگهداری می‌شود که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید. قدمت آثار تاریخی باستانی موزه هگمتانه به دوران هخامنشی، ساسانی و اشکانی بازمی‌گردد. موزه هگمتانه یک سالن اصلی، دو راهرو و یک سرسرای تقریبا بزرگ دارد. این موزه در نزدیکی مسجد جامع همدان قرار گرفته است.

امامزاده عبدالله

امامزاده عبدالله یکی از قطب‌های زیارتی و فرهنگی در شهر همدان محسوب می‌شود. این امامزاده در میدان امامزاده عبدالله همدان قرار گرفته است. همچنین این امامزاده محل دفن پدر و پسری به نام‌های احمد و عبدالله است و در مرکز همدان در نزدیکی مسجد جامع قرار دارد. پس از رفتن به مسجد جامع همدان به راحتی می‌توانید به امامزاده عبدالله بروید. امامزاده عبدالله (ع) از نوادگان امام موسی کاظم (ع) بوده است. در سال‌های اخیر این بنا را مرمت کرده‌اند. توصیه می‌کنیم در سفر خود به شهر همدان به امامزاده عبدالله بروید و زیارت کنید.

کلیسای گریگوری استفان همدان

کلیسای گریگوری استفان یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی همدان است. این کلیسا یکی از پربازدیدترین کلیساهای همدان محسوب می‌شود‌. پس از بازدید از مسجد جامع همدان به سادگی می‌توانید از کلیسای گریگوری استفان دیدن کنید. قدمت این کلیسا به سال ۱۶۷۶ میلادی بازمی‌گردد. این کلیسا دارای پلانی مستطیل شکل با ابعاد ۱۳ در ۲۱ متر است. در ورودی آن نیز چهار ستون مدور چهار متری قرار دارد که با قوس‌های جناغی به هم متصل شده است. در ساخت نمای این کلیسا از خشت و آجر استفاده کرده‌اند. برج ناقوس کلیسا نیز یکی از زیبایی‌های این کلیسا محسوب می‌شود. در سفر خود به شهر همدان حتما از کلیسای گریگوری استفان دیدن کنید.

جمع‌بندی

در این مقاله شما را به‌طور کامل با مسجد جامع همدان آشنا کردیم. همچنین جاذبه‌های گردشگری اطراف این مسجد را نیز به شما معرفی کردیم تا پیش از سفر آن‌ها را بشناسید. پیشنهاد می‌کنیم اگر به شهر زیبا و تاریخی همدان سفر کردید، حتما از مسجد جامع باستانی و باشکوه آن بازدید کنید. به‌خصوص اگر علاقه‌مند به مکان‌های قدیمی هستید و می‌خواهید با معماری ایران باستان آشنا شوید، بازدید از این مسجد جامع را در برنامه سفر خود قرار دهید. لطفا نظرات خود را درباره این مقاله و بازدید مسجد جامع همدان با ما به اشتراک بگذارید.

رزرو تور ارزان فقط با سه کلیک خوبه