درباره سد گوران قشم در گذر تاریخ بخوانید!

جزیره قشم، جزیره شگفتی‌های تاریخ و طبیعت است که همچون الماس در آب‌های خلیج فارس می‌درخشد. به هرکدام از جاذبه‌های این جزیره که قدم بگذارید، تنها زیبایی، عجایب، قدمت و اصالت است که می‌بینید. یکی از این جاذبه‌ها سد گوران قشم است که نه‌تنها تاریخ پشت آن خوابیده، بلکه ایفاگر نقشی حیاتی در تأمین آب مردم منطقه است.

امروز در این مقاله از سایت سه‌کلیک قصد داریم که این سد ارزشمند و تاریخی را به شما معرفی کنیم، پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

تور ارزان قشم را رزرو کرده اید؟

سد گوران قشم در کجا قرار دارد؟

در استان هرمزگان و در جزیره قشم، بخشی وجود دارد به نام شهاب، که یکی از توابع آن، روستای گوران می‌باشد. روستای گوران که 80 کیلومتر از قشم فاصله دارد، در قسمت شمالی جزیره واقع شده‌ که سد تاریخی گوران را در دل خود گنجانده‌است. 

سد گوران قشم چگونه به وجود آمد؟

تاریخچه سد گوران قشم نشان می‌دهد که این سد، دوره‌های تاریخی مختلفی را دیده‌است. بنیانگذاران سد گوران، هخامنشیان بوده‌اند. سپس ساسانیان قسمت تاج بالای آن را ساختند و در دوره پهلوی سد گوران به شکلی کامل درآمد و 25 اسفند سال 1379، به ثبت ملی رسید؛ به طوری که اکنون مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تأمین‌کننده آب شیرین مردم منطقه است.

حتی نام گوران نیز ریشه‌ای تاریخی دارد. در قدیم به این روستا، گبران می‌گفتند که به زرتشتیان اطلاق می‌شده‌است. به همین دلیل احتمال می‌دهند که روستای گوران قبلا محل اقامت زرتشتیان بوده‌باشد. اما بعد از گسترش اسلام، از آنجایی که واژه گبر به کسانی گفته می‌شد که به اسلام نگرویده بودند و مردم این روستا اسلام نیاورده بودند، اسم گبران را روی روستا گذاشتند. اما امروزه به این علت که معنی گبر در زبان فارسی، کافر درنظر گرفته‌شد، نام این روستا تغییر کرد به گوران.

ماجرای لنج‌های سد گوران قشم

اگر به سد گوران قشم بروید، تعداد زیادی از لنج‌های ماهیگیری، قایق، موتور لنج‌های مسافربری و باری را می‌بینید که جالب است بدانید همه آن‌ها در روستای گوران و توسط استادان بومی بامهارت ساخته شده‌اند؛ به طوری که این روستا را به بزرگ‌ترین مرکز ساخت و تولید لنج‌های سنتی تبدیل کرده‌اند.

لنج‌سازی بین بومیان روستای گوران قشم، تبدیل به یک حرفه‌ شده که نسل به نسل میان اهالی روستا انتقال یافته و آموزش داده شده‌است.

اگر بخواهیم درباره خوش‌ساخت بودن لنج‌ها و قایق‌ها بگوییم، می‌توانیم به استفاده آن‌ها در بین بنادر، جزایر و کشورهای حاشیه خلیج فارس اشاره کنیم. ضمن اینکه این لنج‌ها مسیرهای طولانی‌تری مانند سفر به آفریقا و هند را نیز پیموده‌اند.

یکی از دلایل محکم بودن لنج‌ها، موادی است که برای ساخت آن‌ها به کار می‌رود. موادی همچون: چوب فینی، ساج، منتیگ، تنه درختان محلی مثل کنار و کهور، تنه درختان غیرمحلی مثل چنار و توت. به غیر از لوازم چوبی از وسایل فلزی مانند پیچ و مهره نیز برای ساخت لنج‌ها استفاده می‌شود که در زمان قدیم، آهنگران محلی وظیفه ساخت آن‌ها را به عهده داشتند، اما امروزه این مواد فلزی از اصفهان آورده می‌شود. برای محکم‌کاری نهایی، پنبه آغشته به روغن کنجد را لابه‌لای درزهای لنج‌ها قرار می‌دهند و قیراندود می‌کنند تا آب هیچ مسیری برای نفوذ به داخل لنج پیدا نکند.

برای بازدید از سد گوران قشم در کجا اقامت کنیم؟

هیچ هتل و مسافرخانه‌ای در روستای گوران قشم وجود ندارد. اگر بخواهید که شب را در این روستا بگذرانید، می‌توانید به اقامتگاه‌های بومگردی موجود در این روستا مراجعه کنید که یکی از شناخته‌شده‌ترین آن‌ها اقامتگاه بومگردی مدالی قشم است.

یک راه دیگر این است که در یکی از هتل‌های شهر قشم اقامت کنید و از آنجا به بازدید از سد گوران بروید. برای رزرو هتل اصلا نگران نباشید و با سه کلیک رزرو هتل را انجام بدین!

آیا در روستای گوران، امکانات رفاهی وجود دارد؟

روستای گوران، هزار و خورده‌ای نفر جمعیت دارد و طبیعتا از امکانات رفاهی نیز برخوردار است. برق شهری، آنتن موبایل، جاده‌های آسفالت‌شده، سوپرمارکت، خودپرداز و آب لوله‌کشی از جمله امکانات این روستا است.

چه زمانی برای بازدید از سد گوران قشم مناسب‌تر است؟

برای سفر به روستای گوران و بازدید از سد گوران قشم باید فصلی را انتخاب کنید که آب‌وهوای دلپذیرتری داشته باشد؛ فصلی مانند زمستان، پاییز یا دو ماه اول بهار. در فصل تابستان دمای هوا و رطوبت بیشتر از سایر فصل‌ها است و ممکن است این هوای گرم برای شما آزاردهنده باشد. اما اگر قصد شرکت در جشن نوروز صیاد یا حراجی‌های بازار را دارید و می‌خواهید سری هم به روستای گوران قشم بزنید، بهترین زمان بازدید هنگام عصر یا شب است که کمی هوا خنک‌تر می‌شود.

چه جاذبه‌هایی در اطراف سد گوران قشم وجود دارد؟

دانستن اینکه چه جاذبه‌هایی در اطراف سد گوران قشم وجود دارد، به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر برای سفر خود برنامه‌ریزی کنید. در ادامه به معرفی همه جاذبه‌های نزدیک به سد گوران می‌پردازیم.

جنگل‌های حرا

جنگل‌های حرا یا جنگل‌های همیشه سبز، یکی از مهم‌ترین سایت‌های ژئوپارک قشم به شمار می‌آید که از نظر مسائل زیست‌ محیطی، ساخت‌وسازهای محلی و مصارف دارویی و درمانی بسیار موردتوجه قرار دارد. جنگل‌های حرا از رویایی‌ترین جاذبه‌های گردشگری قشم است که برای بازدید از آن باید منتظر جزر دریا باشید تا درختان سبز با ریشه‌های ستبرشان از دل آب بیرون بیایند و جلوه‌ای خیره‌کننده به فضای جنگل ببخشند. جنگل حرا در فاصله 16 کیلومتری از سد گوران قشم واقع شده‌است. پیشنهاد می‌کنیم اگر به بازدید از سد گوران رفتید، قایق‌سواری در این جنگل را به هیچ‌وجه از دست ندهید.

موزه لنج‌سازی نمادی از صنعت روستای گوران قشم

موزه لنج‌سازی و دریانوردی که در فاصله 3 کیلومتری از سد گوران قشم قرار دارد، یکی از مراکز مهم و ارزشمند میراث فرهنگی در روستا است. شاید با شنیدن اسم موزه گمان کنید که وارد یک فضای سربسته می‌شوید و ماکتی از لنج‌ها را می‌بینید، در صورتی که اینگونه نیست. بلکه آنجا یک موزه باز است که شما می‌توانید از نزدیک، با روند و چگونگی ساخت لنج و تاریخچه لنج‌سازی روستا آشنا شوید. از جذاب‌ترین بخش‌های بازدید از موزه، عکاسی از لنج‌ها و مراحل ساخت آن‌ها است. از این موزه عکس‌های زیادی در اینترنت وجود ندارد و شما می‌توانید با ثبت عکس‌، دیگران را با فضای ارزشمند موزه آشنا کنید.

تنگه چاکاویر

تنگه چاکاویر از اسرارآمیزترین سایت‌های ژئوپارک قشم است که هر گردشگری را مسحور زیبایی خود می‌کند. این تنگه شبیه به یک اسفنج سنگی است. روی دیواره و کف تنگه پر شده از روزنه‌ها و شکاف‌هایی که هرکدام طی گذشت میلیون‌ها سال و بر اثر جاری شدن آب و وزش باد به یک شکل درآمده‌اند. هنگام بارش باران، حفره‌های بزرگ کف تنگه از آب پر می‌شود و ترکیب رنگی خارق‌العاده‌ای را با سنگ‌های سفید و خاکستری تنگه ایجاد می‌کنند. تنگه چاکاویر در فاصله پنج کیلومتری از سد گوران قشم قرار دارد. ناگفته نماند از آنجایی که مسیر تنگه، صخره‌ای است، بدون تجهیزات لازم و راهنما به آنجا وارد نشوید.

دره تندیس‌ها نمایشگاهی سنگی، نزدیک به سد گوران قشم

اگر به دره تندیس‌ها که با سد گوران قشم 12 کیلومتر فاصله دارد بروید، گمان می‌کنید که وارد نمایشگاهی شده‌اید که اشکال و احجام سنگی اطرافش را پر کرده‌اند. تندیس‌هایی که به دست طبیعت و توسط پدیده‌های فرسایشی تراش خورده‌اند و نمایی زیبا به فضای دره بخشیده‌اند. نکته جالب توجه این است که دره تندیس‌ها میلیون‌ها سال قبل زیر آب دریا قرار داشته و اگر به درز و شکاف‌های موجود روی سنگ‌های آن نگاهی بیندازید، آثار به جا مانده از صدف‌های دوکفه‌ای دریایی را مشاهده می‌کنید.

حرف آخر

سدها همیشه از مهم‌ترین منابع تأمین آب شیرین به حساب می‌آیند و سد گوران قشم نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما چیزی که این سد را از سدهای دیگر متمایز کرده، تاریخچه‌ای است که پشت آن خوابیده‌‌است. بازدید از سد گوران نه تنها اطلاعات تاریخی شما در این زمینه را بالا می‌برد، بلکه شما را با صنعت لنج‌سازی و دریانوردی که مختص به بومیان همین روستا است نیز آشنا می‌کند. اگر به بازدید از این جاذبه گردشگری رفتید، تجربیات خود را در قسمت نظرات این مقاله با ما درمیان بگذارید.

همین حالا بلیط هواپیما قشم را رزرو کنید!

سوالات متداول