هزینه اضافه بار و میزان بار مجاز چقدر است؟
فهرست مطالب
وقتی نوبت به بستن چمدان می‌رسد، بیشتر ما به جای لباس، انگار داریم با کیلومترها عدد و رقم کلنجار می‌رویم. «آیا این بار اضافه است؟»، «تا چند کیلو مجازم؟»، «اگر اضافه شد، چقدر باید پرداخت کنم؟» این‌ها سؤال‌هایی‌ست که هر مسافر قبل از پرواز، دست‌کم یک‌بار از خودش می‌پرسد. هزینه اضافه بار فقط یک عدد روی فیش نیست؛ گاهی تجربه‌ای تلخ در فرودگاه و هزینه‌ای ناخواسته است. هر ایرلاین، بسته به مقصد، کلاس پروازی و نوع بلیط، قوانین خاصی برای بار مجاز دارد. در این مقاله، به‌طور کامل توضیح می‌دهیم که هزینه اضافه بار در ایرلاین‌های داخلی و خارجی چقدر است؟
هزینه اضافه بار در پروازهای داخلی
هزینه اضافه بار در پروازهای داخلی بسته به ایرلاین، نوع بلیط و مسافت سفر محاسبه می‌شود، اما معمولاً براساس درصدی از قیمت بلیط، برای هر کیلوگرم اضافه‌بار محاسبه می‌گردد. بر اساس سیاست رایج بیشتر ایرلاین‌های داخلی، برای هر کیلوگرم اضافه بار، حدود ۱٪ از قیمت بلیط دریافت می‌شود.
مثال واقعی:
فرض کنید با یک پرواز اکونومی ایران‌ایر سفر می‌کنید و قیمت بلیط شما ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ تومان است. اگر ۳ کیلوگرم اضافه بار داشته باشید، معمولاً باید ۴۵٬۰۰۰ تومان بابت آن پرداخت کنید (۳ کیلو × ۱٪ از قیمت بلیط).
این مبلغ ممکن است بسته به کلاس پروازی (اکونومی یا بیزینس)، نوع بسته‌بندی، یا فاصله مسیر پرواز کمی تغییر کند. همچنین، وسایلی مانند حیوانات خانگی، تجهیزات ورزشی، سازهای موسیقی یا چمدان‌های بزرگ ممکن است تعرفه جداگانه داشته باشند و مستقل از بار عادی محاسبه شوند. برای آگاهی دقیق از نرخ‌های به‌روز، پیشنهاد می‌شود حتماً به وب‌سایت رسمی ایرلاین مربوطه مراجعه کنید یا اطلاعات روی بلیط خود را بررسی نمایید. برخی شرکت‌ها جدول تفکیکی هزینه اضافه بار براساس مسیر و کلاس پرواز منتشر می‌کنند.
میزان بار مجاز در پروازهای داخلی
محدودیت وزنی رسمی در پروازهای داخلی معمولاً به‌صورت «وزن کل مجاز» تعیین می‌شود و نه تعداد چمدان‌ها. نوع کلاس پرواز (اکونومی، بیزینس، فرست‌کلاس) نیز نقش مستقیمی در تعیین این میزان دارد. در جدول زیر، می‌توانید حداکثر وزن بار مجاز در کلاس‌های مختلف ایرلاین‌های داخلی را مشاهده کنید:
| ایرلاین | اکونومی (kg) | بیزینس (kg) | وب‌سایت رسمی |
|---|---|---|---|
| آتا | ۲۰ | ۳۰ | ataair.ir |
| آسمان | ۲۰ | ۳۰ | asa.ir |
| ایران‌ایر | ۳۰ | ۴۰ | iranair.ir |
| تابان | ۲۰ | ۳۰ | taban.aero |
| چابهار | ۲۰ | ۲۰ | chabahar-airlines.com |
| زاگرس | ۲۰ | ۳۰ | zagrosairlines.com |
| ساها | ۲۰ | – | sahaair.com |
| فلای پرشیا | ۲۰ | – | flypersia.aero |
| قشم ایر | ۱۰ | ۲۰ | qeshm-air.com |
| کاسپین | ۲۰ | ۳۰ | caspianairlines.com |
| کیش ایر | ۲۰ | ۳۰ | kishairlines.ir |
| ماهان | ۲۰ | ۲۵ | mahanair.ir |
| معراج | ۲۰ | ۳۰ | meraj.aero |
| وارش | ۲۰ | – | vareshairlines.com |
هزینه اضافه بار در پروازهای خارجی
در پروازهای خارجی، هزینه اضافه بار بسته به ایرلاین، مسیر پرواز، کلاس بلیط و حتی زمان خرید بار اضافی متفاوت است. برخلاف پروازهای داخلی که معمولاً نرخ ثابتی (مثل ۱٪ از قیمت بلیط) دارند، ایرلاین‌های بین‌المللی براساس هر کیلوگرم اضافه‌بار یا هر بسته مازاد، تعرفه‌های متنوعی اعمال می‌کنند. در این بخش با چند نمونه واقعی و به‌روز از ایرلاین‌های معروف آشنا می‌شوید تا دید روشنی نسبت به محدودیت وزنی رسمی و هزینه اضافه بار بین‌المللی داشته باشید:
عوامل موثر بر هزینه اضافه‌بار بین‌المللی:
- تعداد چمدان‌ها
ایرلاین‌ها معمولاً تعداد مشخصی بار رایگان در بلیط لحاظ می‌کنند. هر بسته‌ی اضافه (مثلاً چمدان سوم به بعد) با هزینه جداگانه همراه است. - وزن و ابعاد چمدان‌ها
وزن مجاز معمولاً ۲۳ کیلوگرم در کلاس اکونومی و تا ۳۲ کیلوگرم در کلاس بیزینس است. اضافه‌وزن (بین 23 تا 32 کیلوگرم) اغلب با جریمه مواجه می‌شود؛ وزن بالاتر از 32 کیلوگرم در بسیاری از ایرلاین‌ها به عنوان بار فریت یا کارگو پذیرفته می‌شود. - کلاس پرواز
مسافران بیزینس یا فرست‌کلاس معمولاً مجاز به حمل بار بیشتری هستند. هزینه اضافه‌بار برای آن‌ها کمتر از اکونومی خواهد بود. - مقصد و مسیر پرواز
مسیرهای طولانی‌تر ممکن است مشمول قوانین خاص‌تر یا نرخ‌های بالاتر شوند. به‌عنوان مثال، پروازهای بین‌قاره‌ای بار بیشتری را به رایگان می‌پذیرند، اما جریمه اضافه‌بار هم بالاتر است.
نمونه هزینه اضافه‌بار در ایرلاین‌های خارجی:
| ایرلاین | نرخ اضافه بار / کیلوگرم | توضیحات تکمیلی |
|---|---|---|
| ایران‌ایر / ماهان | ۱۵ یورو | نرخ متداول برای هر کیلو اضافه‌وزن |
| Emirates | ۱۵ تا ۵۰ دلار | بسته به مسیر پرواز |
| Turkish Airlines | ۲ تا ۳ یورو / کیلو | در مسیرهای داخلی ترکیه |
| Aegean Airlines | ۲۰–۶۵ یورو / بسته (بین‌المللی) | بسته به مقصد و زمان خرید |
| British Airways | ۶۵ پوند / چمدان سنگین | فقط بین ۲۳ تا ۳۲ کیلو |
| Delta Airlines | ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار | بسته به وزن و مسیر |
| EasyJet | ۱۲ پوند / کیلوگرم | وزن بیش از حد تعیین‌شده |
| Ryanair | ۹ تا ۱۱ یورو / کیلوگرم | بسته به روش پرداخت |
| American Airlines | ۳۰ دلار / بسته بین ۲۳ تا ۲۴ کیلو | بسته‌های بزرگ هم شامل جریمه هستند |
| Norwegian | ۱۲ پوند / کیلو (بیش از ۲۳ کیلو) | فقط برای وزن اضافی |
نکته مهم : برای دریافت نرخ دقیق اضافه‌بار، به بخش Baggage Policy در سایت رسمی ایرلاین مراجعه کنید؛ بسیاری از ایرلاین‌ها ماشین‌حساب اضافه‌بار آنلاین دارند.
میزان بار مجاز در پروازهای خارجی
در سفرهای خارجی، میزان بار مجاز بسته به ایرلاین، کلاس پرواز و حتی مسیر سفر، تفاوت قابل‌توجهی دارد. اما بیشتر ایرلاین‌ها از الگوی مشترکی پیروی می‌کنند که شامل بار دستی، چمدان تحویلی و یک کیف شخصی است. در ادامه، به‌طور دقیق با ابعاد استاندارد بار دستی (مطابق با توصیه IATA) و همچنین جدول مقایسه‌ای بار مجاز در ایرلاین‌های مختلف آشنا می‌شوید.
ابعاد و وزن استاندارد بار دستی (Carry-on)
بر اساس توصیه انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA)، اندازه استاندارد بار دستی در اغلب ایرلاین‌ها به‌شرح زیر است:
- ابعاد بار دستی: ۵۶ × ۴۵ × ۲۵ سانتی‌متر
- وزن بار دستی: ۷ تا ۱۰ کیلوگرم (بسته به ایرلاین)
- ابعاد کیف شخصی (مثل کیف لپ‌تاپ یا دستی): حدود ۴۰ × ۳۰ × ۱۵ سانتی‌متر
میزان بار مجاز تحویلی (Checked Baggage)
- اکونومی: معمولاً ۱ یا ۲ چمدان، هر کدام با وزن ۲۳ کیلوگرم
- بیزینس / فرست‌کلاس: معمولاً ۲ چمدان، هر کدام با وزن ۳۲ کیلوگرم
- حداکثر ابعاد مجاز برای چمدان تحویلی: مجموع طول، عرض و ارتفاع نباید از ۱۵۸ سانتی‌متر تجاوز کند.
جدول مقایسه‌ای میزان بار مجاز ایرلاین ها
| ایرلاین | بار دستی | کیف شخصی | بار تحویلی (اکونومی) | بار تحویلی (بیزینس) |
|---|---|---|---|---|
| ایران‌ایر | ۷ کیلو | ۱ کیف | ۳۰ کیلو (۱ بسته) | ۴۰ کیلو (۲ بسته) |
| ماهان ایر | ۷ کیلو | ۱ کیف | ۳۰ کیلو | ۴۰ کیلو |
| امارات (Emirates) | ۷ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۲ بسته) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| قطر ایرویز (Qatar) | ۷ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۲ بسته) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| ترکیش ایرلاینز | ۸ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۲ بسته – فقط Flex) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| KLM | ۱۰ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۱ بسته) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| British Airways | ۲۳ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۱ یا ۲ بسته) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| Delta Airlines | ۷ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (۱ بسته) | ۳۲ کیلو (۲ بسته) |
| Norwegian | ۱۰ کیلو | ۱ کیف | ۲۳ کیلو (بسته به کلاس) | – |
تفاوت بار اصلی و بار دستی در چیست؟
یکی از سوالات رایج مسافران قبل از پرواز این است که بار دستی و بار اصلی چه فرقی با هم دارند؟ پاسخ ساده است: بار اصلی همان چمدانی‌ست که در زمان تحویل به ایرلاین، در بخش بار هواپیما قرار می‌گیرد. اما بار دستی وسایلی هستند که اجازه دارید با خودتان به داخل کابین هواپیما ببرید.
بار دستی باید وزن و ابعاد مشخصی داشته باشد تا در محفظه بالای صندلی جا بگیرد. این بار معمولاً شامل وسایل ضروری مانند لپ‌تاپ، مدارک مهم، اشیای گران‌بها یا داروهای خاص است. برای جلوگیری از مشکل در گیت امنیت، پیشنهاد می‌کنیم لیست کامل اشیای ممنوعه در پرواز را پیش از سفر بررسی کنید.
چگونه از پرداخت هزینه اضافه بار جلوگیری کنیم؟
برای خیلی از مسافران، هزینه اضافه بار یک خرج ناخواسته و آزاردهنده است. خوشبختانه با چند ترفند ساده می‌توانید از پرداخت این هزینه جلوگیری کنید یا آن را به حداقل برسانید.
- قبل از بستن چمدان، بار خود را وزن کنید. یک ترازو‌ی چمدان تهیه کنید یا چمدان را روی ترازو خانگی بگذارید تا از وزن دقیق آن مطمئن شوید.
- فقط وسایل ضروری را بردارید. از بردن لباس‌های اضافه، کفش‌های متعدد یا وسایل تکراری پرهیز کنید. هوشمندانه و سبک سفر کنید.
- بار سنگین‌تر را درون بار دستی بگذارید (در حد مجاز). اگر بار دستی شما محدودیت ۷ یا ۱۵ کیلوگرم دارد، اقلام سنگین اما مجاز مثل لپ‌تاپ یا شارژر را در آن بگذارید.
- از کلاس پرواز مناسب استفاده کنید. اگر بار زیادی دارید، بررسی کنید که ارتقاء به کلاس بیزینس یا فرست‌کلاس به‌صرفه‌تر از پرداخت هزینه اضافه بار است یا نه؛ چون این کلاس‌ها بار مجاز بیشتری دارند.
- بار اضافه را قبل از پرواز خریداری کنید. اکثر ایرلاین‌ها امکان خرید اضافه‌بار در زمان خرید بلیط یا قبل از پرواز را فراهم کرده‌اند؛ معمولاً با تخفیف نسبت به پرداخت در فرودگاه.
- قوانین بار ایرلاین را دقیق بخوانید. برخی ایرلاین‌ها علاوه بر وزن، روی ابعاد مجاز بار، تعداد بسته‌ها و حتی نوع بسته‌بندی حساس هستند. بررسی دقیق مقررات شما را از پرداخت هزینه اضافی نجات می‌دهد.
حرف آخر؛ هزینه اضافه بار
چه در سفرهای داخلی و چه خارجی، رعایت قوانین مربوط به بار مجاز و هزینه اضافه بار، یکی از مهم‌ترین نکاتی‌ست که می‌تواند سفر شما را از دردسر، تأخیر و هزینه‌های اضافی نجات دهد. تفاوت ایرلاین‌ها در میزان بار مجاز، کلاس پروازی، و حتی نحوه محاسبه هزینه بار، چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. بنابراین داشتن آگاهی کافی پیش از سفر، اولین قدم برای یک پرواز بی‌دردسر است.
برای اینکه در فرودگاه با هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده روبه‌رو نشوید، قبل از خرید بلیط هواپیما یا رزرو تور ، حتماً وزن مجاز بار ایرلاین خود را بررسی و چمدان‌هایتان را پیش از پرواز وزن کنید. یک چک ساده قبل از حرکت، می‌تواند صدها هزار تومان صرفه‌جویی برایتان به همراه داشته باشد. در آخر اگر دوست دارید مثل حرفه‌ای‌ها سفر کنید، این مقاله را از دست ندهید: سفر هوایی حرفه ای !
سوالات متداول
بله. اگر بار دستی از وزن یا ابعاد مجاز فراتر برود، ممکن است مجبور شوید آن را تحویل بار دهید و هزینه اضافه بار پرداخت کنید.
تا زمانی که وزن کل بار تحویلی و تعداد بسته‌ها در محدوده مجاز باشد، مشکلی ندارد. اما اگر بسته‌های شما از تعداد مجاز بیشتر یا سنگین‌تر باشند، همچنان شامل هزینه اضافه می‌شود.
وسایل نوک‌تیز (مانند ناخن‌گیر، چاقو)، مایعات بیشتر از ۱۰۰ میلی‌لیتر، عطر بزرگ، اسپری، وسایل قابل اشتعال و باتری‌های خاص معمولاً ممنوع هستند و در صورت کشف، ممکن است ضبط شوند.
بله. بیشتر ایرلاین‌ها امکان خرید اضافه‌بار با قیمت کمتر از فرودگاه را در زمان خرید بلیط یا قبل از پرواز فراهم کرده‌اند.
گاهی بله. برخی پروازهای چارتر ممکن است محدودیت‌های خاص‌تری برای بار مجاز داشته باشند، بنابراین همیشه قبل از سفر، نوع پرواز را بررسی کنید.
